Vitruvius
,
De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 9
[out of range]
>
[Note]
Page: 480
[Note]
Page: 480
[Note]
Page: 480
[Note]
Page: 483
[Note]
Page: 487
[Note]
Page: 491
[Note]
Page: 491
[Note]
Page: 492
[Note]
Page: 496
[Note]
Page: 497
[Note]
Page: 498
[Note]
Page: 500
[Note]
Page: 500
[Note]
Page: 501
[Note]
Page: 502
[Note]
Page: 504
[Note]
Page: 506
[Note]
Page: 506
[Note]
Page: 507
[Note]
Page: 509
[Note]
Page: 510
[Note]
Page: 510
[Note]
Page: 515
[Note]
Page: 517
[Note]
Page: 517
[Note]
Page: 517
[Note]
Page: 517
[Note]
Page: 517
[Note]
Page: 517
[Note]
Page: 518
<
1 - 9
[out of range]
>
page
|<
<
(10)
of 530
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div25
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
25
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1611
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
10
"
file
="
030
"
n
="
30
"
rhead
="
M. VITRVVII POLL.
"/>
controuerſi{as} locatori, ſi architect{us} neſciat, quantum liceat in vicini re, ius´ne ſit
<
lb
/>
cloacæ immittendæ, an aperto pariete communi liceat immittere feneſtr{as}, liceat´ne
<
lb
/>
vicinor um luminib{us} officere, parietem communem liceat alterutri demoliri, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1612
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
refitere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1613
"
xml:space
="
preserve
">Atqui iſta omnia ſunt ex iuris ſcientia petenda, vt mirum vi deri non de-
<
lb
/>
beat, quòd Vitruui{us} diſciplinis omnib{us} tinctum velit Architectum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1614
"
xml:space
="
preserve
">Cæterum de
<
lb
/>
ſeruitutum omni genere conſulend{us} liber pandectarum octau{us}.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1615
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1616
"
xml:space
="
preserve
">Locatori & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1617
"
xml:space
="
preserve
">conductori.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1618
"
xml:space
="
preserve
">] Qui dat ædificandam dornum, is dicitur lo-
<
lb
/>
cator. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1619
"
xml:space
="
preserve
">qui recipit, conductor vocatur, qui idem redemptor ab Alpheno & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1620
"
xml:space
="
preserve
">Iaboleno
<
lb
/>
iuriſconſultis dicitur, Pandectarum libro
<
emph
style
="
sc
">XIX</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1621
"
xml:space
="
preserve
">locati & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1622
"
xml:space
="
preserve
">conducti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1623
"
xml:space
="
preserve
">Architecti
<
lb
/>
autem eſt, ædificium inſtituere, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1624
"
xml:space
="
preserve
">arbitrari, ſicut officinatoris extruere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1625
"
xml:space
="
preserve
">Vitruuius
<
lb
/>
ad finem libri ſexti, Cùm magnificenter op{us} perſectum aſpicietur, ab omni pote-
<
lb
/>
ſtate impenſæ laudabuntur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1626
"
xml:space
="
preserve
">cum ſubtiliter, officinatoris probabitur exactio, cum
<
lb
/>
verò venustè proportionib{us}, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1627
"
xml:space
="
preserve
">ſymmetrys habuerit autoritatem, tunc fuerit glo-
<
lb
/>
ria Architecti.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1628
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1629
"
xml:space
="
preserve
">Adſummum templum Architecturæ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1630
"
xml:space
="
preserve
">] Templum pro culmine di-
<
lb
/>
xit, quoniam templa in tectis ſupra canterios ponuntur, Vt ex lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1631
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">IIII</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1632
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1633
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">II</
emph
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1634
"
xml:space
="
preserve
">cognoſcimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1635
"
xml:space
="
preserve
">Sext{us} Pompei{us} obſcuri{us} ſignificauit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1636
"
xml:space
="
preserve
">Templum, inquit, tignum, quod
<
lb
/>
in ædificio tranſuerſum ponitur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1637
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1638
"
xml:space
="
preserve
">Pythius qui Prienæ ædem Mineruæ nobiliter eſt Archite-
<
lb
/>
ctatus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1639
"
xml:space
="
preserve
">] Fuit mihi valde ſuſpect{us} loc{us} hic: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1640
"
xml:space
="
preserve
">putabam eum eſſe, qui phileos di-
<
lb
/>
ceretur in proœmio libri ſeptimi, qui de fano Mineruæ, quod eſt Prienæ Ionicum,
<
lb
/>
ſcripſiſſet, atque ita pendebam animi, hîc´ne Phileos, an ibi Pythi{us} emendandum
<
lb
/>
eſſet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1641
"
xml:space
="
preserve
">Accedebat, quod memorato proamio Phiteum quendam de Mauſoleo conſori-
<
lb
/>
pſiſſe tradat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1642
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1643
"
xml:space
="
preserve
">videbam facilem fuiſſe alteri{us} in alterum mutationem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1644
"
xml:space
="
preserve
">Ad hæc
<
lb
/>
Argelium ibi referri, qui de Aeſculapij templo, quod ipſe ſua manu feciſſe dicere-
<
lb
/>
tur, volumen ædidiſſet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1645
"
xml:space
="
preserve
">Dum meliori codice careo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1646
"
xml:space
="
preserve
">in hanc an illam partem in-
<
lb
/>
clinem, non ſatis ſcio, nihil affirmo: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1647
"
xml:space
="
preserve
">ſed in medium poſuiſſe nibil offecit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1648
"
xml:space
="
preserve
">Pythei certè
<
lb
/>
Architecti meminit lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1649
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">IIII</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1650
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1651
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">III</
emph
>
.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1652
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1653
"
xml:space
="
preserve
">Rationis plaſticæ non ignarus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1654
"
xml:space
="
preserve
">] Cœnationum enim lacunaria, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1655
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
camerarum imum cœlum aliquando paulo oranti{us} coronario opere, ſiue prominen-
<
lb
/>
ti, ſiue retunſo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1656
"
xml:space
="
preserve
">castigato, ſiue introrſ{us} impreſſo (tot enim ſunt cælatarum, id
<
lb
/>
eſt non purarum coronarum genera) erit distinguendum cælandúmue. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1657
"
xml:space
="
preserve
">Sigilla etiam
<
lb
/>
imagunculæ\’ erunt in fastigiorum acroterijs collocanda, aut relictis in parietibus
<
lb
/>
ædiculis hemicycli ſchematis minore curuatura formatis, ſiue ſcaphæ nauigioli li-
<
lb
/>
neamento, vnde & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1658
"
xml:space
="
preserve
">ſcaphas, ſi rectè interpretor, licebit vocare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1659
"
xml:space
="
preserve
">Italia nichios appel-
<
lb
/>
lat, credo quòd imbricatis conchis ſoleat earum pars ſuperior ornari. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1660
"
xml:space
="
preserve
">Conch{as} enim
<
lb
/>
Ethrures nichios nominant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1661
"
xml:space
="
preserve
">Iſta fient non niſi plastices beneficio, cui{us} fuit fingere
<
lb
/>
ex argilla ſimilitudines, è gypſò reddere hominum imaginem, rubrica item & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1662
"
xml:space
="
preserve
">cre-
<
lb
/>
ta, vt ex capite
<
emph
style
="
sc
">XII</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1663
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1664
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">XXXV</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1665
"
xml:space
="
preserve
">Pliny didicimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1666
"
xml:space
="
preserve
">Nostræ ætatis artifices quòd
<
lb
/>
buiuſmodi in antiquorum ruinis reperiunt, ſtucchum appellant, illos\’ imitati mar-
<
lb
/>
more{as} nonnulli aſſul{as} pilis ferreis contuſ{as} cribris excernunt, ſubtilißima\’ ſco-
<
lb
/>
be, admixta purißima calce, in lacu macerata vtunture, effingunt\’ quodlibet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1667
"
xml:space
="
preserve
">Lon-
<
lb
/>
gè politi{us} fuerit illustrius\’, ſi pro marmore, ſilice fluuiatili candido & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1668
"
xml:space
="
preserve
">pellucido
<
lb
/>
(cuiuſmodi Venetæ Muranæ officinæ è Ticino fluuio comportato, quanquam & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1669
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>