Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae
page |< < (265) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div164" type="section" level="1" n="164">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6355" xml:space="preserve">
              <pb o="265" file="0279" n="279" rhead="DE MAGNETE."/>
            feriorem partem fortiter appetiiſſe Verſorii cuſpidem Boream: </s>
            <s xml:id="echoid-s6356" xml:space="preserve">imo
              <lb/>
            vis hæc fortior adhucdum obſervata fuiſſet, modo Experimentum
              <lb/>
            captum fuiſſet in majori latitudine Auſtrali, 35° grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s6357" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6358" xml:space="preserve">longitu-
              <lb/>
            dine eadem, ſub qua Madagaſcar jacet.</s>
            <s xml:id="echoid-s6359" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div165" type="section" level="1" n="165">
          <head xml:id="echoid-head175" xml:space="preserve">EXPERIMENTUM CXXXVIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6360" xml:space="preserve">Virga ferrea ita impoſita fuit Incudi, ut ſitum Meridiano terreſtri
              <lb/>
            parallelum habuerit; </s>
            <s xml:id="echoid-s6361" xml:space="preserve">ejus extremum, Boream reſpiciens, malleo
              <lb/>
            tuſum, evaſit polus Boreus, extremum Auſtrale malleo ictum fa-
              <lb/>
            ctum eſt polus Auſtralis: </s>
            <s xml:id="echoid-s6362" xml:space="preserve">Succedit autem hoc Experimentum cum
              <lb/>
            virgis certæ longitudinis & </s>
            <s xml:id="echoid-s6363" xml:space="preserve">craſſitiei, non cum omnibus; </s>
            <s xml:id="echoid-s6364" xml:space="preserve">ſi enim
              <lb/>
            nimium craſſa reſpectu ſuæ longitudinis fuerit virga, licet alteru-
              <lb/>
            trum extremum Malleo cudatur, vis polorum directrix obſervabi-
              <lb/>
            tur nulla, niſi extremum tantopere attenuetur, ut virgæ ſubtilitas
              <lb/>
            certam proportionem ad ſuam longitudinem recipiat. </s>
            <s xml:id="echoid-s6365" xml:space="preserve">Quæcunque
              <lb/>
            de effectu Mallei dicta ſunt, etiam intelligenda ſunt de lima ſuper
              <lb/>
            Ferro ducta, de Ferri attritu ſupra quodcunque durum corpus, de
              <lb/>
            ſectione ope ſerræ, modo Ferrum ſit longum & </s>
            <s xml:id="echoid-s6366" xml:space="preserve">tenue: </s>
            <s xml:id="echoid-s6367" xml:space="preserve">Quo au-
              <lb/>
            tem memorata inſtrumenta vi fortiori in Ferrum adiguntur, eo Ma-
              <lb/>
            gnetiſmus illi major inducitur, qui tamen nunquam eo uſque in-
              <lb/>
            creſcit, qualis a Magnete, etiamſi mediocrium virium, cum Fer-
              <lb/>
            ro communicari poteſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6368" xml:space="preserve">Ut cudendo virgam ſupra incudem, extre-
              <lb/>
            mo alterutri polum Boreum inducamus alteri Auſtralem hac in re-
              <lb/>
            gione, viam ſequi oportet, quam Acus Inclinatoria præmonſtrat:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6369" xml:space="preserve">Ferri pars Auſtralis ſit ſupra incudem multo elevatior, pars Borea
              <lb/>
            depreſſior, hoc modo cuſa virga, ſemper binos polos in ſuis extre-
              <lb/>
            mitatibus habebit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6370" xml:space="preserve">ſed ſi Ferrum alio ſupra incudem tenueris modo,
              <lb/>
            aliquando in utroque extremo polum Boreum obſervabis; </s>
            <s xml:id="echoid-s6371" xml:space="preserve">ſimilia
              <lb/>
            plura ſcripta video in Philoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6372" xml:space="preserve">Tranſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6373" xml:space="preserve">N°. </s>
            <s xml:id="echoid-s6374" xml:space="preserve">214.</s>
            <s xml:id="echoid-s6375" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div166" type="section" level="1" n="166">
          <head xml:id="echoid-head176" xml:space="preserve">EXPERIMENTUM CXXXIX.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6376" xml:space="preserve">Lamella Ferri mollioris intra roſtra forcipis, ultra quæ promi-
              <lb/>
            neat, capiatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6377" xml:space="preserve">tum vehementer inflectatur dextrorſum & </s>
            <s xml:id="echoid-s6378" xml:space="preserve">ſiniſtror-
              <lb/>
            ſum, donec poſt multas flexiones frangatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6379" xml:space="preserve">fractura </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>