261247SECTIO UNDECIMA.
proportionales ſunt altitudinibus columnarum verticalium iisdem partibus re-
ſpondentium: neque enim requiritur, ut huic ponderi conatum fluidi à vi
centrifuga oriundum addamus, quia conatus iſte effectum jam obtinuit in ele-
vandis aquis: Atque ſi vas non fuerit cylindricum ſed irregularis utcunque
ſtructuræ, licebit cylindrum fingere, cujus axis coincidat cum axe rotatio-
nis, fluido ita plenum, ut punctum Otam in vaſe propoſito quam in cylindro
fictitio in eodem loco poſitum ſit: tanta enim in quovis cylindri puncto preſ-
ſio erit, quanta eſt in eodem puncto, quatenus id ad vas propoſitum pertinet.
Apparet ex hoc ipſo, poſſe ſuperficies vorticum ex alio principio quam quo an-
te uſi ſumus definiri: Ducta nempe linea horizontali O M & verticali N a cum
ſua infinite propinque p n ſequitur altitudinem N a ſeu O g proportionalem eſſe
vi centrifugæ omnium particularum quæ ſunt in O N & differentiam altitudi-
num duarum proximarum, nempe a m ſeu gf, proportionalem vi centrifugæ
particulæ N p: Unde rurſus derivatur æquatio finalis, quam §. 2. dedimus, nem-
pe dx = {2 V dy/y}.
ſpondentium: neque enim requiritur, ut huic ponderi conatum fluidi à vi
centrifuga oriundum addamus, quia conatus iſte effectum jam obtinuit in ele-
vandis aquis: Atque ſi vas non fuerit cylindricum ſed irregularis utcunque
ſtructuræ, licebit cylindrum fingere, cujus axis coincidat cum axe rotatio-
nis, fluido ita plenum, ut punctum Otam in vaſe propoſito quam in cylindro
fictitio in eodem loco poſitum ſit: tanta enim in quovis cylindri puncto preſ-
ſio erit, quanta eſt in eodem puncto, quatenus id ad vas propoſitum pertinet.
Apparet ex hoc ipſo, poſſe ſuperficies vorticum ex alio principio quam quo an-
te uſi ſumus definiri: Ducta nempe linea horizontali O M & verticali N a cum
ſua infinite propinque p n ſequitur altitudinem N a ſeu O g proportionalem eſſe
vi centrifugæ omnium particularum quæ ſunt in O N & differentiam altitudi-
num duarum proximarum, nempe a m ſeu gf, proportionalem vi centrifugæ
particulæ N p: Unde rurſus derivatur æquatio finalis, quam §. 2. dedimus, nem-
pe dx = {2 V dy/y}.
§.
8.
Videamus nunc quid accidere debeat corporibus vortici inna-
tantibus; ut autem quæſtio eo diſtinctior atque ſimplicior fiat, corporis loco
conſiderabimus globulum parvum ejusdem cum fluido vorticoſo gravitatis ſpe-
cificæ.
tantibus; ut autem quæſtio eo diſtinctior atque ſimplicior fiat, corporis loco
conſiderabimus globulum parvum ejusdem cum fluido vorticoſo gravitatis ſpe-
cificæ.
Globulus talis fluido commiſſus duabus ſtatim potentiis ſollicitatur,
altera tangentiali ab impetu fluidi ortum trahente, altera centripeta, quæ à
vi fluidi centrifuga naſcitur. Iſtæ vires conſtantem ſervant inter ſe rationem,
quadratam nempe velocitatis fluidi reſpectivæ; ſive quieſcat corpus ſive motu
circulari feratur.
altera tangentiali ab impetu fluidi ortum trahente, altera centripeta, quæ à
vi fluidi centrifuga naſcitur. Iſtæ vires conſtantem ſervant inter ſe rationem,
quadratam nempe velocitatis fluidi reſpectivæ; ſive quieſcat corpus ſive motu
circulari feratur.
Notari autem meretur ab iis, qui in explicandis gravitatis phænomenis,
adhærent principiis Carteſianis, vim tangentialem eſſe incomparabiliter majo-
rem vi centripeta: eſt enim illa ad hanc, ut diſtantia corporis ab axe vorticis
ad octo tertias partes diametri globi; demonſtrationem videre eſt in Comment.
Acad, Petrop. tom. II. p. 318. & 319.
adhærent principiis Carteſianis, vim tangentialem eſſe incomparabiliter majo-
rem vi centripeta: eſt enim illa ad hanc, ut diſtantia corporis ab axe vorticis
ad octo tertias partes diametri globi; demonſtrationem videre eſt in Comment.
Acad, Petrop. tom. II. p. 318. & 319.
§.
9.
Quamvis ſciam multa à variis allegata fuiſſe, ut oſtenderent, ma-
teriam ſubtilem celerrime in vorticem actam corpora quidem verſus axem de-
trudere poſſe neque tamen inde ſequi, ut ſimul à vortice deferantur iſta
teriam ſubtilem celerrime in vorticem actam corpora quidem verſus axem de-
trudere poſſe neque tamen inde ſequi, ut ſimul à vortice deferantur iſta