Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
[Figure 171]
[Figure 172]
[Figure 173]
[Figure 174]
[Figure 175]
[Figure 176]
[Figure 177]
[Figure 178]
[Figure 179]
[Figure 180]
[Figure 181]
[Figure 182]
[Figure 183]
[Figure 184]
[Figure 185]
[Figure 186]
[Figure 187]
[Figure 188]
[Figure 189]
[Figure 190]
[Figure 191]
[Figure 192]
[Figure 193]
[Figure 194]
[Figure 195]
[Figure 196]
[Figure 197]
[Figure 198]
[Figure 199]
[Figure 200]
< >
page |< < (268) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div921" type="section" level="1" n="224">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18119" xml:space="preserve">
              <pb o="268" file="0284" n="284" rhead="GNOMONICES"/>
            rologio inferiori eadem puncta inquiremus, ſi ex E B, eiuſdem vltimæ figuræ propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18120" xml:space="preserve">21. </s>
            <s xml:id="echoid-s18121" xml:space="preserve">huius li-
              <lb/>
            bri abſcindatur recta æqualis rectæ B D, in figura propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18122" xml:space="preserve">38. </s>
            <s xml:id="echoid-s18123" xml:space="preserve">huius libri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18124" xml:space="preserve">per extremum punctũ
              <lb/>
            ducatur ad E B, perpendicularis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18125" xml:space="preserve">c.</s>
            <s xml:id="echoid-s18126" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18127" xml:space="preserve">VERVM inuentis punctis in linea æquinoctiali ex prioribus duabus tabel is propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18128" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18129" xml:space="preserve">huius
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-01" xlink:href="note-0284-01a" xml:space="preserve">Qua ratione pũ
                <lb/>
              @a a ſcendentiũ
                <lb/>
              ſignorũ in tro-
                <lb/>
              picis inuenian-
                <lb/>
              tur.</note>
            libri, per quæ duci debeant ſigna aſcendentia, inueniri poterunt eadem arte ex tertia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18130" xml:space="preserve">quarta ta-
              <lb/>
            bella puncta in tropicis, per quæ eadem ſigna aſcendentia ſint educenda: </s>
            <s xml:id="echoid-s18131" xml:space="preserve">ſi nimirum ducantur
              <lb/>
            occultæ lineæ illarũ horarũ, quibus ſigna oriuntur, quas quidẽ horas tabellæ prædictæ offerunt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s18132" xml:space="preserve">Cauendũ tamen eſt in ſuperiori horologio, ne ſumãtur horæ illorũ ſignorũ, quę ſex horis, aut pluri
              <lb/>
            bus ante vel poſt meridiẽ oriuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s18133" xml:space="preserve">Nã huiuſmodi horæ in ſuperius horologium non cadunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s18134" xml:space="preserve">In
              <lb/>
            horologio verò inferiori accipiendæ ſunt illorũ ſignorũ horæ duntaxat, quæ pluribus horis, quàm
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-02" xlink:href="note-0284-02a" xml:space="preserve">10</note>
            ſex, ante vel poſt meridiẽ oriuntur, cum hæ in horologio cõtineantur, vt pater. </s>
            <s xml:id="echoid-s18135" xml:space="preserve">Immo lineæ rectæ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-03" xlink:href="note-0284-03a" xml:space="preserve">Quomodo aſcẽ
                <lb/>
              dena ſigna per
                <lb/>
              doctrinam coni
                <lb/>
              corum Apoll.
                <lb/>
              deſcribantur.
                <lb/>
              Deſcrio@io ſi.
                <lb/>
              gnorum aſcen-
                <lb/>
              dentiũ per me-
                <lb/>
              diationes cęli, &
                <lb/>
              angulos terræ</note>
            tangentes tropicos, (quæ ducẽtur, vt in coroll. </s>
            <s xml:id="echoid-s18136" xml:space="preserve">propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18137" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s18138" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s18139" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s18140" xml:space="preserve">Apollonii docuimus) in punctis in
              <lb/>
            tropicis inuentis, dant ſigna aſcendentia, vt ex demonſtratis in propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18141" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18142" xml:space="preserve">huius libri manifeſtũ eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s18143" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18144" xml:space="preserve">ALITER aſcendentia ſigna deſcribemus hac arte. </s>
            <s xml:id="echoid-s18145" xml:space="preserve">Ex tabella ſexta propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18146" xml:space="preserve">9 huius libri ac-
              <lb/>
            cipiemus declinationes mediationum cœli pro ſuperiori horologio; </s>
            <s xml:id="echoid-s18147" xml:space="preserve">pro inferiori verò angulorũ
              <lb/>
            terræ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18148" xml:space="preserve">ſecundum doctrinam propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18149" xml:space="preserve">38. </s>
            <s xml:id="echoid-s18150" xml:space="preserve">huius libri, in linea meridiana, ſeu horæ 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s18151" xml:space="preserve">quæ quidẽ
              <lb/>
            in inferiori horologio eſt linea mediæ noctis, inueſtigabimus puncta, per quæ illarum declinatio-
              <lb/>
            num paralleli ſunt ducendi. </s>
            <s xml:id="echoid-s18152" xml:space="preserve">Si enim hæc puncta cum reſpõdentibus punctis in linea horizontali
              <lb/>
            iamdudum inuentis connectamus lineis rectis, deſcripta erunt ſigna aſcendentia, vt patet ex dictis.</s>
            <s xml:id="echoid-s18153" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18154" xml:space="preserve">ALITER adhuc deſcribi poſſunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18155" xml:space="preserve">quidem commodiſſimè hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s18156" xml:space="preserve">Ex tabella decima
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-04" xlink:href="note-0284-04a" xml:space="preserve">Alia deſcriptio
                <lb/>
              ſignorum aſeen
                <lb/>
              dentiũ per pun
                <lb/>
              cta Eclipticæ in
                <lb/>
              circulis horæ 7.
                <lb/>
              à med noc. & 1.
                <lb/>
              à mer. exiſten-
                <lb/>
              ti
                <unsure/>
              a, cum ſigno-
                <lb/>
              rum principia
                <lb/>
              aſcendũt ſupra
                <lb/>
              Honi
                <unsure/>
              ontem.</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-05" xlink:href="note-0284-05a" xml:space="preserve">20</note>
            propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18157" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18158" xml:space="preserve">huius libri accipiantur declinationes omnium punctorum Eclipticæ tam auſtralium,
              <lb/>
            quàm borealium in circulo horæ 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s18159" xml:space="preserve">antemeridianæ exiſtentium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18160" xml:space="preserve">ſecundum doctrinam propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s18161" xml:space="preserve">38. </s>
            <s xml:id="echoid-s18162" xml:space="preserve">huius libri in linea horæ 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s18163" xml:space="preserve">antemeridianæ inquirantur puncta, per quæ paralleli illarum decli
              <lb/>
            nationum ſunt ducendi. </s>
            <s xml:id="echoid-s18164" xml:space="preserve">Rurſus ex tabella vndecima eiuſdem propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18165" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18166" xml:space="preserve">huius libri ſamantur de-
              <lb/>
            clinationes omnium punctorum Eclipticæ in circulo horæ quintæ pomeridianæ exiſtentium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18167" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſimiliter per doctrinam propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18168" xml:space="preserve">38. </s>
            <s xml:id="echoid-s18169" xml:space="preserve">huius libri quærantur puncta in linea horæ quintæ pomeri-
              <lb/>
            dianæ, per quæ illarum declinationum paralleli tranſeunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s18170" xml:space="preserve">Si namque hæc puncta cum punctis
              <lb/>
            reſpondentibus in linea horæ 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s18171" xml:space="preserve">inuentis iungantur, habebuntur in horologio ſuperiori ſigna
              <lb/>
            aſcend entia, per ca, quæ in horologio horizontali demonſtrauimus propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18172" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18173" xml:space="preserve">hurus libri, quæ ne-
              <lb/>
            ceſſariò per puncta iamdudũ in linea horizõtali in uẽta, immo & </s>
            <s xml:id="echoid-s18174" xml:space="preserve">per puncta in linea meridiana per
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-06" xlink:href="note-0284-06a" xml:space="preserve">30</note>
            cœli mediationes reperta tranſibunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s18175" xml:space="preserve">Non aliter ſigna aſcendentia in horologio inſeriori delinea-
              <lb/>
            buntur, ſi ex prædictis tabellis ſumãtur declinationes punctorũ Eclipticæ in circulis horæ 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s18176" xml:space="preserve">pome
              <lb/>
            ridianæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18177" xml:space="preserve">horæ quintæ antemeridianæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18178" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s18179" xml:space="preserve">Sed hæc puncta eadem prorſus ſunt in horologio in-
              <lb/>
            feriori, quæ in ſuperiori. </s>
            <s xml:id="echoid-s18180" xml:space="preserve">Declinariones enim eædẽ ſunt in vtroq; </s>
            <s xml:id="echoid-s18181" xml:space="preserve">horologio, vt ex tabellis conſtat.</s>
            <s xml:id="echoid-s18182" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18183" xml:space="preserve">QVOD ſi ex punctis in linea meridiana, quæ diameter eſt hyperbolarum, inuentis ducantur
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-07" xlink:href="note-0284-07a" xml:space="preserve">Alia deſcriptio
                <lb/>
              ſignorum aſcen
                <lb/>
              dentium ex do-
                <lb/>
              ct@na conicorũ
                <lb/>
              Apoll.</note>
            rectæ tangentes tropicos, ſecundum doctrinam in coroll, propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18184" xml:space="preserve">37. </s>
            <s xml:id="echoid-s18185" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s18186" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s18187" xml:space="preserve">Apollonij traditam, ha-
              <lb/>
            bebuntur eadem ſigna aſcendentia, vt in propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18188" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18189" xml:space="preserve">huius libri oſtendimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s18190" xml:space="preserve">Signa ergo Zodiaci
              <lb/>
            aſcendentia in eodem horologio polari deſcripſimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s18191" xml:space="preserve">Quod ſaciendum erat.</s>
            <s xml:id="echoid-s18192" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div929" type="section" level="1" n="225">
          <head xml:id="echoid-head231" style="it" xml:space="preserve">SCHOLIVM.</head>
          <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s18193" xml:space="preserve">CVM Andrea Schonero aſcendentia ſigna it a deſignabimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s18194" xml:space="preserve">In figura prima ſcholii propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s18195" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s18196" xml:space="preserve">hu-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-09" xlink:href="note-0284-09a" xml:space="preserve">Deſcriptio eo-
                <lb/>
              rundem ſigno-
                <lb/>
              rum aſcenden-
                <lb/>
              tium ex praxi
                <lb/>
              Andreæ Scho-
                <lb/>
              neri.</note>
            ius libri in recta E D, ſurnatur recta E b, ſtylo horologii æqualis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18197" xml:space="preserve">per b, ipſi A C, parallela agatur, it a
              <lb/>
            vt centro E, illius figuræ poſito in E, centro circuli F G H I, in horologio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18198" xml:space="preserve">puncto b, in puncto A, pa-
              <lb/>
            rallela per b, ducta congruat lineæ æquinoctiali. </s>
            <s xml:id="echoid-s18199" xml:space="preserve">Secabit autem hæc par allela per b, ductarectas ſigno-
              <lb/>
            rum ex E, procedentes in punctis, quorum interualla ex b, accepta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18200" xml:space="preserve">in lineam æquinoctialem horologii
              <lb/>
            translata ex puncto A, vbi ineridiana linea æquino ctialem lineam interſecat, dabunt in linea æquinoctia
              <lb/>
            li puncta, per quę ſi ad punctum D, in quo horizont alis linea meridianam lineam ſecat, lineæ rectæ ducan
              <lb/>
            tur, ſecabuntur tropici in punctis, per quæ ſigna aſcendentia ſunt ducenda, hoc tamen ordine. </s>
            <s xml:id="echoid-s18201" xml:space="preserve">In horolo-
              <lb/>
            gio ſuperiori, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18202" xml:space="preserve">in parte antemeridiana, quæ eſt ad ſiniſtram, punctum in tropico ♋, remotius à linea me
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-10" xlink:href="note-0284-10a" xml:space="preserve">Ordo fignotũ
                <lb/>
              aſcendentiũ in
                <lb/>
              tropicis.</note>
            ridiana debetur ſigno ♌, vicinius autem ſigno ♍, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18203" xml:space="preserve">punctum in ipſa linea meridiana ſigno ♎. </s>
            <s xml:id="echoid-s18204" xml:space="preserve">In parte
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0284-11" xlink:href="note-0284-11a" xml:space="preserve">50</note>
            poſtea pomeridiana punctum vicinius lineę meridianæ in eodem tropico ♋, debetur ſigno ♏, remotius ve-
              <lb/>
            ro ſigno ♐. </s>
            <s xml:id="echoid-s18205" xml:space="preserve">Deinde in parte borologii antemeridiana punctum tropici ♑, vhi à linea horizontali ſecatur,
              <lb/>
            tribuendum eſt ſigno ♑, ſequens autem ſigno ♒, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18206" xml:space="preserve">vicinius meridianæ lineæ ſigno ♓, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18207" xml:space="preserve">punctum in
              <lb/>
            ipſa linea meridiana ſigno ♈, proximum verò in parte pomeridiana ſigno ♉, ſequens vero ſigno ♊, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18208" xml:space="preserve">
              <lb/>
            punctum in linea horizontali ſigno ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s18209" xml:space="preserve">In horologio verò inferiori, cum ex tropico ♋, fiat tropicus ♑,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s18210" xml:space="preserve">ex tropico ♑, tropicus ♋, erit in parte pomeridiana punctum tropici ♋, in quo lineam horizontalem
              <lb/>
            ſecat, aſſignandum ſigno ♑, ſequens autem ſigno ♒, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18211" xml:space="preserve">ſequens aliud ſigno ♓, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18212" xml:space="preserve">punctum in ipſa linea me
              <lb/>
            ridiana ſigno ♈. </s>
            <s xml:id="echoid-s18213" xml:space="preserve">Sequens deinde in parte antemeridiana ſigno ♉, ſequens vero ſigno ♊, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18214" xml:space="preserve">punctum in
              <lb/>
            horizontali linea ſigno ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s18215" xml:space="preserve">Punctum autem in tropico ♑, in parte pomeridiana, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18216" xml:space="preserve">remotius à linea me
              <lb/>
            ridiana, pertinebit ad ♌, vicinius ad ♍, punctum verò in ipſa meridiana linea ad ♎, proximum deinde
              <lb/>
            in parte antemeridiana ad ♏, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18217" xml:space="preserve">ſequens ad ♐, vt in figura apparet.</s>
            <s xml:id="echoid-s18218" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>