Vitruvius, Marci Vitruvii Pollionis De architectura libri decem : ope codicis Guelferbytani, editionis principis, ceterorumque subsidiorum recensuit, et glossario in quo vocabula artis propria Germ. Ital. Gall. et Angl. explicantur, 1800

Table of contents

< >
[101.] CAPUT III. (VI.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad ſeptentrionem.
[102.] CAPUT IV. (VII.) De ſideribus quae ſunt a zodiaco ad meridiem.
[103.] CAPUT V. (VIII.) De horologiorum rationibus et umbris gnomonum aequinoctiali tempore Romae, et nonnullis aliis locis.
[104.] CAPUT VI. (IX.) De quorundam horologiorum ratione, et inventoribus.
[105.] M. VITRUVII POLLIONIS DE ARCHITECTURA LIBER DECIMUS. PRAEFATIO.
[106.] CAPUT I. De machina et ejus ab organo diſferentia.
[107.] CAPUT II. De machinis tractoriis.
[108.] CAPUT III. De alia machina tractoria.
[109.] CAPUT IV. Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius committi poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum.
[110.] CAPUT V. Aliud machinae tractoriae genus, Polyſpaſtos.
[111.] CAPUT VI. Ingenioſa Cteſiphontis ratio ad gravia onera ducenda.
[112.] CAPUT VII. De inventione lapicidinae qua templum Dianae Epheſiae conſtructum eſt.
[113.] CAPUT VIII. De porrecto et rotundatione machinarum ad onerum levationes.
[114.] CAPUT IX. De organorum ad aquam hauriendam generibus et primum de tympano.
[115.] CAPUT X. De alio tympano, et hydromylis.
[116.] CAPUT XI. De cochlea quae magnam copiam extollit aquae, ſed non tam alte.
[117.] CAPUT XII. De Cteſibica machina, quae altiſſime extollit aquam.
[118.] CAPUT XIII. De Hydraulicis.
[119.] CAPUT XIV. Qua ratione rheda vel navi vecti, peractum iter dimetiamur.
[120.] CAPUT XV. De catapultarum et ſcorpionum rationibus.
[121.] CAPUT XVI. De baliſtarum rationibus.
[122.] CAPUT XVII. De baliſtarum proportionibus.
[123.] CAPUT XVIII. De catapultarum baliſtarumque contentionibus et temperaturis.
[124.] CAPUT XIX. De oppugnatorüs rebus.
[125.] CAPUT XX. De teſtudine ad congeſtionem foſſarum paranda.
[126.] CAPUT XXI. De aliis teſtudinibus.
[127.] CAPUT XXII. De repugnatoriis.
[128.] Peroratio.
[129.] (G. Gallice. I. Italice. A. Anglice.)
[130.] LEXICON VITRUVIANUM.
< >
page |< < (251) of 376 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div224" type="section" level="1" n="120">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4332" xml:space="preserve">
              <pb o="251" file="0275" n="275" rhead="LIBER X. CAPUT XV."/>
            foraminum IIS *. </s>
            <s xml:id="echoid-s4333" xml:space="preserve">altitudinis
              <emph style="sc">IIS</emph>
            *. </s>
            <s xml:id="echoid-s4334" xml:space="preserve">latitudinis
              <emph style="sc">S I</emph>
            *** carchebi ſucularum
              <lb/>
            foraminum
              <emph style="sc">IIS. I</emph>
            *. </s>
            <s xml:id="echoid-s4335" xml:space="preserve">craſſitudo foraminis
              <emph style="sc">SII</emph>
            *. </s>
            <s xml:id="echoid-s4336" xml:space="preserve">latitudo
              <emph style="sc">I. S.</emph>
            transverſa-
              <lb/>
            riis cum cardinibus longitudo foraminum
              <emph style="sc">x</emph>
            *. </s>
            <s xml:id="echoid-s4337" xml:space="preserve">latitudo
              <emph style="sc">I.</emph>
            S. </s>
            <s xml:id="echoid-s4338" xml:space="preserve">*. </s>
            <s xml:id="echoid-s4339" xml:space="preserve">de- cem et craſſitudo, brachii longitudo
              <emph style="sc">I S.</emph>
            foraminum
              <emph style="sc">VII.</emph>
            craſſitudo ab radice foraminis
              <emph style="sc">F Z.</emph>
            in ſummo foraminis
              <emph style="sc">UZ.</emph>
            curvaturae foraminum octo.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4340" xml:space="preserve">Haec iis proportionibus aut adjectionibus aut detractionibus comparan-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4341" xml:space="preserve">Nam ſi capitula altiora, quam erit latitudo, facta fuerint (quae ana-
              <lb/>
            tona dicuntur) de brachiis demetur, ut quo mollior eſt tonus, propter alti-
              <lb/>
            tudinem capituli, brachii brevitas faciat plagam vehementiorem. </s>
            <s xml:id="echoid-s4342" xml:space="preserve">Si mi-
              <lb/>
            nus altum capitulum fuerit (quod catatonum dicitur) propter vehemen-
              <lb/>
            tiam, brachia paulo longiora conſtituentur, uti facile ducantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4343" xml:space="preserve">Namque
              <lb/>
            quemadmodum vectis, cum eſt longitudine pedum quatuor quod onus
              <lb/>
            quatuor hominibus extollitur, is ſi eſt pedum octo, a duobus ele- vatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4344" xml:space="preserve">eodem modo brachia, quo longiora ſunt, mollius, quo breviora,
              <lb/>
            durius ducuntur.</s>
            <s xml:id="echoid-s4345" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div226" type="section" level="1" n="121">
          <head xml:id="echoid-head126" xml:space="preserve">CAPUT XVI.
            <lb/>
          De baliſtarum rationibus.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4346" xml:space="preserve">Catapultarum rationes ex quibus membris et portionibus componantur,
              <lb/>
            dixi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4347" xml:space="preserve">Baliſtarum autem rationes variae ſunt et differentes unius effectus
              <lb/>
            cauſa comparatae. </s>
            <s xml:id="echoid-s4348" xml:space="preserve"> Aliae enim vectibus et ſuculis, nonnullae polyſpas- tis, aliae ergatis, quaedam etiam tympanorum torquentur rationibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s4349" xml:space="preserve">Sed
              <lb/>
            tamen nulla baliſta perſicitur, niſi ad propoſitam magnitudinem ponderis
              <lb/>
            ſaxi, quod id organum mittere debet. </s>
            <s xml:id="echoid-s4350" xml:space="preserve">Igitur de ratione earum non eſt
              <lb/>
              <note symbol="11)" position="foot" xlink:label="note-0275-01" xlink:href="note-0275-01a" xml:space="preserve">Non legitur in Cod. G. et F. nec in E. S.</note>
              <note symbol="12)" position="foot" xlink:label="note-0275-02" xlink:href="note-0275-02a" xml:space="preserve">Non legitur in Cod. G. et F.</note>
              <note symbol="13)" position="foot" xlink:label="note-0275-03" xlink:href="note-0275-03a" xml:space="preserve">Alii quinque.</note>
              <note symbol="14)" position="foot" xlink:label="note-0275-04" xlink:href="note-0275-04a" xml:space="preserve">Pedum octo, non leguntur in Cod. mn. nec in E. S.</note>
              <note symbol="*)" position="foot" xlink:label="note-0275-05" xlink:href="note-0275-05a" xml:space="preserve">Forma XVIII. 7</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>