Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Table of contents

< >
< >
page |< < (274) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div278" type="section" level="1" n="210">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8031" xml:space="preserve">
              <pb o="274" file="0288" n="288" rhead="HYDRODYNAMICÆ"/>
            foraminulum m in medio baſis foveret: </s>
            <s xml:id="echoid-s8032" xml:space="preserve">Huic poſtmodum tubulo impoſui
              <lb/>
            tubum vitreum aquabilis amplitudinis, ut apparet in figura 79. </s>
            <s xml:id="echoid-s8033" xml:space="preserve">quæ modum
              <lb/>
            totius experimenti indicat. </s>
            <s xml:id="echoid-s8034" xml:space="preserve">Porro tria opercula confieri curavi tubo fer-
              <lb/>
            reo adaptata, foramine diverſæ magnitudinis pertuſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s8035" xml:space="preserve">tale operculum repræ-
              <lb/>
            ſentatur Figura 78.</s>
            <s xml:id="echoid-s8036" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8037" xml:space="preserve">„Hiſce omnibus conjunctis eum in modum, quem oſtendit figura 79,
              <lb/>
            factoque, ne aqua per alias rimas, quam per aperturam in B C efflueret, ob-
              <lb/>
            turavi orificium in B C, tumque obſervavi in tubo vitreo verticaciter poſi-
              <lb/>
            to punctum n, ad quod aquæ aſcendebant, idque filo ſericeo circumvolu-
              <lb/>
            to notavi: </s>
            <s xml:id="echoid-s8038" xml:space="preserve">prius autem exploraveram virtutem capillarem iſtius tubi vitrei,
              <lb/>
            hancque inveneram quinque linearum, ita ut tubo aquæ verticaliter immiſ-
              <lb/>
            ſo differentia inter utramque aquæ ſuperficiem eſſet quinque linearum:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8039" xml:space="preserve">propterea punctum n ſupra ſuperficiem E F elevatum fuit totidem lineis,
              <lb/>
            hincque in calculo quævis altitudo D n, D g, quinque lineis diminuta cen-
              <lb/>
            ſenda eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s8040" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8041" xml:space="preserve">„In ſingulis experimentis arca aquis ita plena conſervata fuit, ut alti-
              <lb/>
            tudo A F eſſet 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s8042" xml:space="preserve">poll. </s>
            <s xml:id="echoid-s8043" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s8044" xml:space="preserve">lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s8045" xml:space="preserve">altitudo autem D n 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s8046" xml:space="preserve">poll. </s>
            <s xml:id="echoid-s8047" xml:space="preserve">His omnibus ita
              <lb/>
            ad experimentum præparatis, tunc aperto orificio in B C aquis effluxus
              <lb/>
            concedebatur & </s>
            <s xml:id="echoid-s8048" xml:space="preserve">protinus deſcendit aqua in tubo vitreo, veluti ex n in g, quem
              <lb/>
            locum g rurſus alio filo ſericeo antea tubo circumvoluto notavi. </s>
            <s xml:id="echoid-s8049" xml:space="preserve">Et ſic de-
              <lb/>
            nique talia cepimus experimenta quæ reſpondent §. </s>
            <s xml:id="echoid-s8050" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s8051" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s8052" xml:space="preserve">ſeqq.</s>
            <s xml:id="echoid-s8053" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div280" type="section" level="1" n="211">
          <head xml:id="echoid-head270" xml:space="preserve">Experimentum 1.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8054" xml:space="preserve">„Cum diameter foraminis in operculo B C eſſet 2 {1/5} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s8055" xml:space="preserve">fuit deſcenſus
              <lb/>
            n g tantillo major una linea, ita ut nulla differentia inter theoriam & </s>
            <s xml:id="echoid-s8056" xml:space="preserve">ſucceſ-
              <lb/>
            ſum experimenti obſervari potuerit.</s>
            <s xml:id="echoid-s8057" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div281" type="section" level="1" n="212">
          <head xml:id="echoid-head271" xml:space="preserve">Experimentum 2.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8058" xml:space="preserve">„Aſſumto alio operculo, in quo diameter foraminis erat 3 {2/5} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s8059" xml:space="preserve">aut poul-
              <lb/>
            lulum major, deſcenſus n g obſervatus fuit ſex linearum cum duabus ter-
              <lb/>
            tiis, plane rurſus, ut theoria indicat.</s>
            <s xml:id="echoid-s8060" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>