Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
261
261 (209)
262
262 (210)
263
263 (211)
264
264 (212)
265
265 (213)
266
266 (214)
267
267 (215)
268
268 (216)
269
269 (217)
270
270 (218)
< >
page |< < (228) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="228" file="0280" n="280" rhead="THEORIÆ"/>
            etiam; </s>
            <s xml:space="preserve">omnes illi motus ab internis utique viribus oriuntur,
              <lb/>
            non ab impulſione radiorum. </s>
            <s xml:space="preserve">Regulus antimonii ita calcinatus
              <lb/>
            auget aliquando pondus decima ſui parte. </s>
            <s xml:space="preserve">Sunt, qui id tri-
              <lb/>
            buant maſſæ radiorum ibi collectæ. </s>
            <s xml:space="preserve">Si id ita eſſet; </s>
            <s xml:space="preserve">debuiſſet
              <lb/>
            citiſſime abire illa ſubſtantia cum parte decima velocitatis amiſ-
              <lb/>
            ſæ a lumine, ſive citius, quam binis arteriæ pulſibus ultra Lu-
              <lb/>
            nam fugere. </s>
            <s xml:space="preserve">Quamobrem alia debet eſſe ejus phænomeni cau-
              <lb/>
            fa, qua de re fuſius egi in mea diſſertatione De Luminis Te-
              <lb/>
            nuitate.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">489. </s>
            <s xml:space="preserve">Quoniam lumen in ſulphuris particulas agit validiſſime,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0280-01" xlink:href="note-0280-01a" xml:space="preserve">Denſ
                <unsure/>
              iora agere
                <lb/>
              in lumen for-
                <lb/>
              tius: ſed ſul-
                <lb/>
              phuroſa, &
                <lb/>
                <gap/>
              eoſa pari den-
                <lb/>
              ſitate plus: cur
                <lb/>
              id ipſum.</note>
            nam ſulphuroſæ, & </s>
            <s xml:space="preserve">oleoſæ ſubſtantiæ facillime accenduntur;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">eæ contra in lumen validiſſime agunt. </s>
            <s xml:space="preserve">Subſtantiæ generaliter
              <lb/>
            eo magis agunt in lumen, quo denſiores ſunt, & </s>
            <s xml:space="preserve">attractionum
              <lb/>
            fumma prævalet, ubi radius utrumque illud planum transgreſ-
              <lb/>
            ſus refringitur: </s>
            <s xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:space="preserve">idcirco generaliter ubi fit tranſitus a medio
              <lb/>
            rariore ad denſius, refractio fit per acceſſum ad perpendiculum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">ubi a medio denſiore ad rarius, per receſſum. </s>
            <s xml:space="preserve">Sed ſulphuro-
              <lb/>
            ſa, & </s>
            <s xml:space="preserve">oleoſa corpora multo plus agunt in lucem, quam pro ra-
              <lb/>
            tione ſuæ denſitatis. </s>
            <s xml:space="preserve">Ego ſane arbitror, uti monui num. </s>
            <s xml:space="preserve">467. </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            ipſum ignem nihil eſſe aliud, niſi fermentationem ingentem lu-
              <lb/>
            cis cum ſulphurea ſubſtantia.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">490. </s>
            <s xml:space="preserve">Lumen per media homogenea progredi motu liberri-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0280-02" xlink:href="note-0280-02a" xml:space="preserve">Lumen in pro-
                <lb/>
              greſſu nullam
                <lb/>
              pati refiſten
                <lb/>
              tiam, poſitive
                <lb/>
              probatur.</note>
            mo, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſine ulla reſiſtentia medii, per quod propagetur, erui-
              <lb/>
            tur etiam ex illo, quod velocitas parallela maneat conſtans,
              <lb/>
            uti aſſumpſimus num. </s>
            <s xml:space="preserve">302, quod aſſumptum ſi non ſit verum,
              <lb/>
            manentibus ceteris; </s>
            <s xml:space="preserve">ratio ſinus incidentiæ ad ſinum anguli re-
              <lb/>
            fracti non eſſet conſtans: </s>
            <s xml:space="preserve">ſed idem eruitur etiam ex eo, quod
              <lb/>
            ubi radius ex aere abivit in vitrum, tum e vitro in aerem
              <lb/>
            progreſſus eſt, ſi iterum ad vitrum deveniat; </s>
            <s xml:space="preserve">eandem habeat
              <lb/>
            refractionem, quam habuit prima vice, Porro ſi reſiſtentiam
              <lb/>
            aliquam pateretur, ubi ſecundo advenit ad vitrum; </s>
            <s xml:space="preserve">haberet re-
              <lb/>
            fractionem majorem: </s>
            <s xml:space="preserve">nam velocitatem haberet minorem, quæ
              <lb/>
            ſemel amiſſa non recuperatur per hoc, quod reſiſtentia minua-
              <lb/>
            tur, & </s>
            <s xml:space="preserve">eadem vis mobile minori velocitate motum magis de-
              <lb/>
            torquet a directione ſui motus.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">491. </s>
            <s xml:space="preserve">Poſteaquam lux intra opaca corpora tam multis, tam
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0280-03" xlink:href="note-0280-03a" xml:space="preserve">Unde Inx in
                <lb/>
              phoſphoris qui-
                <lb/>
              buſdam.</note>
            variis erravit ambagibus, aliqua ſaltem ſui parte deveniet ite-
              <lb/>
            rum ad ſuperſiciales particulas, & </s>
            <s xml:space="preserve">avolabit. </s>
            <s xml:space="preserve">Inde omnino or-
              <lb/>
            tum habebit lux illa tam multorum phoſphororum, quæ depre-
              <lb/>
            hendimus, e Sole retracta in tenebras lucere per aliquot ſecun-
              <lb/>
            da, & </s>
            <s xml:space="preserve">a numero ſecundorum licet conjicere longitudinem iti-
              <lb/>
            neris confecti per tot itus, ac reditus intra meatus internos.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">Sed progrediamur jam ad reliqua, quæ num. </s>
            <s xml:space="preserve">472 propoſui-
              <lb/>
            mus.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">492. </s>
            <s xml:space="preserve">Primo quidem illud facile perſpicitur, ex Theoria,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0280-04" xlink:href="note-0280-04a" xml:space="preserve">Cur in majore
                <lb/>
              obliquitate plus
                <lb/>
              luminis refle
                <lb/>
              ctatur.</note>
            quam expoſuimus, cur, ubi radius incidit cum majore inclinatio-
              <lb/>
            ne ad ſuperſiciem, major luminis pars reflectatur. </s>
            <s xml:space="preserve">Et quidem
              <lb/>
            in diſſertatione, quam ſuperiore anno die 12 Novembris </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>