Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 191
>
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 37
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 38
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 39
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 40
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 191
>
page
|<
<
(218)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div749
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
180
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s14914
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
218
"
file
="
0238
"
n
="
238
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
ſi ita collocetur, vt omnes eius partes inuertantur, vt diximus, eaſdem omnino res nobis indicet per vm-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-01
"
xlink:href
="
note-0238-01a
"
xml:space
="
preserve
">Horizontalis li
<
lb
/>
nea in omni ho
<
lb
/>
rologio aufert
<
lb
/>
portionem ſupe
<
lb
/>
tiorem, quæ ex
<
lb
/>
hibet horolo-
<
lb
/>
giũ in facie ho-
<
lb
/>
rologli oppoſi-
<
lb
/>
ta collocandũ,
<
lb
/>
ſi prius ſupe-
<
lb
/>
r
<
unsure
/>
ior pars fiat in
<
lb
/>
ferior, & quæ
<
lb
/>
poſt hanc inuer
<
lb
/>
ſionẽ nobis ad
<
lb
/>
horologium cõ
<
lb
/>
uerſis dextra
<
lb
/>
eſt, fiat ſiniſtra,
<
lb
/>
& contra.</
note
>
bram ſtyli, quas in altera facie, in qua horologium deſcriptum fuit à principio, nobis monſtrat altera ho-
<
lb
/>
rologij portio infra horizontalem lineam comprehenſa; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14915
"
xml:space
="
preserve
">adeo vt ſegmenta linearum ſupra lineam hori-
<
lb
/>
zontalem exiſtentia ſint eorundem maximorum circulorum ſectiones communes cum plano horologii in
<
lb
/>
facie oppoſita collocandi, ſi illa partium inuerſio fiat, de qua loquuti ſumus, quorum communes ſectiones
<
lb
/>
cum plano horologii, quod ab initio in altera facie deſcriptum est, ſunt ſegmenta earundem linearum in-
<
lb
/>
fra horizontalem lineam poſita, ſiue illi circuli ſint horarii à meridie, vel media nocte, ſiue Verticales, ſi-
<
lb
/>
ue Meridiani, ſiue domorum cœleſtium, ſiue Zodiacum repreſentãtes, quatenus varias obtinet poſitiones,
<
lb
/>
dum ſigna cœlestia oriuntur, ſiue horarum ab ortu, vel occaſu, ſiue denique inæqualium horarum indices.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14916
"
xml:space
="
preserve
">Hoc autem ita demonſtrabimus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14917
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s14918
"
xml:space
="
preserve
">SINT duo horologia, vnum australe, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14919
"
xml:space
="
preserve
">boreale alterum, ſi plana ipſorum ad Horizontem recta
<
lb
/>
ſunt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14920
"
xml:space
="
preserve
">vel vnum ſuperius, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14921
"
xml:space
="
preserve
">alterum inferius, ſi plana eorum ad Horizontem non ſunt recta; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14922
"
xml:space
="
preserve
">in quibus
<
lb
/>
ſtyli A B, C D, æquales, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14923
"
xml:space
="
preserve
">ad plana horologiorum recti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14924
"
xml:space
="
preserve
">Intelligantur autem ambo horologia in propria
<
lb
/>
poſitione, ita vt Auſtrale ad auſtrum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14925
"
xml:space
="
preserve
">boreale ad Boream vergat, vel ſuperius ſpectet ad Zenith, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14926
"
xml:space
="
preserve
">in-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0238-01
"
xlink:href
="
fig-0238-01a
"
number
="
165
">
<
image
file
="
0238-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0238-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-03
"
xlink:href
="
note-0238-03a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
ferius ad Nadir; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14927
"
xml:space
="
preserve
">ipſa{q́ue} inter ſe ſint parallela, ac vertices ſtylorum B, D, coniungantur in centro mundi,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-04
"
xlink:href
="
note-0238-04a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
ipſismet ſtylis lineam vnam rectam constituentibus, nempe axem illius circuli maximi, cui vtrumque ho-
<
lb
/>
rologium æquidiſt at, ita vt horologia ſe mutuo aſpiciant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14928
"
xml:space
="
preserve
">Præterea intelligatur circulus maximus duci
<
lb
/>
per polos plani vtriuſque horologii, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14929
"
xml:space
="
preserve
">per polos Horizontis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14930
"
xml:space
="
preserve
">Erit hic circulus ad planum vtriuſque ho
<
lb
/>
rologii, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14931
"
xml:space
="
preserve
">ad Horizontem, per propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14932
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14933
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14934
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14935
"
xml:space
="
preserve
">Theod. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14936
"
xml:space
="
preserve
">rectus, tranſibit{q́ue}, per ſtylos A B, C D, hoc eſt,
<
lb
/>
per axem plani vtriuſque horologii, cum per eiuſdem polos ducatur, vt diximus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14937
"
xml:space
="
preserve
">Faciat autem dictus cir-
<
lb
/>
culus maximus cum horologiorum planis communes ſectiones rectas A E, C F, quæ parallelæ inter ſe
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-05
"
xlink:href
="
note-0238-05a
"
xml:space
="
preserve
">10. vndec.</
note
>
erunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14938
"
xml:space
="
preserve
">Huiuſmodi circulus in horologio Verticali, polari, æquinoctiali, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14939
"
xml:space
="
preserve
">ad Horizontem inclinato erit
<
lb
/>
Meridianus ipſe; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14940
"
xml:space
="
preserve
">propterea quòd cùm in Meridiano exiſtant & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14941
"
xml:space
="
preserve
">poli plani vtriuſque horologii Vertica-
<
lb
/>
lis, polaris, æquinoctialis, atque ad Horizontem inclinati, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14942
"
xml:space
="
preserve
">poli Horizontis, (vt conſtat, ſi attentius
<
lb
/>
poſitio maximorum circulorum, cui eiuſmodi horologia æquidiſtant, perpendatur) Meridianus per dictos
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-06
"
xlink:href
="
note-0238-06a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
polos neceſſariò tranſeat, atque adeo ad plana illorum horologiorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14943
"
xml:space
="
preserve
">ad Horizontem rectus ſit, per
<
lb
/>
propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14944
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14945
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14946
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14947
"
xml:space
="
preserve
">Theod. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14948
"
xml:space
="
preserve
">Ex quo efficitur, rectas A E, C F, eſſe in nominatis horologiis lineas meridia-
<
lb
/>
nas, In aliis autem horologiis maximus ille circulus non poteſt eſſe Meridianus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14949
"
xml:space
="
preserve
">quia Meridianus ad eo-
<
lb
/>
rum plana rectus non eſt, cum per eorum polos minimè tranſeat, vt patet: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14950
"
xml:space
="
preserve
">Sed in Meridiano quidem ho-
<
lb
/>
rologio, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14951
"
xml:space
="
preserve
">declinante ab Horizonte, is circulus erit proprie dictus Verticalis, cum tranſeat & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14952
"
xml:space
="
preserve
">per polos
<
lb
/>
Meridiani horologii, declinantis{q́ue} ab Horizonte, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14953
"
xml:space
="
preserve
">per polos Horizontis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14954
"
xml:space
="
preserve
">In declinantibus autem à Ver
<
lb
/>
ticali erit idem circulus vnus ex Verticalibus tantum à Meridiano declinans, quantum planum horolo-
<
lb
/>
gij declinantis abeſt à Verticali circulo; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14955
"
xml:space
="
preserve
">atque adeo in horologijs inclinatis metietur inclinationem pla-
<
lb
/>
ni horologij ad Horizontem, cùm per polos horologii, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14956
"
xml:space
="
preserve
">per polos Horizontis ducatur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14957
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s14958
"
xml:space
="
preserve
">RVRSVS concipiatur duci alius circulus maximus per polos plani vtriuſque horologii, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14959
"
xml:space
="
preserve
">per po
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-07
"
xlink:href
="
note-0238-07a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
los prioris circuli maximi per rectas A E, C F, ducti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14960
"
xml:space
="
preserve
">Erit hic circulus ad planum quoque vtriuſque ho
<
lb
/>
rologii, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14961
"
xml:space
="
preserve
">ad priorem illum circulum maximum, per propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14962
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14963
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14964
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14965
"
xml:space
="
preserve
">Theodoſii, rectus, tranſibit{q́ue} per
<
lb
/>
ſtylos A B, C D, nempe per axem plani vtriuſque horologii, cum per eiuſdem polos ducatur, vt dictum
<
lb
/>
eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14966
"
xml:space
="
preserve
">Faciat autem dictus circulus maximus cum planis horologiorum communes ſectiones rectas A G,
<
lb
/>
C H, quæ etiam inter ſe parallelæ erunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14967
"
xml:space
="
preserve
">Eædem quoque ad rec
<
unsure
/>
tas A E, C F, erunt perpendiculares. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14968
"
xml:space
="
preserve
">Cũ
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-08
"
xlink:href
="
note-0238-08a
"
xml:space
="
preserve
">16. vndec.</
note
>
enim & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14969
"
xml:space
="
preserve
">planum horologii, cuius ſtylus A B, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14970
"
xml:space
="
preserve
">planum circuli huius poſterioris per rectam A G, ducti
<
lb
/>
rectum ſit ad planum prioris illius circuli per rectam A E, ducti, ex conſtructione; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14971
"
xml:space
="
preserve
">erit & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14972
"
xml:space
="
preserve
">communis
<
lb
/>
illorum ſectio A G, ad planum eiuſdem circuli per A E, ducti, atque adeò per defin. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14973
"
xml:space
="
preserve
">3. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14974
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14975
"
xml:space
="
preserve
">11. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14976
"
xml:space
="
preserve
">Euclidis,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0238-09
"
xlink:href
="
note-0238-09a
"
xml:space
="
preserve
">19. vndec.</
note
>
ad rectam quoque A E, in dicto circulo exiſtentem perpendicularis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14977
"
xml:space
="
preserve
">Eadem ratione erit C H, ad C F,
<
lb
/>
perpendicularis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14978
"
xml:space
="
preserve
">Poſterior autem hic circulus in Verticali horologio, Meridiano, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14979
"
xml:space
="
preserve
">declinante à Ver-
<
lb
/>
ticali eſt ipſemet Horizon. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s14980
"
xml:space
="
preserve
">Cum enim horum horologiorum plana ad Horizontem recta ſint, erit </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>