Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of figures

< >
< >
page |< < (215) of 530 > >|
237215DE ARCHITEC. LIB. V. Iuriſconſultum legim{us} Pandectarum libro quinquageſimo, de verb. & rerum ſi-
gnific.
Port{us} aut naturales ſunt, cuiuſmodi tres habuiſſe Athen{as} ſcribit Thucydi-
des:
aut arte facti, quos cothones genere maſculino, & cothona neutro dici testis eſt
Serui{us} lib.
I. Aeneidos.
Circum enim porticus, ſiue naualia ſunt facienda. ] Naualia in-
telligit loca, vbi conſtruuntur naues, aut ſubductæ, quaſſat\’æ ue instaurantur, &

adſeruantur.
Quorum rationem tradit in fine hui{us} capitis.
Siue ex porticibus aditus ad emporia. ] Aliqui codices pro porti-
cib{us} habent portub{us}.
Emporia verò ſunt loca, vbi merces venduntur. Vnde ſcri-
bit ad finem libri primi, Mercurio, vti Iſidi &
Serapi in emporio ædem consti-
tuendam.
Sed erit ex vna parte ſtatio. ] Stationem Vlpian{us} Pandectarum libro
XLIII.
de fluminib{us}, interpretatur locum, vbt tutò naues ſtare poßint.
Expediantur progreſſus. ] Progreſſ{us} appellat aggerum illam continua-
tam ſeriem obiectam ad arcendos fluct{us}, excludendam\’ aquam, quam nostri ab
elata terra leuatam dicunt, Græci χώματα, Latini moles.
Cæſar de bello ciuili li-
bro primo.
Quà fauces erant angustißimæ port{us}, molem atque aggerem ab vtra
parte litoris iaciebat, quod his locis erat vadoſum mare.
Itali id appellationis re-
tinuerunt.
Vti portetur puluís. ] Puteolan{us} vocatur hic puluis, de quo lib. II. cap.
VI. Solidatur verò aquis vel teſtib{us} Dione libro XLVIII. Seneca quæstionum
naturalium lib.
III. cap. XX. & Sidonio Apollinari in Panegyrico dicto Anthe-
mio conſuli his verſib{us},
Itur in æquor
Molib{us}, & veteres tell{us} noua contrahit vnd{as}.
Nanque dicarcheæ tranſlatus puluis arenæ
Intratis ſolidatur aquis, durata\’ maſſa
Suſtinet aduectos peregrino in gurgite campos.
Quos hic adſcripſi, vt error eorum cognoſceretur, qui vocato ad testimonium verſu
tertio dicunt primæ fuiſſe bonitatis puluerem Puteolanum in aſpergendis palæſtri-
tarum corporib{us}, loquitur enim Sidoni{us} de molib{us} in mari ſolidandis.
Constat
autem alumine, bitumine, &
ſulfure. Non abſimili prædita natura in Cyɀicena
regione terra quamlibet magnitudine exciſa demerſa in mare, lapidea extrahi-
tur, vt ſcribit Plini{us} libro XXXV.
cap. XIII. Et ab Oropo Aulidem vſque
quicquid terræ mari alluitur, in ſaxa mutatur.
Id gen{us} terr{as} neceſſe eſt alumi-
noſ{as} eſſe, aut chalcantho, id eſt ſutorio atramento enfect{as}, &
præter id bituminoſ{as}.
In mortario duo ad vnum reſpondeant. ] Ita in lacu arena Puteo-
lana miſceatur, vt tres ei{us} partes in vnam calcis conijciantur, confundantur\’:
ita
erit arena ſeſquiplex.
In eam rem mortario vſ{us} eſt Plini{us} libri XXXVI. cap.
XXIII. cum inquit, In Græcia tectorijs etiam harenatum quod inducturi ſunt,
pri{us} in mortario ligneis vectib{us} ſubigunt.
Arcæ ſtipitibus robuſtis & catenis incluſæ. ] Id gen{us} aquarij ſe-
pti vulg{us} vocat cataract{as}.
Fit autem hoc modo. Figuntur excauata, & ſulcata
à ſummo ad imum tigna, pari inter ſe ſpatio.
Vbi obfirmata ſunt, tam longæ,

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index