Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
191 171
192 172
193 173
194 174
195 175
196 176
197 177
198 178
199 179
200 180
201 181
202 182
203 183
204 184
205 185
206 186
207 187
208 188
209 189
210 190
211 191
212 192
213 193
214 194
215 195
216 196
217 197
218 198
219 199
220 200
< >
page |< < (281) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div972" type="section" level="1" n="238">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s19033" xml:space="preserve">
              <pb o="281" file="0297" n="297" rhead="LIBER SECVNDVS."/>
            tineant ad parallelos Horizontis infra lineam horizontalem, quæ eſt tanquam noua quædã æqui-
              <lb/>
            noctialis linea, deſcribendos, tanquam ſigna auſtralia; </s>
            <s xml:id="echoid-s19034" xml:space="preserve">radij verò emiſſi ad ſiniſtram rectæ A B,
              <lb/>
            referantur ad parallelos Horizontis ſupra lineam horizontalem horologij, nempe in horologio
              <lb/>
            inferiori, deſcribendos, tanquam ſigna borealia. </s>
            <s xml:id="echoid-s19035" xml:space="preserve">Vnde cum portio horologij ſupra lineam hori-
              <lb/>
            zontalem æqualis ſit inferiori horologio, rectè transferuntur in eam radij parallelorum Hori-
              <lb/>
            zontis ex A, educti ad partem ſiniſtram rectæ A B, &</s>
            <s xml:id="echoid-s19036" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s19037" xml:space="preserve">quę omnia in figura præcedentis propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s19038" xml:space="preserve">apparent. </s>
            <s xml:id="echoid-s19039" xml:space="preserve">Parallelos ergo Horizontis in eodem æquinoctiali horologio duximus. </s>
            <s xml:id="echoid-s19040" xml:space="preserve">quod erat
              <lb/>
            faciendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s19041" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div976" type="section" level="1" n="239">
          <head xml:id="echoid-head246" style="it" xml:space="preserve">SCHOLIVM.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s19042" xml:space="preserve">QVONIAM verò Ellipſes, cum integræ ſunt deſcribendæ, cuiuſmodi eſt Ellipſis paralleli Hori-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0297-01" xlink:href="note-0297-01a" xml:space="preserve">10</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0297-02" xlink:href="note-0297-02a" xml:space="preserve">Quo pacto ex
                <lb/>
              vna medietate
                <lb/>
              Ellipſis reliqua
                <lb/>
              medietas deſc
                <unsure/>
              ri
                <lb/>
              benda ſit.</note>
            zontis grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s19043" xml:space="preserve">60. </s>
            <s xml:id="echoid-s19044" xml:space="preserve">in noſtro exemplo difficulter, incommode{q́ue} deſcribuntur per omnia puncta in lineis Ver-
              <lb/>
            ticalibus inuenta; </s>
            <s xml:id="echoid-s19045" xml:space="preserve">vt hic per ea, quæ existunt prope alterum extremum q, diametri Ellipſis P q; </s>
            <s xml:id="echoid-s19046" xml:space="preserve">vte-
              <lb/>
            mur hac induſtria, vt vniformiter eas deſcribamus. </s>
            <s xml:id="echoid-s19047" xml:space="preserve">Inuento in linea meridiana altero extremo diame-
              <lb/>
            tri, vt hic puncto q, (quod quidem reperietur, ſi recta D 90. </s>
            <s xml:id="echoid-s19048" xml:space="preserve">ad dexteram ipſius D F, in proxima figura in-
              <lb/>
            tercepta inter D, & </s>
            <s xml:id="echoid-s19049" xml:space="preserve">radium paralleli grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s19050" xml:space="preserve">60. </s>
            <s xml:id="echoid-s19051" xml:space="preserve">transferatur in lineam meridianam horologij ex p, vſque
              <lb/>
            ad q; </s>
            <s xml:id="echoid-s19052" xml:space="preserve">vel certein Analemmate huius propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s19053" xml:space="preserve">ſumatur diameter Ellipſis par alleli gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s19054" xml:space="preserve">60. </s>
            <s xml:id="echoid-s19055" xml:space="preserve">inter P, & </s>
            <s xml:id="echoid-s19056" xml:space="preserve">aliud
              <lb/>
            latus trianguli per axem in cono, cuius baſes ſunt paralleli gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s19057" xml:space="preserve">60. </s>
            <s xml:id="echoid-s19058" xml:space="preserve">intercepta, transferatur q; </s>
            <s xml:id="echoid-s19059" xml:space="preserve">ex P, uſque
              <lb/>
            ad q.) </s>
            <s xml:id="echoid-s19060" xml:space="preserve">ſecabimus totam diametrum P q, bifariam in r, vt r, ſit centrum Ellipſis, vt conſtat ex definitio-
              <lb/>
            nibus ſecundis Apollonij, ducemus{q́ue} per r, perpendicularem ad P q, nempe diametrum ſecundam El-
              <lb/>
            lipſis. </s>
            <s xml:id="echoid-s19061" xml:space="preserve">Deinde quia per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s19062" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s19063" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s19064" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s19065" xml:space="preserve">Apollonij, recta linea quæcunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s19066" xml:space="preserve">per centrum Ellipſis ducta in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0297-03" xlink:href="note-0297-03a" xml:space="preserve">20</note>
            centro bifariam diuiditur, ducemus ex punctis verticalium linearum, per quæ medietas ſuperior Ellipſis
              <lb/>
            tranſit, (quæ quidem medietas commodius deſcribi poteſt, quam inferior, vt patet) per centrum r, lineas
              <lb/>
            occultas, & </s>
            <s xml:id="echoid-s19067" xml:space="preserve">earum partibus inter dicta puncta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s19068" xml:space="preserve">centrum r, abſcind cmus infra centrum æquales rectas
              <lb/>
            lineas, imprimendo puncta in lineis illis occultis. </s>
            <s xml:id="echoid-s19069" xml:space="preserve">Per hæc enim puncta ducenda erit inferior medietas
              <lb/>
            Ellipſis. </s>
            <s xml:id="echoid-s19070" xml:space="preserve">Facile autem ex propoſitione 75. </s>
            <s xml:id="echoid-s19071" xml:space="preserve">ſuperioris libri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s19072" xml:space="preserve">priori figura huius propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s19073" xml:space="preserve">cognoſcemus,
              <lb/>
            quinã parallelus Horizontis Ellipſim faciat in horologio. </s>
            <s xml:id="echoid-s19074" xml:space="preserve">Hac arte vtemur quoque in Ellipſibus aliorum
              <lb/>
            horologiorum, vbi hæ deſcribendæ erunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s19075" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s19076" xml:space="preserve">EODEM modo in horologio inferiori deſcribemus parallelos Horizontis ſupra lineam horizonta-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0297-04" xlink:href="note-0297-04a" xml:space="preserve">Qua tatione pa
                <lb/>
              ralleli ſupra li-
                <lb/>
              neam horizon-
                <lb/>
              talem ex eorũ
                <unsure/>
                <lb/>
              oppoſitis infra
                <lb/>
              horizontalem
                <lb/>
              lineam deſcri-
                <lb/>
              ptis deſcriban-
                <lb/>
              tur.</note>
            lem, ex eorum oppoſitis in horologio ſuperiori deſcriptis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s19077" xml:space="preserve">accur atius multo, ſi ſecundum doctrinam in
              <lb/>
            fine propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s19078" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s19079" xml:space="preserve">huius libri traditam inueniamus prius diametros tranſuerſas oppoſitarum ſectionum, ea-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0297-05" xlink:href="note-0297-05a" xml:space="preserve">30</note>
            rumq; </s>
            <s xml:id="echoid-s19080" xml:space="preserve">centra, &</s>
            <s xml:id="echoid-s19081" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s19082" xml:space="preserve">In poſteriori quidem figura huius propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s19083" xml:space="preserve">diametri tranſuerſæ ſunt portiones rectæ
              <lb/>
            D E, poſitæ inter radios parallelorum horizontis oppoſitorum ex A, egredientes, æqualiter q; </s>
            <s xml:id="echoid-s19084" xml:space="preserve">diſtantes
              <lb/>
            à recta A B.</s>
            <s xml:id="echoid-s19085" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div979" type="section" level="1" n="240">
          <head xml:id="echoid-head247" xml:space="preserve">PROBLEMA 54. PROPOSITIO 54.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s19086" xml:space="preserve">MERIDIANOS, id eſt, circulos longitudinum ciuitatum, in eo-
              <lb/>
            dem horologio æquinoctiali deſcribere.</s>
            <s xml:id="echoid-s19087" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s19088" xml:space="preserve">CIRCVLI Meri-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0297-01" xlink:href="fig-0297-01a" number="206">
                <image file="0297-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0297-01"/>
              </figure>
              <note position="right" xlink:label="note-0297-06" xlink:href="note-0297-06a" xml:space="preserve">Meridianorum
                <lb/>
              deſcriptio in eo
                <lb/>
              dem horologio
                <lb/>
              @quinoctiali.</note>
            diani deſcribentur, vt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0297-07" xlink:href="note-0297-07a" xml:space="preserve">40</note>
            horæ à meridie, vel me-
              <lb/>
            dia nocte, quemadmo-
              <lb/>
            dum docuimus propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s19089" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s19090" xml:space="preserve">huius libri, ſi tamen
              <lb/>
            circulus A C B D, be-
              <lb/>
            neficio cuiuspropoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s19091" xml:space="preserve">49. </s>
            <s xml:id="echoid-s19092" xml:space="preserve">
              <lb/>
            huius libri lineas hora-
              <lb/>
            rias duximus, principiũ
              <lb/>
            diuiſionis in 360. </s>
            <s xml:id="echoid-s19093" xml:space="preserve">gra-
              <lb/>
            dus ſumat à Meridiano
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0297-08" xlink:href="note-0297-08a" xml:space="preserve">50</note>
            circulo inſularum For-
              <lb/>
            tunatarum, qui habetur
              <lb/>
            in horologio ſuperiori,
              <lb/>
            ſi loci longitudo nume-
              <lb/>
            retur à Meridiano loci,
              <lb/>
            nempe à puncto A, uer-
              <lb/>
            ſus D, partes occidenta-
              <lb/>
            les, vſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s19094" xml:space="preserve">ad punctum G;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s19095" xml:space="preserve">vt perſpicuum eſt, ſi ho-
              <lb/>
            rologium in proprio ſi-
              <lb/>
            tu intelligatur eſſe </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>