Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
261
261 (209)
262
262 (210)
263
263 (211)
264
264 (212)
265
265 (213)
266
266 (214)
267
267 (215)
268
268 (216)
269
269 (217)
270
270 (218)
< >
page |< < (214) of 389 > >|
266214THEORIÆ progredior ad alia nonnulla, quæ ad fermentationes, & eva-
porationes itidem pertinent.
464. Subſtantia, quæ fuerat diſſoluta, non ſolum per præci-
11Concretiones
evaporato flui-
do, & certæ
figuræ reſidui,
ut in ſalibus.
pitationem colligitur iterum, ut ubi metalla cadunt ſuo pon-
dere in tenuem pulviſculum redacta;
ſed etiam per evapora-
tionem, ut diximus, in ſalibus, qui evaporato illo fluido, in
quo fuerant diſſoluti, remanent in fundo.
Et quidem ſales
non remanent ſub forma tenuis pulviſculi, particulis minutiſ-
ſimis prorſus inertibus, ſed colliguntur in maſſulas grandiuſcu-
las habentes certas figuras, quæ in aliis ſalibus aliæ ſunt, &

anguloſæ in omnibus, ac in maxime corroſivis horrendum in
modum cuſpidatæ, ac ſerratæ, unde &
ſapores ſalium acutio-
res, &
aliquorum ex iis, quæ corroſiva ſunt, fibrillarum te-
nuium in animantibus proſciſſio, ac deſtructio organorum ne-
ceſſariorum ad vitam.
Quo autem pacto eas potiſſimum figu-
ras induere poſſint, id patet ex num.
439, ut & figuræ cry-
ſtallorum &
ſuccorum, ex quibus gemmæ, & duri lapides fiunt,
ubi ſimplices ſunt, &
ſuam quique figuram affectant, ac alio-
rum ejuſmodi, quæ poſt evaporationem concreſcunt, haberi uti-
que poſſunt, ut ibidem oſtenſum eſt, per hoc, quod in certis
tantummodo lateribus, &
punctis particulæ alias particulas po-
ſitas ad certas diſtantias attrahant, adeoque ſibi adjungant certo
illo ordine, qui reſpondet illis punctis, vel lateribus.
465. Fermentatio paullatim minuitur, & demum ceſſat, cu-
22Quomodo poſ-
ſit fermentatio
ceſſare.
jus imminuti motus cauſas attigi pluribus locis, ut num.
197.
Eodem autem pertinet illud etiam, quod innui num. 440.
Irregularitas particularum, ex quibus corpora conſtant, &

inæqualitas virium, plurimum confert ad imminuendam, &

demum ſiſtendum motum.
Ubi nimirum aliquæ particulæ,
vel totæ irruerunt in majorum cavitates, vel ubi ſuos uncos
quoſdam aliarum uncis, vel foraminibus inſeruerunt, explica-
ri non poſſunt, &
ſublapſus quidam, & compreſſiones par-
ticularum accidunt in maſſa temere agitata, quæ motum im-
minuunt, &
ad ſenſum extinguunt, quo & in mollibus ſiſti
motus poteſt poſt amiſſam figuram.
Multum itidem poteſt ad
minuendum, ac demum ſiſtendum motum ſola aſperitas ipſa
particularum, ut motus in ſcabro corpore ſiſtitur per ſrictio-
nem:
multum incurſus in externa puncta, ut aer pendulum ſi-
ſtit:
multum particulæ, quæ emittuntur in omnes plagas,
ut in evaporatione, vel ubi corpus refrigeſcit, excuſſis plu-
ribus igneis particulis, quæ dum evolant actione particula-
rum maſſæ, ipſis maſſæ particulis procurrentibus motum in
partes contrarias imprimunt, &
dum illæ, quæ oſcillatio-
nem auxerant, aliæ poſt alias aufugiunt, illæ, quæ rema-
nent, ſunt, quæ oſcillationes ipſas internis, &
externis actio-
nibus minuebant.
466. Porro non omnes ſubſtantiæ cum omnibus fermentant,
33Cur quædam
ſubſtantiæ fer-
ſed cum quibuſdam tantummodo:
acida cum alcalinis; &

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index