Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
211
211 (197)
212
212 (198)
213
213 (199)
214
214 (200)
215
215 (201)
216
216 (202)
217
217 (203)
218
218 (204)
219
219 (205)
220
220 (206)
< >
page |< < (232) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div249" type="section" level="1" n="193">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6823" xml:space="preserve">
              <pb o="232" file="0246" n="246" rhead="HYDRODYNAMICÆ"/>
            pollices aëris ejuſdem cum aëre naturali elaſticitatis fuiſſe generatos; </s>
            <s xml:id="echoid-s6824" xml:space="preserve">ergo pes
              <lb/>
            cubicus carbonum aërem dabit ad 360. </s>
            <s xml:id="echoid-s6825" xml:space="preserve">ped. </s>
            <s xml:id="echoid-s6826" xml:space="preserve">cub. </s>
            <s xml:id="echoid-s6827" xml:space="preserve">Sed ſi §. </s>
            <s xml:id="echoid-s6828" xml:space="preserve">41. </s>
            <s xml:id="echoid-s6829" xml:space="preserve">quæratur vis vi-
              <lb/>
            va quæ generari poſſit à pede cubico aëris naturali 360. </s>
            <s xml:id="echoid-s6830" xml:space="preserve">vicibus denſioris, in-
              <lb/>
            venietur illam convenire cum pondere 3938000. </s>
            <s xml:id="echoid-s6831" xml:space="preserve">librarum ab altitudine unius
              <lb/>
            pedis delapſo: </s>
            <s xml:id="echoid-s6832" xml:space="preserve">atque ſi præterea aëris illius elaſticitas à calore carbonum in-
              <lb/>
            cenſorum quadruplo fieri major ponatur, conveniet iſta vis viva cum pondere
              <lb/>
            15752000. </s>
            <s xml:id="echoid-s6833" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s6834" xml:space="preserve">ab eadem altitudine delapſo. </s>
            <s xml:id="echoid-s6835" xml:space="preserve">Difficile autem eſt machinam ad
              <lb/>
            hunc finem aptam excogitare. </s>
            <s xml:id="echoid-s6836" xml:space="preserve">Multæ præterea aliæ ſuntres naturales, quæ non-
              <lb/>
            ſolum aërem fovent compreſſum, ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s6837" xml:space="preserve">aërem circumfuſum calefaciendo eun-
              <lb/>
            dem magis elaſticum reddere valent: </s>
            <s xml:id="echoid-s6838" xml:space="preserve">tales ſunt calx viva cum aqua dulci miſta,
              <lb/>
            omniaque fermentantia, aquæ in vapores vi ignis redactæ incredibilis vis ineſt;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6839" xml:space="preserve">machina ad hoc eſt Londini ingenioſiſſima quæ hoc principio motus aquas toti
              <lb/>
            urbi erogat eamque deſcripſit Cl. </s>
            <s xml:id="echoid-s6840" xml:space="preserve">Weidlerus. </s>
            <s xml:id="echoid-s6841" xml:space="preserve">Præſertim vero conſiderari mere-
              <lb/>
            tur ſtupendus, qui à pulvere pyrio expectari poſſit effectus: </s>
            <s xml:id="echoid-s6842" xml:space="preserve">Calculo enim quo-
              <lb/>
            rundam ſumtorum experimentorum ſubducto, quem infra adjiciam, edoctus
              <lb/>
            fui elaſticitatem pulveris pyrii accenſi plus decies millies ſuperare elaſticita-
              <lb/>
            tem aëris naturalis, imo omnibus bene perpenſis probabile fit, elaſticitatem ejus
              <lb/>
            eſſe incredibiliter majorem: </s>
            <s xml:id="echoid-s6843" xml:space="preserve">ponamus autem auræ pulveris pyrii accenſi ex-
              <lb/>
            panſæ elaſticitatem decreſcere in ſimili ratione cum denſitate: </s>
            <s xml:id="echoid-s6844" xml:space="preserve">hiſce poſitis in-
              <lb/>
            venietur vis viva pedi cubico pulveris pyrii inſita, ſi in §. </s>
            <s xml:id="echoid-s6845" xml:space="preserve">42. </s>
            <s xml:id="echoid-s6846" xml:space="preserve">ponatur a = 10000; </s>
            <s xml:id="echoid-s6847" xml:space="preserve">
              <lb/>
            x = 9999, p = 2240 & </s>
            <s xml:id="echoid-s6848" xml:space="preserve">ſumatur - p x + a p log. </s>
            <s xml:id="echoid-s6849" xml:space="preserve">{a/a - x}, quæ quantitas ſic fit
              <lb/>
            æqualis 183913864. </s>
            <s xml:id="echoid-s6850" xml:space="preserve">Igitur machina datur in theoria, quæ ope unius pedis cu-
              <lb/>
            bici pulveris pyrii poſſit elevare 183913864 libras ad altitudinem unius pedis,
              <lb/>
            quem laborem vel centum homines robuſtiſſimi intra unius diei ſpatium perfi-
              <lb/>
            cere poſſe non crediderim, quâcunque machina utantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6851" xml:space="preserve">Probabile autem eſt,
              <lb/>
            ut dixi, effectum pulveris pyrii longe majorem eſſe; </s>
            <s xml:id="echoid-s6852" xml:space="preserve">certe autem non mi-
              <lb/>
            nor eſt, calculus enim innititur altitudini, ad quam globus ferreus ex tor-
              <lb/>
            mento bellico ejectus in vacuo aſcendere poſſit, in quo experimentorum ge-
              <lb/>
            nere maxima pulveris pyrii pars perit.</s>
            <s xml:id="echoid-s6853" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6854" xml:space="preserve">Iſta vero magis percipientur, ſi notetur eundem calculum (quem an-
              <lb/>
            tea fecimus pro effectu, qui ex aëre condenſato ſeſe reſtituente oritur, de-
              <lb/>
            monſtrando) procedere etiam pro aëre qui naturali circumfuſo non quidem
              <lb/>
            magis denſus ſed tamen ab aucto calore magis elaſticus fit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6855" xml:space="preserve">ita v. </s>
            <s xml:id="echoid-s6856" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s6857" xml:space="preserve">quoties
              <lb/>
            pes cubicus aëris ordinarii augmento caloris duplum elaterem </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>