288274PRÆFATIO.
mali vivo extrinſecus applicatorum &
per vaſa capillaria anguſtiſſi-
ma, Abſorbentia vocata, uſque in ſanguinem delatorum: ingreſſus
fluidorum, effuſorum in cavitatibus corporis, in vaſa abſorbentia
ſubtiliſſima; veluti ſunt in plexubus Choroideis Cerebri, in cavitate
Pectoris, in Pericardio, abdominis Peritonæo, Scroto, tunica va-
ginali, in Iride Oculi, in ligamentis juncturas oſſium ambientibus
& c. Ingreſſus fluidorum, oleorumque in vaſa & canales lapidum
omnium, ſive fuerint homogeneæ ſubſtantiæ, ſive diverſi coloris
& duritiei maculas habeant; ut plurima alia tranſeam corpora, quæ
canalibus poriſve pertuſa liquores in ſe rapiunt, quemadmodum vi-
trei tubi. Ex quibus liquet, capillarium tuborum phænomena non
tam exigui in Phyſicis habenda eſſe momenti, aut adeo arctis eo-
rum utilitatem circumſcribi limitibus, ut modo cauſa ad ſolos hos
tubos, non ad plurimos in Natura alios, ex diverfâ compoſitos ma-
teriâ, pertineret.
ma, Abſorbentia vocata, uſque in ſanguinem delatorum: ingreſſus
fluidorum, effuſorum in cavitatibus corporis, in vaſa abſorbentia
ſubtiliſſima; veluti ſunt in plexubus Choroideis Cerebri, in cavitate
Pectoris, in Pericardio, abdominis Peritonæo, Scroto, tunica va-
ginali, in Iride Oculi, in ligamentis juncturas oſſium ambientibus
& c. Ingreſſus fluidorum, oleorumque in vaſa & canales lapidum
omnium, ſive fuerint homogeneæ ſubſtantiæ, ſive diverſi coloris
& duritiei maculas habeant; ut plurima alia tranſeam corpora, quæ
canalibus poriſve pertuſa liquores in ſe rapiunt, quemadmodum vi-
trei tubi. Ex quibus liquet, capillarium tuborum phænomena non
tam exigui in Phyſicis habenda eſſe momenti, aut adeo arctis eo-
rum utilitatem circumſcribi limitibus, ut modo cauſa ad ſolos hos
tubos, non ad plurimos in Natura alios, ex diverfâ compoſitos ma-
teriâ, pertineret.
Videntur hoc bene perſpexiſſe Eruditi, qui idcirco in eruenda
effectuum horum cauſa plurimum operæ poſuerunt, uti Hookius,
Honoratus Fabry, Sinclarius, Boyleus, Rohaultus, Sturmius,
Carreus, Hombergius, Bernouillius, Newtonus, Jurinus, Peti-
tus, Fayus. Quia autem elapſo fæculo perverſa maxime viguit
philoſophandi methodus, innixa potius Hypotheſibus, quam Ex-
perimentis, atque ex paucis ſolvi problema ſatis poſſe credebatur;
variæ illico conditæ ſunt hypotheſes effictæque cauſæ, ex quibus
phænomena explicabantur; ſed infeliciſſimo ſucceſſu; nam indies
pluribus detectis effectibus prioris ratiocinii infirmitas apparebat;
quare recentiores Philoſophi, refutatis antiquis, alias ſuggeſſerunt
cauſas; quarum abſurdo iterum â poſterioribus detecto, novæ in ſce-
nam prodiere nec meliores nec magis ſtabiles; unde hic, uti cum
aliis quoque accidit phænomenorum aſſumtis cauſis, quot capi-
ta, tot ſententias invenimus. Sed omnis hæc turba orta fuit, quia
non ſatis Experimentis inſudatum eſt, & nimium attribuebatur vi-
ribus rationis, quibus ſe in omnia Naturæ arcana penetrare poſſe
præcipiti feſtinatione Philoſophi conſiſi ſunt. Hoc obſervato, di-
verſâ prorſus methodo Thema de Tubis capillaribus tractandum ju-
dicavi, plurima inſtituendo experimenta, & ſobrie ratiocinando;
Corollaria ex Experimentis deducta, iterum aliis confirmando,
effectuum horum cauſa plurimum operæ poſuerunt, uti Hookius,
Honoratus Fabry, Sinclarius, Boyleus, Rohaultus, Sturmius,
Carreus, Hombergius, Bernouillius, Newtonus, Jurinus, Peti-
tus, Fayus. Quia autem elapſo fæculo perverſa maxime viguit
philoſophandi methodus, innixa potius Hypotheſibus, quam Ex-
perimentis, atque ex paucis ſolvi problema ſatis poſſe credebatur;
variæ illico conditæ ſunt hypotheſes effictæque cauſæ, ex quibus
phænomena explicabantur; ſed infeliciſſimo ſucceſſu; nam indies
pluribus detectis effectibus prioris ratiocinii infirmitas apparebat;
quare recentiores Philoſophi, refutatis antiquis, alias ſuggeſſerunt
cauſas; quarum abſurdo iterum â poſterioribus detecto, novæ in ſce-
nam prodiere nec meliores nec magis ſtabiles; unde hic, uti cum
aliis quoque accidit phænomenorum aſſumtis cauſis, quot capi-
ta, tot ſententias invenimus. Sed omnis hæc turba orta fuit, quia
non ſatis Experimentis inſudatum eſt, & nimium attribuebatur vi-
ribus rationis, quibus ſe in omnia Naturæ arcana penetrare poſſe
præcipiti feſtinatione Philoſophi conſiſi ſunt. Hoc obſervato, di-
verſâ prorſus methodo Thema de Tubis capillaribus tractandum ju-
dicavi, plurima inſtituendo experimenta, & ſobrie ratiocinando;
Corollaria ex Experimentis deducta, iterum aliis confirmando,