Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
221 199
222 200
223 201
224 202
225 203
226 204
227 205
228 206
229 207
230 208
231 209
232 210
233 211
234 212
235 213
236 214
237 215
238 216
239 217
240 218
241 219
242 220
243 221
244 222
245 223
246 224
247 225
248 226
249 227
250 228
< >
page |< < (222) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div140" type="section" level="1" n="121">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12024" xml:space="preserve">
              <pb o="222" file="244" n="244" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
            medio in ordinem creſcendo ad extremos ſeptentriones, ſub altitudine
              <lb/>
            cœli nationum ſpiritus ſonitibus grauioribus ab natura rerum expri-
              <lb/>
            muntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s12025" xml:space="preserve">Ita videtur mundi conceptio tota, propter inclinationem, con-
              <lb/>
            ſonantiſsime per ſolis temperaturam ad harmoniam eſſe compoſita. </s>
            <s xml:id="echoid-s12026" xml:space="preserve">Igi-
              <lb/>
            tur quæ nationes ſunt inter axis meridiani cardinem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12027" xml:space="preserve">ſeptentrionalis
              <lb/>
            medio poſitæ, vti in diagrammate muſico, medianæ vocis habent ſoni-
              <lb/>
            tum in ſermone: </s>
            <s xml:id="echoid-s12028" xml:space="preserve">quæq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12029" xml:space="preserve">progrediencibus ad ſeptentrionem ſunt natio-
              <lb/>
            nes, quod altiores habent diſtantias ad mundum, ſpiritus vocis habentes
              <lb/>
            humore repletos ad hypatas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12030" xml:space="preserve">pro{ſl}ambanomenon à natura rerum ſo-
              <lb/>
            nitu grauiore coguntur: </s>
            <s xml:id="echoid-s12031" xml:space="preserve">vti eadem ratione medio progredientibus ad
              <lb/>
            meridiem gentes, paranetarum acutiſsimam ſonitu vocis perficiunt te-
              <lb/>
            nuitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s12032" xml:space="preserve">Hoc autem verum eſſe ex humidis naturæ locis, grauiora fie-
              <lb/>
            ri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12033" xml:space="preserve">ex feruidis acutiora, licet ita experiendo animaduertere. </s>
            <s xml:id="echoid-s12034" xml:space="preserve">Calices
              <lb/>
            duo in vna fornace æquè cocti, æquoq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12035" xml:space="preserve">pondere, ad crepitumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12036" xml:space="preserve">vno ſonitu
              <lb/>
            ſumantur, ex his vnus in aquã demittatur, poſtea ex aqua eximatur, tunc
              <lb/>
            vtrique tangantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s12037" xml:space="preserve">Cum enim ita factum fuerit, largiter inter eos ſoni-
              <lb/>
            tus diſcrepabit, æquoq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12038" xml:space="preserve">pondere non poterunt eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s12039" xml:space="preserve">Ita & </s>
            <s xml:id="echoid-s12040" xml:space="preserve">hominum cor-
              <lb/>
            pora vno genere figurationis & </s>
            <s xml:id="echoid-s12041" xml:space="preserve">vna mundi coniunctione concepta, alia
              <lb/>
            propter regionis ardorem acutum ſpiritum aëris exprimunt tactu, alia
              <lb/>
            propter humoris abundantiam grauiſsimas effundunt ſonorum qualita-
              <lb/>
            tes. </s>
            <s xml:id="echoid-s12042" xml:space="preserve">Item propter tenuitatem cœli, meridianæ nationes ex acuto feruore,
              <lb/>
            mente expeditius celeriusq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12043" xml:space="preserve">mouenturad conſiliorum cogitationes. </s>
            <s xml:id="echoid-s12044" xml:space="preserve">Se-
              <lb/>
            ptentrionales autem gentes inſuſæ craſsitudine cœli, propter obſtantiam
              <lb/>
            aëris humore refrigeratæ, ſtupentes habent mentes. </s>
            <s xml:id="echoid-s12045" xml:space="preserve">Hoc autem ita eſſe à
              <lb/>
            ſerpentibus licet aſpicere, quæ per calorem cum exhauſtam habent hu-
              <lb/>
            moris refrigerationem, tunc acerrime mouentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s12046" xml:space="preserve">per brumalia autem & </s>
            <s xml:id="echoid-s12047" xml:space="preserve">
              <lb/>
            hyberna tempora mutatione cœli refrigeratæ, immotæ ſunt ſtupore: </s>
            <s xml:id="echoid-s12048" xml:space="preserve">ita
              <lb/>
            non eſt mirandum ſi acutiores eſſicit calidus aër hominum mentes, re-
              <lb/>
            frigeratus autem contra tardiores. </s>
            <s xml:id="echoid-s12049" xml:space="preserve">Cum ſint autem meridianæ nationes
              <lb/>
            animis acutiſsimis, infinitaq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12050" xml:space="preserve">ſolertia conſiliorum, ſimulad fortitudinem
              <lb/>
            ingrediuntur, ibi ſuccumbunt, quod habent exuctas ab ſole animorum
              <lb/>
            virtutes. </s>
            <s xml:id="echoid-s12051" xml:space="preserve">Qui verò refrigeratis naſcuntur regionibus, ad armorum vehe-
              <lb/>
            mentiam paratiores ſunt, magnisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12052" xml:space="preserve">viribus ruunt ſine timore, ſed tardita-
              <lb/>
            te animi ſine conſiderantia irruentes, ſine ſolertia, ſuis conſiliis refringun-
              <lb/>
            guntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s12053" xml:space="preserve">Cum ergo ab natura rerum hæc ita ſint in mundo collocata, vt
              <lb/>
            omnes nationes immoderatis mixtionibus ſint diſparatæ, placuit, vt inter
              <lb/>
            ſpatia totius orbis terrarum, regionumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12054" xml:space="preserve">medio mundi populus Roma-
              <lb/>
            nus poſsideret fines. </s>
            <s xml:id="echoid-s12055" xml:space="preserve">Nanq; </s>
            <s xml:id="echoid-s12056" xml:space="preserve">temperatiſsimæ ad vtramq; </s>
            <s xml:id="echoid-s12057" xml:space="preserve">partem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12058" xml:space="preserve">cor-
              <lb/>
            porum membris, animorumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s12059" xml:space="preserve">vigoribus, pro fortitudine ſunt in Italia
              <lb/>
            gentes. </s>
            <s xml:id="echoid-s12060" xml:space="preserve">Quemadmodum enini Iouis ſtella, inter Martis feruentiſsimam,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s12061" xml:space="preserve">Saturni frigidiſsimam media currens temperatur, eadem ratione </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>