Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of figures

< >
< >
page |< < (220) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div191" type="section" level="1" n="103">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3863" xml:space="preserve">
              <pb o="220" file="0244" n="244" rhead="M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA"/>
            tes habet novem, eas umbrae facit octo in declinatione coeli, quae eſt
              <lb/>
            Romae. </s>
            <s xml:id="echoid-s3864" xml:space="preserve">Itemque Athenis quam magnae ſunt gnomonis partes quatuor,
              <lb/>
            umbrae ſunt tres. </s>
            <s xml:id="echoid-s3865" xml:space="preserve">Ad ſeptem Rhodo quinque . </s>
            <s xml:id="echoid-s3866" xml:space="preserve">At Tarenti novem ad undecim. </s>
            <s xml:id="echoid-s3867" xml:space="preserve">Alexandriae tres ad quinque: </s>
            <s xml:id="echoid-s3868" xml:space="preserve">ceterisque omnibus locis aliae
              <lb/>
            alio modo umbrae gnomonum aequinoctiales ab natura rerum inveniun-
              <lb/>
            tur diſparatae. </s>
            <s xml:id="echoid-s3869" xml:space="preserve">Itaque in quibuscunque locis horologia erunt deſcriben-
              <lb/>
            da, eo loci ſumenda eſt aequinoctialis umbra. </s>
            <s xml:id="echoid-s3870" xml:space="preserve"> Et ſi erunt (quemadmo- dum Romae) gnomonis partes novem, umbrae octonae, deſcribatur linea
              <lb/>
            in planitia, et ex media πρὸς ὀρθὰς erigatur, uti ſit ad normam, quae di-
              <lb/>
            citur gnomon: </s>
            <s xml:id="echoid-s3871" xml:space="preserve">et a linea quae erit planities, in ſinem gnomonis circino
              <lb/>
            novem ſpatia dimetiantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s3872" xml:space="preserve">et quo loco nonae partis ſignum fuerit, cen-
              <lb/>
            trum conſtituatur, ubi erit litera A; </s>
            <s xml:id="echoid-s3873" xml:space="preserve">et diducto circino ab eo centro ad
              <lb/>
            lineam planitiae, ubi erit litera B, circinatio circuli deſcribatur, quae di-
              <lb/>
            citur meridiana. </s>
            <s xml:id="echoid-s3874" xml:space="preserve">Deinde ex novem partibus, quae ſunt a planitia ad
              <lb/>
            gnomonis centrum, octo ſumantur, et ſignentur in linea quae eſt in pla-
              <lb/>
            nitia, ubi erit litera C. </s>
            <s xml:id="echoid-s3875" xml:space="preserve">Haec autem erit gnomonis aequinoctialis um-
              <lb/>
            bra; </s>
            <s xml:id="echoid-s3876" xml:space="preserve">et ab eo ſigno et litera C, per centrum ubi eſt litera A, linea per-
              <lb/>
            ducatur, ubi erit Solis aequinoctialis radius. </s>
            <s xml:id="echoid-s3877" xml:space="preserve">Tunc ab centro diducto
              <lb/>
            circino ad lineam planitiae aequilatatio ſignetur, ubi erit litera E ſiniſte-
              <lb/>
            riore parte, et I dexteriore in extremis lineis circinationis, et per cen-
              <lb/>
            trum perducenda linea, ut aequa duo hemicyclia ſint diviſa. </s>
            <s xml:id="echoid-s3878" xml:space="preserve">Haec au-
              <lb/>
            tem linea a mathematicis dicitur horizon. </s>
            <s xml:id="echoid-s3879" xml:space="preserve">Deinde circinationis totius ſu-
              <lb/>
            menda pars eſt quintadecima, et circini centrum collocandum in linea
              <lb/>
            circinationis, quo loci ſecat eam lineam aequinoctialis radius, ubi erit li-
              <lb/>
            tera F, et ſignandum dextra ac ſiniſtra ubi ſunt literae G, H. </s>
            <s xml:id="echoid-s3880" xml:space="preserve">Deinde
              <lb/>
            ab his et per centrum, lineae usque ad lineam planitiae perducendae
              <lb/>
            ſunt, ubi erunt literae T, R; </s>
            <s xml:id="echoid-s3881" xml:space="preserve">ita erit Solis radius, unus hibernus, alter
              <lb/>
              <note symbol="1)" position="foot" xlink:label="note-0244-01" xlink:href="note-0244-01a" xml:space="preserve">Cod. Guelf. quindecim.</note>
              <note symbol="*)" position="foot" xlink:label="note-0244-02" xlink:href="note-0244-02a" xml:space="preserve">Forma IV. 1, 2.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>