Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 221
>
[Note]
Page: 40
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 41
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 42
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 43
[Note]
Page: 44
[Note]
Page: 44
[Note]
Page: 44
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 221
>
page
|<
<
(266)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div916
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
222
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17996
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
266
"
file
="
0282
"
n
="
282
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17997
"
xml:space
="
preserve
">hic communis ſectio omnium circulorum cœleſtium domorum, hoc eſt, axis Verticalis circu-
<
lb
/>
li, ſeu communis ſectio Meridiani circuli, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17998
"
xml:space
="
preserve
">Horizontis, plano horologij in puncto D, occurrit, vt
<
lb
/>
patet ex figura propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s17999
"
xml:space
="
preserve
">38. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18000
"
xml:space
="
preserve
">huius libri, in qua hæc communis ſectio eſt recta B D, ſi triangulum
<
lb
/>
A B D, intelligatur rectum ad planum horologii.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18001
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18002
"
xml:space
="
preserve
">SED ex Campani ſententia ita eaſdem domos cęleſtes delineabimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18003
"
xml:space
="
preserve
">Ex figura propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18004
"
xml:space
="
preserve
">40.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18005
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0282-01
"
xlink:href
="
note-0282-01a
"
xml:space
="
preserve
">Deſcriptio do-
<
lb
/>
morum cœle-
<
lb
/>
ſtium in eodẽ
<
lb
/>
horologio pola
<
lb
/>
ri, ſecundum
<
lb
/>
Campanum.</
note
>
huius libri accipiemus rectam B C, per quam Zenith C, inueſtigauimus, eamq́ue in lineam meri
<
lb
/>
dianam à puncto C, ſiue ſurſum, ſiue deorſum verſus transferemus vſque ad F. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18006
"
xml:space
="
preserve
">Deinde deſcripto
<
lb
/>
circulo ex F, eoq́ue in 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18007
"
xml:space
="
preserve
">partes æquales diſtributo, facto initio à linea meridiana, ducemus per
<
lb
/>
puncta diuiſionum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18008
"
xml:space
="
preserve
">per centrum F, rectas occultas ſecantes lineam Verticalem in punctis, quæ
<
lb
/>
lineis rectis iuncta cum D, exhibebunt domos cęleſtes, vt vult Campanus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18009
"
xml:space
="
preserve
">Nam ſi hic circulus cir
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0282-02
"
xlink:href
="
note-0282-02a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
ca linea in Verticalem vertatur, donec cum Verticali propriè dicto, eiusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18010
"
xml:space
="
preserve
">centrum F, cum centro
<
lb
/>
mundi B, coniungatur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18011
"
xml:space
="
preserve
">erunt occultæ illæ rectæ per F, ductæ, communes ſectiones circulorum
<
lb
/>
cœleſtium domorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18012
"
xml:space
="
preserve
">Verticali, ac proin de circuli domorum cęleſtium plano horologii occur-
<
lb
/>
rent in prædictis punctis lineæ Verticalis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18013
"
xml:space
="
preserve
">Quare lineæ domorum cœleſtium per eadem puncta
<
lb
/>
tranſibunt, atque idcirco, cum tranſeant quoque per punctum D, vt dictum eſt, erunt prędictæ re-
<
lb
/>
ctæ puncta Verticalis lineæ cum D, connectentes, lineæ domorum cœleſtium. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18014
"
xml:space
="
preserve
">Quam obrem do-
<
lb
/>
mos cœleſtes in eodem horologio polari deſcripſimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18015
"
xml:space
="
preserve
">Quod faciendum erat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18016
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div919
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
223
">
<
head
xml:id
="
echoid-head229
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">SCHOLIVM.</
head
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s18017
"
xml:space
="
preserve
">LINEAE domorum cęleſtium vltra horizontalem lineã productæ dabunt eaſdem domos cœleſtes
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0282-04
"
xlink:href
="
note-0282-04a
"
xml:space
="
preserve
">Domus cęleſtes
<
lb
/>
vltra lineam ho
<
lb
/>
rizontalem pro
<
lb
/>
ductę dant eaſ-
<
lb
/>
dem domos in
<
lb
/>
Inferiori horo-
<
lb
/>
logio, ſi portio
<
lb
/>
illa horologii à
<
lb
/>
linea horizon-
<
lb
/>
tali abſciſta in-
<
lb
/>
uertatur ſecun -
<
lb
/>
dum omnes ſui
<
lb
/>
partes.</
note
>
in horologio inferiori, ſi inuertatur horologium, vt ſæpe dictum eſt, at que in ſcholio propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18018
"
xml:space
="
preserve
">14. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18019
"
xml:space
="
preserve
">huius li-
<
lb
/>
bri demonſtratum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18020
"
xml:space
="
preserve
">Verum domus cœleſtes in inferiori horologio nullum vſum habent, præter illas, quæ
<
lb
/>
ultra horizontalem lineam tropicum ♋, ſecant, quod eò commodius fit, quò polus maiorem eleuationem
<
lb
/>
habet ſupra Horizontem, vt perſpicuum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18021
"
xml:space
="
preserve
">In noſtro exemplo, quod ad latitudinem grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18022
"
xml:space
="
preserve
">42. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18023
"
xml:space
="
preserve
">fabrica-
<
lb
/>
tum eſt, nulla domus cœleſtis in inferiori horologio integra deſcribi poteſt, cum nulla tropicum ultra li-
<
lb
/>
neam horizontalem ſecet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18024
"
xml:space
="
preserve
">Solum partes domus 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18025
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18026
"
xml:space
="
preserve
">7. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18027
"
xml:space
="
preserve
">hoc eſt, lineæ ductæ per gradus intermedios
<
lb
/>
dictarum domorum in horologio inferiori deſcribi poſſunt, pręſcrtim per illos, qui ab Horizonte non
<
lb
/>
longè abſunt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18028
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div921
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
224
">
<
head
xml:id
="
echoid-head230
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA. 45. PROPOSITIO 45.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18029
"
xml:space
="
preserve
">SIGNA Zodiaci aſcendentia in eodem horologio polari de-
<
lb
/>
ſcribere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18030
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18031
"
xml:space
="
preserve
">EX primis duabus tabellis propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18032
"
xml:space
="
preserve
">9. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18033
"
xml:space
="
preserve
">huius libri ſumantur horæ, quibus 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18034
"
xml:space
="
preserve
">ſigna Zodiaci
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0282-06
"
xlink:href
="
note-0282-06a
"
xml:space
="
preserve
">Aſcendentium
<
lb
/>
ſignorum in eo
<
lb
/>
dem polari ho-
<
lb
/>
rologio deſcri-
<
lb
/>
ptio.</
note
>
oriuntur, Sole exiſtente in principio ♈, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18035
"
xml:space
="
preserve
">♎, quæ in circulo F G H I, ex E, deſcripto, per quem vi-
<
lb
/>
delicet horæ ſunt deſignatæ, numerentur à puncto F, vel verſus ortum, vel verſus occaſum, prout
<
lb
/>
tabulæ offerunt horas ante, vel poſt meridiem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18036
"
xml:space
="
preserve
">Semper autem horæ ante meridiem numerandæ
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0282-07
"
xlink:href
="
note-0282-07a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
ſunt ab F, verſus I, horæ verò poſt meridiem ab F, verſus G, in horologio ſuperiori: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18037
"
xml:space
="
preserve
">in inferiori au
<
lb
/>
tem horæ antemeridianæ ab H, verſus I, pomeridianæ ab H, verſus G, vt liquido conſtat, ſi in vtro-
<
lb
/>
que horologio circulus F G H I, in propria poſitione intelligatur conſtitutus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18038
"
xml:space
="
preserve
">Nam ſi circulus
<
lb
/>
F G H I, in plano Aequatoris intelligatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18039
"
xml:space
="
preserve
">centrum E, in centro mundi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18040
"
xml:space
="
preserve
">in vertice ſtyli, erit in
<
lb
/>
ſuperiori quidem horologio F, in meridie, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18041
"
xml:space
="
preserve
">H, in media nocte; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18042
"
xml:space
="
preserve
">in inferiori verò H, exiſtet in me-
<
lb
/>
ridie, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18043
"
xml:space
="
preserve
">F, in media nocte. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18044
"
xml:space
="
preserve
">Deinde per fines num erationum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18045
"
xml:space
="
preserve
">centrum E, ducantur occultæ li-
<
lb
/>
neæ rectæ ſecantes æquinoctialem lineam in punctis illarum horarum, per quæ lineæ ſignorum
<
lb
/>
aſcendentium ſunt ducendæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18046
"
xml:space
="
preserve
">Cauendum eſt autem, ne ex dictis tabellis ſumantur horæ illorum
<
lb
/>
ſignorum, quæ ſex horis, vel pluribus ante, vel poſt meridiem oriuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18047
"
xml:space
="
preserve
">Hæ enim in horologium
<
lb
/>
ſuperius polare non cadunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18048
"
xml:space
="
preserve
">Quòd ſi ſigna aſcendentia deſcribenda ſint in inferiori horologio,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0282-08
"
xlink:href
="
note-0282-08a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
accipiendæ ſunt hæ horæ, non autem illorum ſignorum, quę ſex horis, ante aut poſt meridiem, vel
<
lb
/>
paucioribus oriuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18049
"
xml:space
="
preserve
">Poſt hæc in linea horizontali notentur puncta, per quæ arcus ſignorum du
<
lb
/>
cuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18050
"
xml:space
="
preserve
">In illa enim, quæ in parte antemeridiana continentur, (nempe in ſiniſtra ſuperioris horo-
<
lb
/>
logii, vel in dextra inferioris) proiiciuntur vmbræ, cum illa ſigna oriuntur, nempe ♑, in ſuperiori
<
lb
/>
horologio & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18051
"
xml:space
="
preserve
">♐, ♒, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18052
"
xml:space
="
preserve
">♏, ♓. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18053
"
xml:space
="
preserve
">in inferiori verò ♋, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18054
"
xml:space
="
preserve
">♊, ♌, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18055
"
xml:space
="
preserve
">♉, ♍. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18056
"
xml:space
="
preserve
">In ea autem puncta, quæ
<
lb
/>
in pomeridiana parte ſunt ſignata, (hoc eſt, in dextra horologii ſuperioris, vel in ſiniſtra inferio-
<
lb
/>
ris) proiiciuntur vmbræ illorum ſignorum occidentium, quorum oppoſita tunc oriuntur, qua-
<
lb
/>
lia ſunt in ſuperiori horologio ♑, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18057
"
xml:space
="
preserve
">♐, ♒, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18058
"
xml:space
="
preserve
">♏, ♓. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18059
"
xml:space
="
preserve
">horum enim vmbræ in illa puncta cadunt, cũ
<
lb
/>
occidunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18060
"
xml:space
="
preserve
">oppoſita verò ſigna vt ♋, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18061
"
xml:space
="
preserve
">♊, ♌, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18062
"
xml:space
="
preserve
">♉, ♍, tunc oriuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18063
"
xml:space
="
preserve
">In inferiori autem horolo-
<
lb
/>
gio vmbræ horum ſignorum ♋, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18064
"
xml:space
="
preserve
">♊, ♌, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18065
"
xml:space
="
preserve
">♉, ♍, in illa puncta cadunt, cum occidunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18066
"
xml:space
="
preserve
">oppoſi-
<
lb
/>
ta verò ſigna, nempe ♑, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18067
"
xml:space
="
preserve
">♐, ♒, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18068
"
xml:space
="
preserve
">♏, ♓, tunc ſupra Horizontem aſcendunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18069
"
xml:space
="
preserve
">Itaque ſi puncta </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>