276224THEORIÆ
nor.
Porro omnes hæ quatuor cauſæ æqualitatis concurrunt,
11in lumine non
turbato a radiis
alia directione
delatis quaqua-
verſum: prio-
res tres in me-
diis denſiori-
bus pellucidis. ubi agitur de radiis collatis cum aliis radiis: homogeneitas,
nam lumen a dato puncto progrediens ſuam denſtatem immi-
nuit in ratione reciproca duplicata diſtantiarum a puncto ra-
diante, adeoque in tam exiguo circunquaque circa quodvis
punctum intervallo, quantum eſt id, ad quod virium actio ſen-
ſibilis protenditur, ad homogeneitatem accedit in immenſum:
celeritas, quæ tanta eſt, ut ſingulis arteriæ pulſibus quævis lu-
minis particula fere bis centum millia Romanorum milliariorum
percurrat: nexus particularum mutuus, nam ipſæ luminis par-
ticulæ ad diverſos coloratos radios pertinentes habent peren-
nes proprietates ſuas, quas conſtanter ſervant, ut certum refran-
gibilitatis gradum, & potentiam certo impulſu agitandi oc ulo-
rum fibras, per quam certam certi coloris fenſationem eliciant:
ac demum tenuitas immanis, qua opus eſt ad tantam diffu-
ſionem, & tam perennem efſluxum ſine ulla ſenſibili imminu-
tione ſolaris maſſæ, & cujus indicium aliquod proferam paul-
lo inferius. Ubi vero agitur de lumine comparato cum ſubſtan-
tiis pellucidis, per quas pervadit, priora illa tria tantummodo
locum habent reſpectu particularum luminis, & omnia qua-
tuor reſpectu particularum pellucidi corporis, quarum nexus
non diſſolvitur, nec poſitio turbatur quidquam ab intervolan-
tibus radiorum particulis. Quamobrem errat, qui putat, mea
indiviſibilia puncta prædita inſuperabili potentia repulſiva per-
tingente ad finitam diſtantiam eſſe tam ſubjecta colliſionibus,
quam ſunt particulæ finitæ magnitudinis, & idcirco nulli ad-
miniculo eſſe pro comprehendenda mutua lucis penetratione;
nam ſine cruribus illis aſymptoticis poſterioribus meæ vires re-
pulſivæ non ſunt inſuperabiles, niſi ubi puncta congredi debeant
in recta, quæ illa jungit, qui caſus in Natura nuſquam occurrit.
22Pelluciditatem 11in lumine non
turbato a radiis
alia directione
delatis quaqua-
verſum: prio-
res tres in me-
diis denſiori-
bus pellucidis. ubi agitur de radiis collatis cum aliis radiis: homogeneitas,
nam lumen a dato puncto progrediens ſuam denſtatem immi-
nuit in ratione reciproca duplicata diſtantiarum a puncto ra-
diante, adeoque in tam exiguo circunquaque circa quodvis
punctum intervallo, quantum eſt id, ad quod virium actio ſen-
ſibilis protenditur, ad homogeneitatem accedit in immenſum:
celeritas, quæ tanta eſt, ut ſingulis arteriæ pulſibus quævis lu-
minis particula fere bis centum millia Romanorum milliariorum
percurrat: nexus particularum mutuus, nam ipſæ luminis par-
ticulæ ad diverſos coloratos radios pertinentes habent peren-
nes proprietates ſuas, quas conſtanter ſervant, ut certum refran-
gibilitatis gradum, & potentiam certo impulſu agitandi oc ulo-
rum fibras, per quam certam certi coloris fenſationem eliciant:
ac demum tenuitas immanis, qua opus eſt ad tantam diffu-
ſionem, & tam perennem efſluxum ſine ulla ſenſibili imminu-
tione ſolaris maſſæ, & cujus indicium aliquod proferam paul-
lo inferius. Ubi vero agitur de lumine comparato cum ſubſtan-
tiis pellucidis, per quas pervadit, priora illa tria tantummodo
locum habent reſpectu particularum luminis, & omnia qua-
tuor reſpectu particularum pellucidi corporis, quarum nexus
non diſſolvitur, nec poſitio turbatur quidquam ab intervolan-
tibus radiorum particulis. Quamobrem errat, qui putat, mea
indiviſibilia puncta prædita inſuperabili potentia repulſiva per-
tingente ad finitam diſtantiam eſſe tam ſubjecta colliſionibus,
quam ſunt particulæ finitæ magnitudinis, & idcirco nulli ad-
miniculo eſſe pro comprehendenda mutua lucis penetratione;
nam ſine cruribus illis aſymptoticis poſterioribus meæ vires re-
pulſivæ non ſunt inſuperabiles, niſi ubi puncta congredi debeant
in recta, quæ illa jungit, qui caſus in Natura nuſquam occurrit.
oriri a ſola ho-
mogeneitate:
ſolam hetero-
geneitatem im.
pedire poſſe
progreſſum per
inæqualitatem
virium.
483.
Et vero ſola homogeneitas pelluciditatem parit, uti
jam olim notavit Newtonus, nec opacitas oritur ab impactu
in partes corporum ſolidas, & a defectu pororum jacentium
in directum, uti alii ante ipſum plures cenſuerant, ſed ab in-
æquali textu particularum heterogenearum, quarum aliæ aliis
minus denſis, vel etiam penitus vacuis amplioribus ſpatiolis
intermixtæ ſatis magnam inducunt inæqualitatem virium, qua
lumen in omnes partes detorquent, ac diſtrahunt flexu multi-
plici, & ambagibus per internos meatus continuis, quibus fit,
ut ſi paullo craſſior occurrat maſſa corporis ex heterogeneis
particulis coaleſcentis, nullus radius rectilineo motu totam per-
vadat maſſam ipſam, quod nimirum ad pelluciditatem requi-
ritur. Indicia rei habemus quamplurima præter ipſam o-
mnem ſuperiorem Theoriam, quæ rem ſola evinceret; cum
nimirum ſine inæqualitate virium nullum haberi poſſit li-
bero rectilineo progreſſui impedimentum. Id ſane colligitur
ex eo, quod omnium corporum tenuiores laminæ pellucidæ
ſunt, uti norunt, qui microſcopiis tractandis aſſueverunt:
jam olim notavit Newtonus, nec opacitas oritur ab impactu
in partes corporum ſolidas, & a defectu pororum jacentium
in directum, uti alii ante ipſum plures cenſuerant, ſed ab in-
æquali textu particularum heterogenearum, quarum aliæ aliis
minus denſis, vel etiam penitus vacuis amplioribus ſpatiolis
intermixtæ ſatis magnam inducunt inæqualitatem virium, qua
lumen in omnes partes detorquent, ac diſtrahunt flexu multi-
plici, & ambagibus per internos meatus continuis, quibus fit,
ut ſi paullo craſſior occurrat maſſa corporis ex heterogeneis
particulis coaleſcentis, nullus radius rectilineo motu totam per-
vadat maſſam ipſam, quod nimirum ad pelluciditatem requi-
ritur. Indicia rei habemus quamplurima præter ipſam o-
mnem ſuperiorem Theoriam, quæ rem ſola evinceret; cum
nimirum ſine inæqualitate virium nullum haberi poſſit li-
bero rectilineo progreſſui impedimentum. Id ſane colligitur
ex eo, quod omnium corporum tenuiores laminæ pellucidæ
ſunt, uti norunt, qui microſcopiis tractandis aſſueverunt: