Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii
page |< < (248) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div254" type="section" level="1" n="195">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7319" xml:space="preserve">
              <pb o="248" file="0262" n="262" rhead="HYDRODYNAMICÆ"/>
            ra, non potui tamen hunc mihi ſcrupulum eximere, poſtquam cognovi vim
              <lb/>
            tangentialem vi centripeta eſſe pene infinite majorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s7320" xml:space="preserve">An non melius huic dif-
              <lb/>
            ficultati occurritur, ſi duos ſuper eodem axe vortices ſtatuamus contrarios & </s>
            <s xml:id="echoid-s7321" xml:space="preserve">
              <lb/>
            æqualis virtutis: </s>
            <s xml:id="echoid-s7322" xml:space="preserve">Videtur enim, phænomena naturæ plurima conciliari non
              <lb/>
            poſſe cum vorticum hypotheſi, niſi ponamus duos plureſve vortices liberri-
              <lb/>
            me ſub qualicunque directione ſe invicem trajicere poſſe: </s>
            <s xml:id="echoid-s7323" xml:space="preserve">vel ſola gravitatio
              <lb/>
            communis omnium corporum cæleſtium verſus ſe invicem, quæ in dubium
              <lb/>
            vocari nequit, ſatis oſtendit aut valedicendum eſſe hypotheſi vorticum, aut li-
              <lb/>
            berrimam vorticum plurium in omnes plagas decusſationem ſtatuendam eſſe-
              <lb/>
            Si igitur duo vortices æqualis virtutis contrarii ſuper eodemque axe fingerentur,
              <lb/>
            tunc impetus contrarii deſtruerent vires utriuſque vorticis tangentiales; </s>
            <s xml:id="echoid-s7324" xml:space="preserve">ſimul
              <lb/>
            autem uterque vortex concurreret ad corpus verſus axem communem depri-
              <lb/>
            mendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s7325" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7326" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s7327" xml:space="preserve">10. </s>
            <s xml:id="echoid-s7328" xml:space="preserve">Altera accedit difficultas, quominus poſſit corporum gravitas
              <lb/>
            peti ex effectu duorum vorticum contrariorum ſuper eodem axe motorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s7329" xml:space="preserve">Ita
              <lb/>
            enim corpora non verſus punctum commune aut quaſi punctum ſed verſus
              <lb/>
            axem gravitarent, motuque ad eundem perpendiculari laberentur, quod cum
              <lb/>
            deſcenſu corporum verticali & </s>
            <s xml:id="echoid-s7330" xml:space="preserve">rotunditate vel quaſi rotunditate terræ corpo-
              <lb/>
            rumque cœleſtium pugnat.</s>
            <s xml:id="echoid-s7331" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7332" xml:space="preserve">Huic alteri quoque difficultati occurretur, ſi fingantur duo axes ad ſe
              <lb/>
            invicem perpendiculares aut proxime tales, circa quorum utrumque duo vor-
              <lb/>
            tices contrarii æqualis virtutis circumagantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7333" xml:space="preserve">Namque vis compoſita omnium
              <lb/>
            vorticum ita intelligi poteſt comparata, ut corpus detrudat proxime verſus pun-
              <lb/>
            ctum, quo ambo axes ſe invicem interſecant; </s>
            <s xml:id="echoid-s7334" xml:space="preserve">ſemper tamen foret terra ali-
              <lb/>
            quantum compreſſa verſus planum per ambos axes tranſiens. </s>
            <s xml:id="echoid-s7335" xml:space="preserve">Poterit autem vel
              <lb/>
            huic incommodo, ſi modo incommodum ſit, obviam iri, multiplicando ad-
              <lb/>
            modum vorticum numerum: </s>
            <s xml:id="echoid-s7336" xml:space="preserve">nam ſi vel infiniti fere ſtatuantur vortices, pote-
              <lb/>
            runt omnes eadem facilitate ſe trajicere, ac radii luminis, qui ſe minime im-
              <lb/>
            pediunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7337" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7338" xml:space="preserve">Volui iſta hic adjicere in gratiam eorum, qui vorticibus delectantur,
              <lb/>
            ut videant, an motus iſte facilius concipi poſſit eo, quem Hugenius finxit:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7339" xml:space="preserve">utroque enim phænomena naturæ æqualiter explicari poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7340" xml:space="preserve">Hanc ſenten-
              <lb/>
            tiam paullo accuratius expoſui in diſſertatione, quam Academia Reg. </s>
            <s xml:id="echoid-s7341" xml:space="preserve">Sc. </s>
            <s xml:id="echoid-s7342" xml:space="preserve">Pariſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7343" xml:space="preserve">
              <lb/>
            præmio a. </s>
            <s xml:id="echoid-s7344" xml:space="preserve">1734. </s>
            <s xml:id="echoid-s7345" xml:space="preserve">affectam imprimi curavit.</s>
            <s xml:id="echoid-s7346" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>