256234M. VITRVVII POLL.
Saßij, hoc eſt pulcherrimum, inde tranſlatum eſt ad magnificam Farneſiorum do-
mum. Neque tamen velim existimari nudos iacuiſſe, quamuis ita ſculptores ex-
preſſerint. Id certè effecerunt, vti artis pl{us} appareret. Ibi enim muſculos, ven{as},
flex{us}, elucere erat neceſſe. Panno autem operire, quod effingere non potuiſſe credi-
bile ſit, ei{us} verò vel ſuſpicionẽ longè à ſe eſſe oportere existimabant. Nam & pa-
ludamenta & thorac{as} ita ſcalpſerunt, vt non ſolum toros, mamm{as}, vmbilicum,
ſed ipſ{as} adeò cost{as} interdum, & quicquid ſubeſſet, emendatè atque graphicè ex-
preſſerint. De his reb{us} cum ad Paulum Iouium Nouocomenſem Epiſcopum Nuce-
rinum, virum & diſertißimum, & ſi quem nostrum ſeculum tulit ῶολμ{στ}οπα
retuliſſem (ſoleo enim non raro mei amantißimum inuiſere, & poſt lect{as} pulcher-
rimæ & omnib{us} notis abſolutæ historiæ, quam ſcribit, aliquot pagin{as}, pleriſque
de reb{us} ſententiam rogare) dixit non defuiſſe, qui existimarent veterum tricli-
nia non admodum fuiſſe diuerſa à monachorum nostrorum triclinijs (quæ refecto-
ria vocant) vbi ſternuntur menſæ tres, ad caput vna, & ad latera duæ: tantum
hoc intereſſe, quòd illi in lectis ſederent (quod eum facere menſa humiliore vidi,
& Germanos in hypocaustis morẽ dicebat ſeruaſſe) hi verò nostri ſedilib{us} vtan-
tur. Notari autem Horatiano dicto verſu conuiuatoris auaritiam, qui trib{us} lectis,
id eſt, vt interpretantur illi, ſtratis ſedilib{us} volebat cœnare duodecim, poti{us} quàm
lectum quartum, & menſam ſternere, ceu non amplior eſſe deberet lect{us}, quàm
qui tres caperet niſi anguste. Et certè in ſpeciem videri poßit ea ſententia plauſibi-
lis, ſed cum neque cuiuſquam ſcriptoris, neque veteris marmoris autoritati innita-
tur, haud ſcio, an temerè amplectenda ſit. Animaduerto enim iacuiſſe, aut non ſe-
diſſe, vt ſolem{us}, id eſt, vt ſpina cum femore rectum angulum efficeret, & item fe-
mur cum tibia (id enim eſſe ſedere docuit Galen{us} libro de vſu partium corporis
humani tertio, & innuit Aristoteles mechanicon quæstione X X X.) ſed distentis
aliquando crurib{us}, nonnunquam dextro poplite læuum prementes genu, interdum
complicitis crurib{us} in altern{as} vicißitudines, aliquando incoxantes, ſeu coßim in-
ſidentes (liceat enim mihi ſi vetera, at certè ſignificantia Pomponij atellanarum
ſcriptoris verba renouare, & mollire) quo gestu ſedere ſolent ſartores, & Turc{as}
edere conſpexi Venetijs. Plures etiam trib{us} in lecto accubitorio, ſiue ſtibadio, &
abaco, ijs enim vocabulis res eadem ſignificatur, iacuiſſe indicat Martialis epi-
grammaton lib. I X.in Mamurram.
mum. Neque tamen velim existimari nudos iacuiſſe, quamuis ita ſculptores ex-
preſſerint. Id certè effecerunt, vti artis pl{us} appareret. Ibi enim muſculos, ven{as},
flex{us}, elucere erat neceſſe. Panno autem operire, quod effingere non potuiſſe credi-
bile ſit, ei{us} verò vel ſuſpicionẽ longè à ſe eſſe oportere existimabant. Nam & pa-
ludamenta & thorac{as} ita ſcalpſerunt, vt non ſolum toros, mamm{as}, vmbilicum,
ſed ipſ{as} adeò cost{as} interdum, & quicquid ſubeſſet, emendatè atque graphicè ex-
preſſerint. De his reb{us} cum ad Paulum Iouium Nouocomenſem Epiſcopum Nuce-
rinum, virum & diſertißimum, & ſi quem nostrum ſeculum tulit ῶολμ{στ}οπα
retuliſſem (ſoleo enim non raro mei amantißimum inuiſere, & poſt lect{as} pulcher-
rimæ & omnib{us} notis abſolutæ historiæ, quam ſcribit, aliquot pagin{as}, pleriſque
de reb{us} ſententiam rogare) dixit non defuiſſe, qui existimarent veterum tricli-
nia non admodum fuiſſe diuerſa à monachorum nostrorum triclinijs (quæ refecto-
ria vocant) vbi ſternuntur menſæ tres, ad caput vna, & ad latera duæ: tantum
hoc intereſſe, quòd illi in lectis ſederent (quod eum facere menſa humiliore vidi,
& Germanos in hypocaustis morẽ dicebat ſeruaſſe) hi verò nostri ſedilib{us} vtan-
tur. Notari autem Horatiano dicto verſu conuiuatoris auaritiam, qui trib{us} lectis,
id eſt, vt interpretantur illi, ſtratis ſedilib{us} volebat cœnare duodecim, poti{us} quàm
lectum quartum, & menſam ſternere, ceu non amplior eſſe deberet lect{us}, quàm
qui tres caperet niſi anguste. Et certè in ſpeciem videri poßit ea ſententia plauſibi-
lis, ſed cum neque cuiuſquam ſcriptoris, neque veteris marmoris autoritati innita-
tur, haud ſcio, an temerè amplectenda ſit. Animaduerto enim iacuiſſe, aut non ſe-
diſſe, vt ſolem{us}, id eſt, vt ſpina cum femore rectum angulum efficeret, & item fe-
mur cum tibia (id enim eſſe ſedere docuit Galen{us} libro de vſu partium corporis
humani tertio, & innuit Aristoteles mechanicon quæstione X X X.) ſed distentis
aliquando crurib{us}, nonnunquam dextro poplite læuum prementes genu, interdum
complicitis crurib{us} in altern{as} vicißitudines, aliquando incoxantes, ſeu coßim in-
ſidentes (liceat enim mihi ſi vetera, at certè ſignificantia Pomponij atellanarum
ſcriptoris verba renouare, & mollire) quo gestu ſedere ſolent ſartores, & Turc{as}
edere conſpexi Venetijs. Plures etiam trib{us} in lecto accubitorio, ſiue ſtibadio, &
abaco, ijs enim vocabulis res eadem ſignificatur, iacuiſſe indicat Martialis epi-
grammaton lib. I X.in Mamurram.
Et testudineum menſ{us} quater hexaclinon
Ingemuit citro non ſatis eſſe ſuo.
Ingemuit citro non ſatis eſſe ſuo.
Querebatur Mamurra, quòd accubitori{us} laminis teſtarum ”testudinum vestit{us}
lect{us}, quem comparare velle videri optabat, min{us} quadraret, cum ſex tantum
caperet, ipſi{us} verò citrea menſa amplior eſſet, atque capacior. Illis tamen ſuccenſen-
dum non arbitror, ſi antiquorum morem nostro tempori, quo ad ei{us} fieri potuit, ac-
commodare ſtuduerint. Potuit autem eos aliquid mouiſſe, quod diuti{us} & diligen-
ti{us} perſcrutantib{us}, atque recti{us} conſulentib{us} ſatisfacturum non erat. De me hoc
certè profiteor, mult{as} incidiſſe ſæpi{us} in mentem ſententi{as}, qu{as} tum quidem ma-
iorem in modum probauerim: de eis verò cum ſeueri{us} & exacti{us} anquirerem,
errores inueni in ea parte ipſa, quæ potißimum delectaſſet, & valde castigandos.
Porrò autem (vt aliquando ſuſceptam rem ſiniam{us}) menſ{as} mappis non
lect{us}, quem comparare velle videri optabat, min{us} quadraret, cum ſex tantum
caperet, ipſi{us} verò citrea menſa amplior eſſet, atque capacior. Illis tamen ſuccenſen-
dum non arbitror, ſi antiquorum morem nostro tempori, quo ad ei{us} fieri potuit, ac-
commodare ſtuduerint. Potuit autem eos aliquid mouiſſe, quod diuti{us} & diligen-
ti{us} perſcrutantib{us}, atque recti{us} conſulentib{us} ſatisfacturum non erat. De me hoc
certè profiteor, mult{as} incidiſſe ſæpi{us} in mentem ſententi{as}, qu{as} tum quidem ma-
iorem in modum probauerim: de eis verò cum ſeueri{us} & exacti{us} anquirerem,
errores inueni in ea parte ipſa, quæ potißimum delectaſſet, & valde castigandos.
Porrò autem (vt aliquando ſuſceptam rem ſiniam{us}) menſ{as} mappis non