Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
131 111
132 112
133 113
134 114
135 115
136 116
137 117
138 118
139 119
140 120
141 121
142 122
143 123
144 124
145 125
146 126
147 127
148 128
149 129
150 130
151 131
152 132
153 133
154 134
155 135
156 136
157 137
158 138
159 139
160 140
< >
page |< < (241) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div831" type="section" level="1" n="199">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16342" xml:space="preserve">
              <pb o="241" file="0259" n="259" rhead="LIBER SECVNDVS."/>
            ris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s16343" xml:space="preserve">erunt N L, O L, P L, Q M, R M, S M, diametri conicarum ſectionum. </s>
            <s xml:id="echoid-s16344" xml:space="preserve">Et ſi puncta
              <lb/>
            N, O, P, Q, R, S, ex puncto K, accepta transferantur hinc inde in lineam horæ ſextæ horolo-
              <lb/>
            gij ex puncto A, vbi ſtylus collocandus eſt, proijcietur vmbra ſtyli in hæc puncta, cum Sol in ini
              <lb/>
            tijs ſignorum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16345" xml:space="preserve">circulo A B C D, horæ ſextæ Aſtronomicæ extiterit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16346" xml:space="preserve">Si igitur circa diametros
              <lb/>
            N L, O L, P L, &</s>
            <s xml:id="echoid-s16347" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s16348" xml:space="preserve">ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16349" xml:space="preserve">8. </s>
            <s xml:id="echoid-s16350" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s16351" xml:space="preserve">deſcribantur in aliqua materia dura conicæ ſe-
              <lb/>
            ctiones, excindanturq́ue, ut fiant quædam quaſi regulæ inflexæ, per quas eædem ſectiones in ho-
              <lb/>
            rologio deſcribantur, ita vt per puncta N, O, P, Q, R, S, tranſeant, earumq́ue axes cum linea
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0259-01" xlink:href="note-0259-01a" xml:space="preserve">Satis eſt, deſcri-
                <lb/>
              bantur arcus ſi-
                <lb/>
              gnorum borea-
                <lb/>
              lium duntaxat,
                <lb/>
              vel auſtralium.</note>
            D E, horæ ſextæ coniungantur, deſcripti erunt paralleli ſignorum zodiaci. </s>
            <s xml:id="echoid-s16352" xml:space="preserve">Satis eſt autem, ſi ſectio
              <lb/>
            nes conicæ Signorum Borealium, vel Auſtralium deſcribantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s16353" xml:space="preserve">quia hæ æquales ſunt ſectionibus
              <lb/>
            oppoſitorum ſignorum, cum omnes hyperbolæ ſint, vt ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16354" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s16355" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s16356" xml:space="preserve">conſtat. </s>
            <s xml:id="echoid-s16357" xml:space="preserve">Vnde
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0259-02" xlink:href="note-0259-02a" xml:space="preserve">10</note>
            beneficio earundem regularũ facile in oppoſita parte horologij deſcribentur per illa puncta, quæ
              <lb/>
            in linea horæ ſextę ſunt notata.</s>
            <s xml:id="echoid-s16358" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16359" xml:space="preserve">IN vtroque autem horologio ſigna Borealia ſunt ea, quæ infra lineam æquinoctialem ſunt de-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0259-03" xlink:href="note-0259-03a" xml:space="preserve">In horologiis
                <lb/>
              Meridianis ſi-
                <lb/>
              gna borealia
                <lb/>
              ſ
                <unsure/>
              unt infra lineã
                <lb/>
              æquinoctialem,
                <lb/>
              & auſtralia ſu-
                <lb/>
              pra.</note>
            ſcripta, Auſtralia vero, quæ ſupra eandem continentur, ita vt in vtroque horologio proprium ſitũ
              <lb/>
            obtinente Borealia recedant à linea æquinoctiali in Auſtrum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16360" xml:space="preserve">Auſtralia in Boream. </s>
            <s xml:id="echoid-s16361" xml:space="preserve">Ratio hu-
              <lb/>
            ius eſt, quòd cum ſol oritur, vel occidit in ſignis Borealibus exiſtens, vmbra ſtyli cadat in partes au
              <lb/>
            ſtrales horizontalis lineæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s16362" xml:space="preserve">in boreales vero, cum exiſtens in ſignis auſtralibus oritur, vel occidit, vt
              <lb/>
            manifeſtum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s16363" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <figure number="182">
            <image file="0259-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0259-01"/>
          </figure>
          <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
          <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16364" xml:space="preserve">QVONIAM autem Sole oriente, vmbra gnomonis iu horizontalem lineam A B, proijcitur
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0259-07" xlink:href="note-0259-07a" xml:space="preserve">Portio horolo-
                <lb/>
              gii Meridiani
                <lb/>
              ſupra lineã ho-
                <lb/>
              rizontalem reſe
                <lb/>
              canda eſt, tan-
                <lb/>
              quam ſuperua-
                <lb/>
              canea.</note>
            in horologio orientali; </s>
            <s xml:id="echoid-s16365" xml:space="preserve">occidente vero eodem, in eandem horizontalem lineam proijcitur in oc-
              <lb/>
            cidentali horologio, vt ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16366" xml:space="preserve">11. </s>
            <s xml:id="echoid-s16367" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s16368" xml:space="preserve">patet, fit vt toto reliquo tẽpore cuiuslibet diei,
              <lb/>
            Sole ſupra Horizontem eleuato, eadem vmbra in planum horologij infra lineam horizõtalem ca
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0259-08" xlink:href="note-0259-08a" xml:space="preserve">50</note>
            dat. </s>
            <s xml:id="echoid-s16369" xml:space="preserve">Quocirca reſecanda eſt pars illa horologij, quæ ſupra horizontalem lineam continetur, tan-
              <lb/>
            quam ſuperuacanea, cum in illam vmbra ſtyli nunquam cadat.</s>
            <s xml:id="echoid-s16370" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16371" xml:space="preserve">PARS tamen illa ſuperior vtriuſuis horologii abſciſſa à linea horizontali dabit horologium
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0259-09" xlink:href="note-0259-09a" xml:space="preserve">Portio vtriuſ-
                <lb/>
              uis horologii
                <lb/>
              Meridiani ab-
                <lb/>
              ſciſſa à
                <unsure/>
              linea ho
                <lb/>
              rizontali efficic
                <unsure/>
                <lb/>
              horologium in
                <lb/>
              parte oppoſita
                <lb/>
              plani, ſi partes
                <lb/>
              immutentur, ut
                <lb/>
              ſupra dictũ eſt.</note>
            in facie plani horologij oppoſita collocandum, dummodo inuertatur, vt pars, quæ nunc ſuperior
              <lb/>
            eſt, fiat inferior, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16372" xml:space="preserve">contra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16373" xml:space="preserve">quæ poſt hanc inuerſionem dextra eſt, fiat ſiniſtra, vt in ſcholio pro-
              <lb/>
            poſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16374" xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:id="echoid-s16375" xml:space="preserve">huius libri præcepimus; </s>
            <s xml:id="echoid-s16376" xml:space="preserve">horæq́ue, quæ à media nocte computabantur, numerentur à meri
              <lb/>
            die, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16377" xml:space="preserve">è contrario; </s>
            <s xml:id="echoid-s16378" xml:space="preserve">ſigna denique borealia mutentur in auſtralia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16379" xml:space="preserve">auſtralia in borealia. </s>
            <s xml:id="echoid-s16380" xml:space="preserve">Cũ enim,
              <lb/>
            vt in ſcholio propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16381" xml:space="preserve">antecedentis oſtendimus, hac facta inuerſione, lineæ horariæ ſuperiotis par-
              <lb/>
            tis abſciſſæ in vtrouis horologio congruant horariis lineis horologii in facie plani oppoſita deſcri
              <lb/>
            pti, congruet etiam axis hyperbolarum ♋, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16382" xml:space="preserve">♑, axi hyperbolarum ♋, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16383" xml:space="preserve">♑, cum vtrobique axis
              <lb/>
            hic ſit linea horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s16384" xml:space="preserve">à meridie, vel media nocte. </s>
            <s xml:id="echoid-s16385" xml:space="preserve">Cum ergo axis tranſuerſus hyperbolarum dictarũ
              <lb/>
            in horologio orientali æqualis ſit axi tranſuerſo earundem in occidentali, propterea quòd & </s>
            <s xml:id="echoid-s16386" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>