Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
251 231
252 232
253 235
254 236
255 237
256 238
257 239
258 240
259 241
260 242
261 245
262 246
263 247
264 248
265 249
266 250
267 251
268 252
269 253
270 254
271 255
272 256
273 257
274 258
275 259
276 260
277 261
278 262
279 263
280 264
< >
page |< < (262) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div902" type="section" level="1" n="218">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17782" xml:space="preserve">
              <pb o="262" file="0278" n="278" rhead="GNOMONICES"/>
            tem ipſius lineæ meridianæ eundem ſitum habent, eoſdemq́ue numeros lineæ Verticales, vt pa-
              <lb/>
            tet. </s>
            <s xml:id="echoid-s17783" xml:space="preserve">Circulos igitur Verticales in eodem horologio polari deſcripſimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17784" xml:space="preserve">Quod faciendum erat.</s>
            <s xml:id="echoid-s17785" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div906" type="section" level="1" n="219">
          <head xml:id="echoid-head225" xml:space="preserve">PROBLEMA 41. PROPOSITIO 41.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17786" xml:space="preserve">PARALLELOS Horizontis in eodem polari horologio
              <lb/>
            deſcribere.</s>
            <s xml:id="echoid-s17787" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s17788" xml:space="preserve">SIT Analemma A B C, in quo Horizon B C; </s>
            <s xml:id="echoid-s17789" xml:space="preserve">Verticalis A D; </s>
            <s xml:id="echoid-s17790" xml:space="preserve">axis mundi, vel communis ſe-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-01" xlink:href="note-0278-01a" xml:space="preserve">Deſcriptio pa-
                <lb/>
              rallelorum Ho
                <lb/>
              rizontis in eodẽ
                <lb/>
              polari horolo
                <lb/>
              gio.</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-02" xlink:href="note-0278-02a" xml:space="preserve">10</note>
            ctio circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17791" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17792" xml:space="preserve">Meridiani E F; </s>
            <s xml:id="echoid-s17793" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17794" xml:space="preserve">Aequator G H, Diuiſo autem ſemicirculo B A C, in 180.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17795" xml:space="preserve">partes æquales, vt ſingulæ ſingulos contineant gradus, vel in pauciores, habita ratione magnitu-
              <lb/>
            dinis horologii, (Nos eum partiti
              <lb/>
            ſumus in partes 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s17796" xml:space="preserve">vt quælibet
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0278-01" xlink:href="fig-0278-01a" number="193">
                <image file="0278-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0278-01"/>
              </figure>
            grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17797" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17798" xml:space="preserve">comprehendat) iungantur
              <lb/>
            bina puncta à recta B C, vel à pun-
              <lb/>
            cto A, æqualiter remota, lineis re-
              <lb/>
            ctis, quæ communes erunt ſectio-
              <lb/>
            nes Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17799" xml:space="preserve">parallelorum Ho
              <lb/>
            rizontis, quos vocant Almucanta-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-03" xlink:href="note-0278-03a" xml:space="preserve">20</note>
            rath. </s>
            <s xml:id="echoid-s17800" xml:space="preserve">Deinde ex punctis diuiſionũ
              <lb/>
            per centrum D, rectæ ducantur li-
              <lb/>
            neæ, vt conſtituantur triangula per
              <lb/>
            axem in conis, quorum baſes ſunt
              <lb/>
            paralleli Horizontis tam infra Ho-
              <lb/>
            rizontem, quàm ſupra, vertex autẽ
              <lb/>
            communis centrum mundi D. </s>
            <s xml:id="echoid-s17801" xml:space="preserve">Me-
              <lb/>
            ridianus enim A B C, per A D, axẽ
              <lb/>
            dictorũ conorũ ductus facit trian-
              <lb/>
            gúla per axem, ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17802" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s17803" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17804" xml:space="preserve">1.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17805" xml:space="preserve">
              <note position="left" xlink:label="note-0278-04" xlink:href="note-0278-04a" xml:space="preserve">30</note>
            Apóllonij. </s>
            <s xml:id="echoid-s17806" xml:space="preserve">In Aequatore quoque
              <lb/>
            G H, qui inſtar Verticalis eſt reſpe-
              <lb/>
            ctu circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17807" xml:space="preserve">E F, tanquam
              <lb/>
            Horizontis cuiuſdam, cui horolo-
              <lb/>
            gium æquidiſtat, ſumatur ex vtra-
              <lb/>
            que parte recta D I, ſtylo æqualis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17808" xml:space="preserve">per I, ipſi E F, parallela agatur R Q. </s>
            <s xml:id="echoid-s17809" xml:space="preserve">Erit hæc infra quidem
              <lb/>
            centrum D, communis ſectio Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17810" xml:space="preserve">plani horologii ſuperioris ad Zenith A, ſpectantis, il-
              <lb/>
            la verò ſupra centrum D, communis ſectio eiuſdem Meridiani, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17811" xml:space="preserve">plani horologii inferioris ad Na
              <lb/>
            dir pertinentis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17812" xml:space="preserve">Secabit autem recta R Q, latera triangulorum per axem in punctis K, L, M,
              <lb/>
            N, O, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17813" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17814" xml:space="preserve">eruntq́ue diametri conicarum ſectionum K Q, L Q, M Q, N Q, O Q. </s>
            <s xml:id="echoid-s17815" xml:space="preserve">Itaque ſi pun
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-05" xlink:href="note-0278-05a" xml:space="preserve">40</note>
            cta K, L, M, N, (omittimus enim hic punctum O, cum translatum cadat extra tropicos) transfe-
              <lb/>
            rantur in lineam meridianam ſuperioris horologii infra ho@izontalem lineam, initio facto in hac
              <lb/>
            figura à puncto T, Horizontis, in horologio autem à puncto D, lineæ horizontalis; </s>
            <s xml:id="echoid-s17816" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17817" xml:space="preserve">per propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17818" xml:space="preserve">S. </s>
            <s xml:id="echoid-s17819" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17820" xml:space="preserve">circa lineam meridianam dictæ conicæ ſectiones deſcribantur tranſeuntes per
              <lb/>
            puncta K, L, M, N, (erunt autem hæ conicæ ſectiones partim hyperbolæ, partim Ellipſes, vt con-
              <lb/>
            ſtat ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17821" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17822" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s17823" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s17824" xml:space="preserve">antecedentis lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17825" xml:space="preserve">Parallelus autem Horizontis 42. </s>
            <s xml:id="echoid-s17826" xml:space="preserve">grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17827" xml:space="preserve">erit parabola, ex
              <lb/>
            propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17828" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s17829" xml:space="preserve">eiuſdem ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s17830" xml:space="preserve">cum illum circulus horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s17831" xml:space="preserve">contingat in polo E,) & </s>
            <s xml:id="echoid-s17832" xml:space="preserve">à linea hori-
              <lb/>
            zontali eò magis ſemper recedentes, quò longius fuerint ex vtraque parte lineæ meridianæ pro-
              <lb/>
            ductæ, deſcripti erunt paralleli Horizontis. </s>
            <s xml:id="echoid-s17833" xml:space="preserve">In horologio inferiori transferenda eſt recta T S, in
              <lb/>
            lineam meridianam à puncto D, infra horizontalem lineam, &</s>
            <s xml:id="echoid-s17834" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s17835" xml:space="preserve">Nam S Q, diameter eſt conicæ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-06" xlink:href="note-0278-06a" xml:space="preserve">50</note>
            ſectionis paralleli Horizontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17836" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17837" xml:space="preserve">ſupra Horizontem in horologio inferiori. </s>
            <s xml:id="echoid-s17838" xml:space="preserve">Eodemq́ue mo-
              <lb/>
            do reliqua puncta infra S, verſus Q, transferenda eſſent, ſi latera triangulorum per axem rectam
              <lb/>
            T Q, ſecarent. </s>
            <s xml:id="echoid-s17839" xml:space="preserve">In figura præcedentis propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17840" xml:space="preserve">deſcripſimus parallelum Horizontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s17841" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s17842" xml:space="preserve">in
              <lb/>
            portione, quam linea horizontalis amputat, quia illa locum inferioris horologii ſupplet, vt in ea-
              <lb/>
            dem propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s17843" xml:space="preserve">diximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s17844" xml:space="preserve">Eſt igitur, vt pater, recta E F, veluti Horizon, & </s>
            <s xml:id="echoid-s17845" xml:space="preserve">G H, tanquam Verticalis;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s17846" xml:space="preserve">B C, quaſi Aequator quidam, paralleli verò Horizontis inſtar parallelorum Aequatoris noui B C. </s>
            <s xml:id="echoid-s17847" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quo poſito, erunt Verticales circuli inſtar horariorum circulorum, qui omnes meridianam lineã
              <lb/>
            horologii ſecant in puncto V, vbi eandem interſecat A D, axis Horizontis, quem nunc munere
              <lb/>
            Æquatoris cuiuſdam noui fungi diximus: </s>
            <s xml:id="echoid-s17848" xml:space="preserve">Ita vt ſi hæc permutatio circulorum bene cõſideretur,
              <lb/>
            deſcriptio hæc parallelorum Horizontis à deſcriptione parallelorum Aequatoris in horizontali
              <lb/>
            horologio non deſcrepet.</s>
            <s xml:id="echoid-s17849" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>