Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (282) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div186" type="section" level="1" n="186">
          <pb o="282" file="0296" n="296" rhead="DISSERTATIO"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div187" type="section" level="1" n="187">
          <head xml:id="echoid-head199" xml:space="preserve">EXPERIMENTUM XI.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6722" xml:space="preserve">Idem tubus, Aquam continens ad altitudinem 20 linearum, ex
              <lb/>
            vaſculo ſublatus, parum inclinetur ad horizontem, ut Aqua infimam
              <lb/>
            oram relinquens verſus medium tubi ſe recipiat, locum aëri cedens,
              <lb/>
            tum in hoc obliquo ſitu iterum imponatur Aquæ, quæ in ipſum ad-
              <lb/>
            ſcendet, intercipiens aëream bullam. </s>
            <s xml:id="echoid-s6723" xml:space="preserve">Tum tubo ex vaſe demto
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s6724" xml:space="preserve">perpendiculariter ſuſpenſo, obſervabitur effluere fere omnis A-
              <lb/>
            quæ inferior maſſa uſque ad aëream bullam, excepta altitudine
              <lb/>
            1 {1/3} vel 2, vel 3 linearum, ſupra quam hæret bulla aërea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6725" xml:space="preserve">ſupra
              <lb/>
            bullam, Aqua ſuperior ad altitudinem 20 linearum. </s>
            <s xml:id="echoid-s6726" xml:space="preserve">In hoc Ex-
              <lb/>
            perimento plus Aquæ in tubo deprehenditur, quam in ullis aliis,
              <lb/>
            quod mirum eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s6727" xml:space="preserve">Cur enim non expellitur omnis Aqua inferior
              <lb/>
            ſimul cum bullâ aëreâ: </s>
            <s xml:id="echoid-s6728" xml:space="preserve">hæc autem efficit, ut pars quædam Aquæ
              <lb/>
            non exeat, cæteroquin elapſura. </s>
            <s xml:id="echoid-s6729" xml:space="preserve">Videtur id fieri, quia aër val-
              <lb/>
            de adhæret parietibus tubi, atque ita ſuſtinet aliquomodo Fluidum
              <lb/>
            ſuperius ſibi incumbens, quominus tota gravitate deorſum ruat & </s>
            <s xml:id="echoid-s6730" xml:space="preserve">
              <lb/>
            premat Aquam infra bullam: </s>
            <s xml:id="echoid-s6731" xml:space="preserve">Aërem vero non niſi tarde, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6732" xml:space="preserve">cum
              <lb/>
            quadam tenacitate per hos tubos moveri ſemper docuit experien-
              <lb/>
            tia: </s>
            <s xml:id="echoid-s6733" xml:space="preserve">licet ideo ſit multo levior quam Aqua, non tamen eam per-
              <lb/>
            rumpit adſcendendo, ſed tuborum occupat inferiorem partem, non
              <lb/>
            ſecus quam ſi Aquâ gravior foret, aut tubis inſtar ſolidi corporis
              <lb/>
            adhæreret.</s>
            <s xml:id="echoid-s6734" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6735" xml:space="preserve">Fieri hoc modo poteſt, ut multo plus Aquæ, quam 20 li-
              <lb/>
            nearum, hæreat in tubo ſuſpenſum, modo partes frequentibus
              <lb/>
            bullis aëreis ſint interruptæ, nam omnes adhærendo tubi parie-
              <lb/>
            tibus, deſcenſum Aquæ impediunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6736" xml:space="preserve">Inde etiam clariſſime intel-
              <lb/>
            ligitur, quare, ſi in tubo hinc inde hæſerint parvæ guttæ Aquæ
              <lb/>
            bullas aëreas intercipientes, aqua non, vel vix in tubum ingredia-
              <lb/>
            tur, ſibi impoſitum, ingreſſum impedientibus bullis his aëreis in-
              <lb/>
            terceptis, quæ non niſi difficulter ſurſum adſcendunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s6737" xml:space="preserve">Aëri enim
              <lb/>
            ineſt ſpecies quædam tenacitatis, aut immobilitatis, ideo etiam
              <lb/>
            hoſpitans in tubis majoribus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6738" xml:space="preserve">ad eorum in flexorum curv aturas,
              <lb/>
            transfluxum Aquæ valde impedit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6739" xml:space="preserve">ultra fidem, uti egregie ob-
              <lb/>
            ſervavit poſuitque Cl. </s>
            <s xml:id="echoid-s6740" xml:space="preserve">Disaguilliers in Philoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6741" xml:space="preserve">Tranſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6742" xml:space="preserve">N°. </s>
            <s xml:id="echoid-s6743" xml:space="preserve">393.</s>
            <s xml:id="echoid-s6744" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>