Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
191
(171)
192
(172)
193
(173)
194
(174)
195
(175)
196
(176)
197
(177)
198
(178)
199
(179)
200
(180)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
page
|<
<
(277)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div961
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
234
">
<
pb
o
="
277
"
file
="
0293
"
n
="
293
"
rhead
="
LIBER SECVNDVS.
"/>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s18796
"
xml:space
="
preserve
">QVONIAM verò, vt in præcedenti propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18797
"
xml:space
="
preserve
">oſtendimus, circuli horarum à meridie, vel media
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-01
"
xlink:href
="
note-0293-01a
"
xml:space
="
preserve
">Arcus ſignorũ
<
lb
/>
in horologio ę-
<
lb
/>
quinoctiali di-
<
lb
/>
uiduntur à li-
<
lb
/>
neis horarum à
<
lb
/>
mer. vel med.
<
lb
/>
noc. in partes
<
lb
/>
equales.</
note
>
nocte diuidunt circulum quemcunque ex centro E, deſcriptum (eadem enim demonſtratio in omnem cir-
<
lb
/>
culum, quæ in circulum A C B D, ibi deſcriptum, conuenit) in partes æquales, fit vt in æquinoctiali ho-
<
lb
/>
rologio lineæ earundem horarum ſecent parallelos ſignorum in partes æquales, quippe qui circuli ſint ex
<
lb
/>
eodem centro E, deſcripti, vt in hac propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18798
"
xml:space
="
preserve
">probatum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18799
"
xml:space
="
preserve
">Id quod in nullo alio horologio contingit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18800
"
xml:space
="
preserve
">Inęqualia enim ſpatia intercipiunt lineæ horarum à meridie, vel media nocte in parallelis ſignorum in
<
lb
/>
alijs horologijs deſcriptis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18801
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div964
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
235
">
<
head
xml:id
="
echoid-head242
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA 51. PROPOSITIO 51.</
head
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18802
"
xml:space
="
preserve
">PARALLELOS arcuum diurnorum in eodem æquinoctiali
<
lb
/>
horologio deſcribere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18803
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18804
"
xml:space
="
preserve
">SI loco parallelorum per ſignorum principia ductorum accipiantur paralleli arcuum diurno
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-03
"
xlink:href
="
note-0293-03a
"
xml:space
="
preserve
">Deſcriptio ar-
<
lb
/>
cuum ſignorũ
<
lb
/>
in eodem horo
<
lb
/>
logio æquino-
<
lb
/>
ctiali.</
note
>
rum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18805
"
xml:space
="
preserve
">pro radijs ſignorum radij arcuum diurnorum, deſcribentur in horologio æquinoctiali
<
lb
/>
paralleli arcuum diurnorum, quemadmodum parallelos ſignorum in præcedenti propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18806
"
xml:space
="
preserve
">deſcri-
<
lb
/>
pſimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18807
"
xml:space
="
preserve
">Quamobrem parallelos arcuum diurnorum in eodem æquinoctiali horologio deſcri-
<
lb
/>
pſimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18808
"
xml:space
="
preserve
">Quod erat faciendum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18809
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div966
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
236
">
<
head
xml:id
="
echoid-head243
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA 52. PROPOSITIO 52.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18810
"
xml:space
="
preserve
">CIRCVLOS Verticales in horologio codem æquinoctiali
<
lb
/>
delineare.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18811
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18812
"
xml:space
="
preserve
">IN figura prima propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18813
"
xml:space
="
preserve
">26. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18814
"
xml:space
="
preserve
">huius libri notentur puncta n, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18815
"
xml:space
="
preserve
">o, vbi diameter Verticalis A C,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-05
"
xlink:href
="
note-0293-05a
"
xml:space
="
preserve
">Verticales circu
<
lb
/>
li in codem ho
<
lb
/>
rologio quomo
<
lb
/>
do deſcribãtur.</
note
>
parallelas per a, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18816
"
xml:space
="
preserve
">e, ductas ſecat; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18817
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18818
"
xml:space
="
preserve
">recta a n, vel e o, transferatur in lineam meridianam ex loco
<
lb
/>
ſtyli, deorſum quidem in ſuperiori horologio, ſurſum autem in inferiori, vſque ad p. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18819
"
xml:space
="
preserve
">Erit punctũ
<
lb
/>
p, Verticale, in quod nimirum cadit axis Horizontis, cum A C, axis Horizontis, ſeu diameter Ver-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0293-06
"
xlink:href
="
note-0293-06a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
ticalis, ſecet planum horologij vtriuſque per parallelas a n, e o, ductum in punctis n, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18820
"
xml:space
="
preserve
">o, infra
<
lb
/>
quidem locum ſtyli E, in ſuperiori horologio, ſupra verò in inferiori. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18821
"
xml:space
="
preserve
">Quia verò recta a n, rectæ
<
lb
/>
e o, æqualis eſt, (Nam quia in triangulis E a n, E e o, anguli ad a, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18822
"
xml:space
="
preserve
">e, recti ſunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18823
"
xml:space
="
preserve
">anguli ad E, ver
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-07
"
xlink:href
="
note-0293-07a
"
xml:space
="
preserve
">15. primi.</
note
>
ticem æquales, atque latera E a, E e, æqualia; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18824
"
xml:space
="
preserve
">erunt etiam latera a n, e o, æqualia) idcircò iuſſimus
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-08
"
xlink:href
="
note-0293-08a
"
xml:space
="
preserve
">16. primi.</
note
>
candem a n, vel e o, transferri in vtroque horologio in lineam meridianam infra vel ſupra lo-
<
lb
/>
cum ſtyli.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18825
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18826
"
xml:space
="
preserve
">HOC autem punctum Verticale p, comperiemus hac etiam induſtria. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18827
"
xml:space
="
preserve
">Ex E, loco ſtyli duca-
<
lb
/>
tur ad meridianam lineam perpendicularis E F, ſtylo æqualis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18828
"
xml:space
="
preserve
">ad punctum F, couſtituatur angu
<
lb
/>
lus E F p, complemento altitudinis poli æqualis, ita vt recta F p, ſecet lineam meridianam in pun
<
lb
/>
cto p; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18829
"
xml:space
="
preserve
">infra quidem locum ſtyli in horologio ſuperiori, ſupra vero in inferiori. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18830
"
xml:space
="
preserve
">Dico p, eſſe pun-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0293-09
"
xlink:href
="
note-0293-09a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
ctum Verticale. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18831
"
xml:space
="
preserve
">Intelligatur enim triangulum E F p, conuerti circa rectam E p, donec rectum ſit
<
lb
/>
ad planum horologij, ac proinde in plano Meridiani exiſtat, punctumq́ue F, cum vertice ſtyli,
<
lb
/>
centrove mundi coniungatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18832
"
xml:space
="
preserve
">recta ipía E F, cum ſtylo, ſeu axe mundano. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18833
"
xml:space
="
preserve
">Tranſibit Verticalis
<
lb
/>
circulus propriè dictus per verticem ſtyli, mundive centrum F, ac proinde per rectam F p, propte-
<
lb
/>
rea quòd Verticalis circulus cum axe mundi in Meridiani plano facit angulum complemento al-
<
lb
/>
titudinis poli æqualem, qualis eſt E F p, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18834
"
xml:space
="
preserve
">cum linea meridiana in Æquatore angulum altitudi-
<
lb
/>
ni poli ęqualem, vt conſtat; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18835
"
xml:space
="
preserve
">qui quidem æqualis eſt illi angulo, quem idem Verticalis cum linea
<
lb
/>
meridiana plani horologij Aequatori æquidiſtantis conficit, qualis eſt angulus E p F. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18836
"
xml:space
="
preserve
">Cum enim
<
lb
/>
ſectiones Meridiani, quas cum Aequatore, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18837
"
xml:space
="
preserve
">plano horologij illi parallelo facit, ſint parallelæ, fa-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-10
"
xlink:href
="
note-0293-10a
"
xml:space
="
preserve
">16. vndec.</
note
>
ciet communis ſectio Verticalis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18838
"
xml:space
="
preserve
">Meridiani angulos æquales cum dictis lineis Meridianis, ex-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0293-11
"
xlink:href
="
note-0293-11a
"
xml:space
="
preserve
">29. primi.</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0293-12
"
xlink:href
="
note-0293-12a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
ternum videlicet, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18839
"
xml:space
="
preserve
">internum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18840
"
xml:space
="
preserve
">Quamobrem Verticalis propriè dictus planum horologii ſe-
<
lb
/>
cabit in p.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18841
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18842
"
xml:space
="
preserve
">POST hæc ducta recta F m, quæ faciat angulum E F m, altitudini poli æqualem, ita vt ſe-
<
lb
/>
cet meridianam lineam in m, puncto, per quod oſtendimus prope finem propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18843
"
xml:space
="
preserve
">50. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18844
"
xml:space
="
preserve
">huius libri
<
lb
/>
lineam horizontalem eſſe ducendam, ſumatur in linea meridiana ipſi F m, æqualis m e, ſiue infra
<
lb
/>
lineam horizontalem, ſiue ſupra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18845
"
xml:space
="
preserve
">Ex e, autem centro deſcripto circulo cuiuſcunque magnitudi-
<
lb
/>
nis, eoq́ue in gradus 360. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18846
"
xml:space
="
preserve
">diſtributo, vel in partes pauciores, habita ratione magnitudinis horolo-
<
lb
/>
gij, (Nos eum diſtribuimus in 24. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18847
"
xml:space
="
preserve
">vt ſingulæ grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18848
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18849
"
xml:space
="
preserve
">contineant) ducantur per puncta diuiſio-
<
lb
/>
num, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18850
"
xml:space
="
preserve
">per centrum e, rectæ occultæ ſecantes lineam horizontalem in punctis, per quæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18851
"
xml:space
="
preserve
">punctũ
<
lb
/>
Verticale p, rectæ emiſſæ dabunt circulos Verticales, id eſt, communes ſectiones plani horologij,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s18852
"
xml:space
="
preserve
">circulorum Verticalium, quarum initium in vtroque horologio ſumitur à Verticali linea, </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>