Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
191 171
192 172
193 173
194 174
195 175
196 176
197 177
198 178
199 179
200 180
201 181
202 182
203 183
204 184
205 185
206 186
207 187
208 188
209 189
210 190
211 191
212 192
213 193
214 194
215 195
216 196
217 197
218 198
219 199
220 200
< >
page |< < (262) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div902" type="section" level="1" n="218">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17782" xml:space="preserve">
              <pb o="262" file="0278" n="278" rhead="GNOMONICES"/>
            tem ipſius lineæ meridianæ eundem ſitum habent, eoſdemq́ue numeros lineæ Verticales, vt pa-
              <lb/>
            tet. </s>
            <s xml:id="echoid-s17783" xml:space="preserve">Circulos igitur Verticales in eodem horologio polari deſcripſimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17784" xml:space="preserve">Quod faciendum erat.</s>
            <s xml:id="echoid-s17785" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div906" type="section" level="1" n="219">
          <head xml:id="echoid-head225" xml:space="preserve">PROBLEMA 41. PROPOSITIO 41.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17786" xml:space="preserve">PARALLELOS Horizontis in eodem polari horologio
              <lb/>
            deſcribere.</s>
            <s xml:id="echoid-s17787" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17788" xml:space="preserve">SIT Analemma A B C, in quo Horizon B C; </s>
            <s xml:id="echoid-s17789" xml:space="preserve">Verticalis A D; </s>
            <s xml:id="echoid-s17790" xml:space="preserve">axis mundi, vel communis ſe-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-01" xlink:href="note-0278-01a" xml:space="preserve">Deſcriptio pa-
                <lb/>
              rallelorum Ho
                <lb/>
              rizontis in eodẽ
                <lb/>
              polari horolo
                <lb/>
              gio.</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-02" xlink:href="note-0278-02a" xml:space="preserve">10</note>
            ctio circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17791" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17792" xml:space="preserve">Meridiani E F; </s>
            <s xml:id="echoid-s17793" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17794" xml:space="preserve">Aequator G H, Diuiſo autem ſemicirculo B A C, in 180.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17795" xml:space="preserve">partes æquales, vt ſingulæ ſingulos contineant gradus, vel in pauciores, habita ratione magnitu-
              <lb/>
            dinis horologii, (Nos eum partiti
              <lb/>
            ſumus in partes 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s17796" xml:space="preserve">vt quælibet
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0278-01" xlink:href="fig-0278-01a" number="193">
                <image file="0278-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0278-01"/>
              </figure>
            grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17797" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17798" xml:space="preserve">comprehendat) iungantur
              <lb/>
            bina puncta à recta B C, vel à pun-
              <lb/>
            cto A, æqualiter remota, lineis re-
              <lb/>
            ctis, quæ communes erunt ſectio-
              <lb/>
            nes Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17799" xml:space="preserve">parallelorum Ho
              <lb/>
            rizontis, quos vocant Almucanta-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-03" xlink:href="note-0278-03a" xml:space="preserve">20</note>
            rath. </s>
            <s xml:id="echoid-s17800" xml:space="preserve">Deinde ex punctis diuiſionũ
              <lb/>
            per centrum D, rectæ ducantur li-
              <lb/>
            neæ, vt conſtituantur triangula per
              <lb/>
            axem in conis, quorum baſes ſunt
              <lb/>
            paralleli Horizontis tam infra Ho-
              <lb/>
            rizontem, quàm ſupra, vertex autẽ
              <lb/>
            communis centrum mundi D. </s>
            <s xml:id="echoid-s17801" xml:space="preserve">Me-
              <lb/>
            ridianus enim A B C, per A D, axẽ
              <lb/>
            dictorũ conorũ ductus facit trian-
              <lb/>
            gúla per axem, ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17802" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s17803" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17804" xml:space="preserve">1.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17805" xml:space="preserve">
              <note position="left" xlink:label="note-0278-04" xlink:href="note-0278-04a" xml:space="preserve">30</note>
            Apóllonij. </s>
            <s xml:id="echoid-s17806" xml:space="preserve">In Aequatore quoque
              <lb/>
            G H, qui inſtar Verticalis eſt reſpe-
              <lb/>
            ctu circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17807" xml:space="preserve">E F, tanquam
              <lb/>
            Horizontis cuiuſdam, cui horolo-
              <lb/>
            gium æquidiſtat, ſumatur ex vtra-
              <lb/>
            que parte recta D I, ſtylo æqualis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17808" xml:space="preserve">per I, ipſi E F, parallela agatur R Q. </s>
            <s xml:id="echoid-s17809" xml:space="preserve">Erit hæc infra quidem
              <lb/>
            centrum D, communis ſectio Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17810" xml:space="preserve">plani horologii ſuperioris ad Zenith A, ſpectantis, il-
              <lb/>
            la verò ſupra centrum D, communis ſectio eiuſdem Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17811" xml:space="preserve">plani horologii inferioris ad Na
              <lb/>
            dir pertinentis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17812" xml:space="preserve">Secabit autem recta R Q, latera triangulorum per axem in punctis K, L, M,
              <lb/>
            N, O, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17813" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17814" xml:space="preserve">eruntq́ue diametri conicarum ſectionum K Q, L Q, M Q, N Q, O Q. </s>
            <s xml:id="echoid-s17815" xml:space="preserve">Itaque ſi pun
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-05" xlink:href="note-0278-05a" xml:space="preserve">40</note>
            cta K, L, M, N, (omittimus enim hic punctum O, cum translatum cadat extra tropicos) transfe-
              <lb/>
            rantur in lineam meridianam ſuperioris horologii infra ho@izontalem lineam, initio facto in hac
              <lb/>
            figura à puncto T, Horizontis, in horologio autem à puncto D, lineæ horizontalis; </s>
            <s xml:id="echoid-s17816" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17817" xml:space="preserve">per propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17818" xml:space="preserve">S. </s>
            <s xml:id="echoid-s17819" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17820" xml:space="preserve">circa lineam meridianam dictæ conicæ ſectiones deſcribantur tranſeuntes per
              <lb/>
            puncta K, L, M, N, (erunt autem hæ conicæ ſectiones partim hyperbolæ, partim Ellipſes, vt con-
              <lb/>
            ſtat ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17821" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17822" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17823" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s17824" xml:space="preserve">antecedentis lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17825" xml:space="preserve">Parallelus autem Horizontis 42. </s>
            <s xml:id="echoid-s17826" xml:space="preserve">grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17827" xml:space="preserve">erit parabola, ex
              <lb/>
            propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17828" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s17829" xml:space="preserve">eiuſdem ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17830" xml:space="preserve">cum illum circulus horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17831" xml:space="preserve">contingat in polo E,) & </s>
            <s xml:id="echoid-s17832" xml:space="preserve">à linea hori-
              <lb/>
            zontali eò magis ſemper recedentes, quò longius fuerint ex vtraque parte lineæ meridianæ pro-
              <lb/>
            ductæ, deſcripti erunt paralleli Horizontis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17833" xml:space="preserve">In horologio inferiori transferenda eſt recta T S, in
              <lb/>
            lineam meridianam à puncto D, infra horizontalem lineam, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17834" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17835" xml:space="preserve">Nam S Q, diameter eſt conicæ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-06" xlink:href="note-0278-06a" xml:space="preserve">50</note>
            ſectionis paralleli Horizontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17836" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17837" xml:space="preserve">ſupra Horizontem in horologio inferiori. </s>
            <s xml:id="echoid-s17838" xml:space="preserve">Eodemq́ue mo-
              <lb/>
            do reliqua puncta infra S, verſus Q, transferenda eſſent, ſi latera triangulorum per axem rectam
              <lb/>
            T Q, ſecarent. </s>
            <s xml:id="echoid-s17839" xml:space="preserve">In figura præcedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17840" xml:space="preserve">deſcripſimus parallelum Horizontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17841" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17842" xml:space="preserve">in
              <lb/>
            portione, quam linea horizontalis amputat, quia illa locum inferioris horologii ſupplet, vt in ea-
              <lb/>
            dem propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17843" xml:space="preserve">diximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17844" xml:space="preserve">Eſt igitur, vt pater, recta E F, veluti Horizon, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17845" xml:space="preserve">G H, tanquam Verticalis;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17846" xml:space="preserve">B C, quaſi Aequator quidam, paralleli verò Horizontis inſtar parallelorum Aequatoris noui B C. </s>
            <s xml:id="echoid-s17847" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quo poſito, erunt Verticales circuli inſtar horariorum circulorum, qui omnes meridianam lineã
              <lb/>
            horologii ſecant in puncto V, vbi eandem interſecat A D, axis Horizontis, quem nunc munere
              <lb/>
            Æquatoris cuiuſdam noui fungi diximus: </s>
            <s xml:id="echoid-s17848" xml:space="preserve">Ita vt ſi hæc permutatio circulorum bene cõſideretur,
              <lb/>
            deſcriptio hæc parallelorum Horizontis à deſcriptione parallelorum Aequatoris in horizontali
              <lb/>
            horologio non deſcrepet.</s>
            <s xml:id="echoid-s17849" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>