Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of Notes

< >
< >
page |< < (222) of 530 > >|
244222M. VITRVVII POLL. medio in ordinem creſcendo ad extremos ſeptentriones, ſub altitudine
cœli nationum ſpiritus ſonitibus grauioribus ab natura rerum expri-
muntur.
Ita videtur mundi conceptio tota, propter inclinationem, con-
ſonantiſsime per ſolis temperaturam ad harmoniam eſſe compoſita.
Igi-
tur quæ nationes ſunt inter axis meridiani cardinem, &
ſeptentrionalis
medio poſitæ, vti in diagrammate muſico, medianæ vocis habent ſoni-
tum in ſermone:
quæq́; progrediencibus ad ſeptentrionem ſunt natio-
nes, quod altiores habent diſtantias ad mundum, ſpiritus vocis habentes
humore repletos ad hypatas, &
pro{ſl}ambanomenon à natura rerum ſo-
nitu grauiore coguntur:
vti eadem ratione medio progredientibus ad
meridiem gentes, paranetarum acutiſsimam ſonitu vocis perficiunt te-
nuitatem.
Hoc autem verum eſſe ex humidis naturæ locis, grauiora fie-
ri, &
ex feruidis acutiora, licet ita experiendo animaduertere. Calices
duo in vna fornace æquè cocti, æquoq́;
pondere, ad crepitumq́; vno ſonitu
ſumantur, ex his vnus in aquã demittatur, poſtea ex aqua eximatur, tunc
vtrique tangantur.
Cum enim ita factum fuerit, largiter inter eos ſoni-
tus diſcrepabit, æquoq́;
pondere non poterunt eſſe. Ita & hominum cor-
pora vno genere figurationis &
vna mundi coniunctione concepta, alia
propter regionis ardorem acutum ſpiritum aëris exprimunt tactu, alia
propter humoris abundantiam grauiſsimas effundunt ſonorum qualita-
tes.
Item propter tenuitatem cœli, meridianæ nationes ex acuto feruore,
mente expeditius celeriusq́;
mouenturad conſiliorum cogitationes. Se-
ptentrionales autem gentes inſuſæ craſsitudine cœli, propter obſtantiam
aëris humore refrigeratæ, ſtupentes habent mentes.
Hoc autem ita eſſe à
ſerpentibus licet aſpicere, quæ per calorem cum exhauſtam habent hu-
moris refrigerationem, tunc acerrime mouentur:
per brumalia autem &
hyberna tempora mutatione cœli refrigeratæ, immotæ ſunt ſtupore:
ita
non eſt mirandum ſi acutiores eſſicit calidus aër hominum mentes, re-
frigeratus autem contra tardiores.
Cum ſint autem meridianæ nationes
animis acutiſsimis, infinitaq́;
ſolertia conſiliorum, ſimulad fortitudinem
ingrediuntur, ibi ſuccumbunt, quod habent exuctas ab ſole animorum
virtutes.
Qui verò refrigeratis naſcuntur regionibus, ad armorum vehe-
mentiam paratiores ſunt, magnisq́;
viribus ruunt ſine timore, ſed tardita-
te animi ſine conſiderantia irruentes, ſine ſolertia, ſuis conſiliis refringun-
guntur.
Cum ergo ab natura rerum hæc ita ſint in mundo collocata, vt
omnes nationes immoderatis mixtionibus ſint diſparatæ, placuit, vt inter
ſpatia totius orbis terrarum, regionumq́;
medio mundi populus Roma-
nus poſsideret fines.
Nanq; temperatiſsimæ ad vtramq; partem, & cor-
porum membris, animorumq́;
vigoribus, pro fortitudine ſunt in Italia
gentes.
Quemadmodum enini Iouis ſtella, inter Martis feruentiſsimam,
&
Saturni frigidiſsimam media currens temperatur, eadem ratione

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index