244222M. VITRVVII POLL.
medio in ordinem creſcendo ad extremos ſeptentriones, ſub altitudine
cœli nationum ſpiritus ſonitibus grauioribus ab natura rerum expri-
muntur. Ita videtur mundi conceptio tota, propter inclinationem, con-
ſonantiſsime per ſolis temperaturam ad harmoniam eſſe compoſita. Igi-
tur quæ nationes ſunt inter axis meridiani cardinem, & ſeptentrionalis
medio poſitæ, vti in diagrammate muſico, medianæ vocis habent ſoni-
tum in ſermone: quæq́; progrediencibus ad ſeptentrionem ſunt natio-
nes, quod altiores habent diſtantias ad mundum, ſpiritus vocis habentes
humore repletos ad hypatas, & pro{ſl}ambanomenon à natura rerum ſo-
nitu grauiore coguntur: vti eadem ratione medio progredientibus ad
meridiem gentes, paranetarum acutiſsimam ſonitu vocis perficiunt te-
nuitatem. Hoc autem verum eſſe ex humidis naturæ locis, grauiora fie-
ri, & ex feruidis acutiora, licet ita experiendo animaduertere. Calices
duo in vna fornace æquè cocti, æquoq́; pondere, ad crepitumq́; vno ſonitu
ſumantur, ex his vnus in aquã demittatur, poſtea ex aqua eximatur, tunc
vtrique tangantur. Cum enim ita factum fuerit, largiter inter eos ſoni-
tus diſcrepabit, æquoq́; pondere non poterunt eſſe. Ita & hominum cor-
pora vno genere figurationis & vna mundi coniunctione concepta, alia
propter regionis ardorem acutum ſpiritum aëris exprimunt tactu, alia
propter humoris abundantiam grauiſsimas effundunt ſonorum qualita-
tes. Item propter tenuitatem cœli, meridianæ nationes ex acuto feruore,
mente expeditius celeriusq́; mouenturad conſiliorum cogitationes. Se-
ptentrionales autem gentes inſuſæ craſsitudine cœli, propter obſtantiam
aëris humore refrigeratæ, ſtupentes habent mentes. Hoc autem ita eſſe à
ſerpentibus licet aſpicere, quæ per calorem cum exhauſtam habent hu-
moris refrigerationem, tunc acerrime mouentur: per brumalia autem &
hyberna tempora mutatione cœli refrigeratæ, immotæ ſunt ſtupore: ita
non eſt mirandum ſi acutiores eſſicit calidus aër hominum mentes, re-
frigeratus autem contra tardiores. Cum ſint autem meridianæ nationes
animis acutiſsimis, infinitaq́; ſolertia conſiliorum, ſimulad fortitudinem
ingrediuntur, ibi ſuccumbunt, quod habent exuctas ab ſole animorum
virtutes. Qui verò refrigeratis naſcuntur regionibus, ad armorum vehe-
mentiam paratiores ſunt, magnisq́; viribus ruunt ſine timore, ſed tardita-
te animi ſine conſiderantia irruentes, ſine ſolertia, ſuis conſiliis refringun-
guntur. Cum ergo ab natura rerum hæc ita ſint in mundo collocata, vt
omnes nationes immoderatis mixtionibus ſint diſparatæ, placuit, vt inter
ſpatia totius orbis terrarum, regionumq́; medio mundi populus Roma-
nus poſsideret fines. Nanq; temperatiſsimæ ad vtramq; partem, & cor-
porum membris, animorumq́; vigoribus, pro fortitudine ſunt in Italia
gentes. Quemadmodum enini Iouis ſtella, inter Martis feruentiſsimam,
& Saturni frigidiſsimam media currens temperatur, eadem ratione
cœli nationum ſpiritus ſonitibus grauioribus ab natura rerum expri-
muntur. Ita videtur mundi conceptio tota, propter inclinationem, con-
ſonantiſsime per ſolis temperaturam ad harmoniam eſſe compoſita. Igi-
tur quæ nationes ſunt inter axis meridiani cardinem, & ſeptentrionalis
medio poſitæ, vti in diagrammate muſico, medianæ vocis habent ſoni-
tum in ſermone: quæq́; progrediencibus ad ſeptentrionem ſunt natio-
nes, quod altiores habent diſtantias ad mundum, ſpiritus vocis habentes
humore repletos ad hypatas, & pro{ſl}ambanomenon à natura rerum ſo-
nitu grauiore coguntur: vti eadem ratione medio progredientibus ad
meridiem gentes, paranetarum acutiſsimam ſonitu vocis perficiunt te-
nuitatem. Hoc autem verum eſſe ex humidis naturæ locis, grauiora fie-
ri, & ex feruidis acutiora, licet ita experiendo animaduertere. Calices
duo in vna fornace æquè cocti, æquoq́; pondere, ad crepitumq́; vno ſonitu
ſumantur, ex his vnus in aquã demittatur, poſtea ex aqua eximatur, tunc
vtrique tangantur. Cum enim ita factum fuerit, largiter inter eos ſoni-
tus diſcrepabit, æquoq́; pondere non poterunt eſſe. Ita & hominum cor-
pora vno genere figurationis & vna mundi coniunctione concepta, alia
propter regionis ardorem acutum ſpiritum aëris exprimunt tactu, alia
propter humoris abundantiam grauiſsimas effundunt ſonorum qualita-
tes. Item propter tenuitatem cœli, meridianæ nationes ex acuto feruore,
mente expeditius celeriusq́; mouenturad conſiliorum cogitationes. Se-
ptentrionales autem gentes inſuſæ craſsitudine cœli, propter obſtantiam
aëris humore refrigeratæ, ſtupentes habent mentes. Hoc autem ita eſſe à
ſerpentibus licet aſpicere, quæ per calorem cum exhauſtam habent hu-
moris refrigerationem, tunc acerrime mouentur: per brumalia autem &
hyberna tempora mutatione cœli refrigeratæ, immotæ ſunt ſtupore: ita
non eſt mirandum ſi acutiores eſſicit calidus aër hominum mentes, re-
frigeratus autem contra tardiores. Cum ſint autem meridianæ nationes
animis acutiſsimis, infinitaq́; ſolertia conſiliorum, ſimulad fortitudinem
ingrediuntur, ibi ſuccumbunt, quod habent exuctas ab ſole animorum
virtutes. Qui verò refrigeratis naſcuntur regionibus, ad armorum vehe-
mentiam paratiores ſunt, magnisq́; viribus ruunt ſine timore, ſed tardita-
te animi ſine conſiderantia irruentes, ſine ſolertia, ſuis conſiliis refringun-
guntur. Cum ergo ab natura rerum hæc ita ſint in mundo collocata, vt
omnes nationes immoderatis mixtionibus ſint diſparatæ, placuit, vt inter
ſpatia totius orbis terrarum, regionumq́; medio mundi populus Roma-
nus poſsideret fines. Nanq; temperatiſsimæ ad vtramq; partem, & cor-
porum membris, animorumq́; vigoribus, pro fortitudine ſunt in Italia
gentes. Quemadmodum enini Iouis ſtella, inter Martis feruentiſsimam,
& Saturni frigidiſsimam media currens temperatur, eadem ratione
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib