305253DE ANIMA, & DEO.
bere tantam Geometriæ vim, quanta opus eſt ad determinan-
dos omnes motus, qui ex ſola mechanica diſtributione eorun-
dem punctorum oriri poſſint. Iis omnibus opus eſſet ad vi-
dendum, an ex motibus, quos anima imperio ſuæ voluntatis,
vel neceſſitate ſuæ naturæ induceret in unicum punctum, vel
in aliqua determinata puncta, conſequi deinde poſſent per ſo-
lam legem virium communem punctis materiæ omnes reliqui
ſpirituum, & nervorum motus, qui habentur in motibus no-
ſtris ſpontaneis, & omnes motus tot particularum corporis, ex
quibus pendent ſecretiones, nutritio, reſpiratio, ac alii noſtri
motus non liberi. At illa omnia nobis incognita ſunt, nec ad
illud adeo ſublime Geometriæ genus adſpirare nobis licet, qui
nondum penitus determinare potuimus motus omnes trium et-
iam maſſularum, quæ certis viribus in ſe invicem agant.
dos omnes motus, qui ex ſola mechanica diſtributione eorun-
dem punctorum oriri poſſint. Iis omnibus opus eſſet ad vi-
dendum, an ex motibus, quos anima imperio ſuæ voluntatis,
vel neceſſitate ſuæ naturæ induceret in unicum punctum, vel
in aliqua determinata puncta, conſequi deinde poſſent per ſo-
lam legem virium communem punctis materiæ omnes reliqui
ſpirituum, & nervorum motus, qui habentur in motibus no-
ſtris ſpontaneis, & omnes motus tot particularum corporis, ex
quibus pendent ſecretiones, nutritio, reſpiratio, ac alii noſtri
motus non liberi. At illa omnia nobis incognita ſunt, nec ad
illud adeo ſublime Geometriæ genus adſpirare nobis licet, qui
nondum penitus determinare potuimus motus omnes trium et-
iam maſſularum, quæ certis viribus in ſe invicem agant.
536.
Fuerunt, qui animam concluſerint intra certam ali-
11Falſitas plu
rium opinio-
num de ejus
ſede: non pro
bari, eam non
extendit per to
tum corpus. quam exiguam corporis noſtri particulam, ut Carteſius intra
glandulam pinealem: at deinde compertum eſt, ea parte ſola
non contineri: nam ea parte dempta, vita ſuperſuit: ſic ſine
pineali glandula aliquando vitam perduraſſe, compertum jam
eſt, ut animalia aliqua etiam ſine cerebro vitam produxerunt.
Alii diſſuſionem animæ per totum corpus impugnant ex eo,
quod aliquando homines, reſciſſa etiam manu, dixerint, ſe di-
gitorum dolorem ſentire, tanquam ſi adhuc haberent digitos;
qui dolor cum ſentiatur abſque eo, quod anima ibi digitis ſit
præſens; inde inferri poſſe arbitrantur, quotieſcumque digitorum
fentimus dolorem, illam ſentiri ſine præſentia animæ in digitis.
At ea ratio nihil evincit: fieri enim poſſet, ut ad habendum
prima vice ſenſum, quem in digitorum dolore experimur, re-
quireretur præſentia animæ in ipſis digitis, ſine qua ejus dolo-
ris idea primo excitari non poſſit, poſſit autem efformata ſe-
mel per ejuſmodi præſentiam excitari iterum ſine ipſa per eos
motus nervorum, qui cum motu fibrarum digiti in primo illo
ſenſu conjuncti ſuerant: præterquamquod adhuc remanet defi-
niendum illud, an ad nutritionem requiratur præſentis animæ
impulſus aliquis, an ea per ſolum mechaniſmum obtineri poſ-
ſit tota ſine ulla animæ operatione.
11Falſitas plu
rium opinio-
num de ejus
ſede: non pro
bari, eam non
extendit per to
tum corpus. quam exiguam corporis noſtri particulam, ut Carteſius intra
glandulam pinealem: at deinde compertum eſt, ea parte ſola
non contineri: nam ea parte dempta, vita ſuperſuit: ſic ſine
pineali glandula aliquando vitam perduraſſe, compertum jam
eſt, ut animalia aliqua etiam ſine cerebro vitam produxerunt.
Alii diſſuſionem animæ per totum corpus impugnant ex eo,
quod aliquando homines, reſciſſa etiam manu, dixerint, ſe di-
gitorum dolorem ſentire, tanquam ſi adhuc haberent digitos;
qui dolor cum ſentiatur abſque eo, quod anima ibi digitis ſit
præſens; inde inferri poſſe arbitrantur, quotieſcumque digitorum
fentimus dolorem, illam ſentiri ſine præſentia animæ in digitis.
At ea ratio nihil evincit: fieri enim poſſet, ut ad habendum
prima vice ſenſum, quem in digitorum dolore experimur, re-
quireretur præſentia animæ in ipſis digitis, ſine qua ejus dolo-
ris idea primo excitari non poſſit, poſſit autem efformata ſe-
mel per ejuſmodi præſentiam excitari iterum ſine ipſa per eos
motus nervorum, qui cum motu fibrarum digiti in primo illo
ſenſu conjuncti ſuerant: præterquamquod adhuc remanet defi-
niendum illud, an ad nutritionem requiratur præſentis animæ
impulſus aliquis, an ea per ſolum mechaniſmum obtineri poſ-
ſit tota ſine ulla animæ operatione.
537.
Hæc omnia abunde oſtendunt, phænomenis rite con-
22Concluſi pro
ignoratione:ubi
& quomodo poſ.
ſit eſſe. ſultis nihil ſatis certo definiri poſſe circa animæ ſedem, nec
ejus diffuſionem per magnam aliquam corporis partem, vel et-
iam per totum corpus excludi. Quod ſi vel per ingentem par-
tem, vel etiam per totum corpus protendatur, id ipſum etiam
cum mea theoria optime conciliabitur. Poterit enim anima per
illam virtualem extenſionem, de qua egimus a num. 83, exi-
ſtere in toto ſpatio, quo continentur omnia puncta conſtituen-
tia illam partem, vel totum corpus: atque eo pacto adhuc ma-
gis in mea theoria differet anima a materia; cum ſimplicia
materiæ elementa non niſi in ſingulis ſpatii punctis exiſtant ſin-
gula ſingulis momentis temporis, anima autem licet itidem
22Concluſi pro
ignoratione:ubi
& quomodo poſ.
ſit eſſe. ſultis nihil ſatis certo definiri poſſe circa animæ ſedem, nec
ejus diffuſionem per magnam aliquam corporis partem, vel et-
iam per totum corpus excludi. Quod ſi vel per ingentem par-
tem, vel etiam per totum corpus protendatur, id ipſum etiam
cum mea theoria optime conciliabitur. Poterit enim anima per
illam virtualem extenſionem, de qua egimus a num. 83, exi-
ſtere in toto ſpatio, quo continentur omnia puncta conſtituen-
tia illam partem, vel totum corpus: atque eo pacto adhuc ma-
gis in mea theoria differet anima a materia; cum ſimplicia
materiæ elementa non niſi in ſingulis ſpatii punctis exiſtant ſin-
gula ſingulis momentis temporis, anima autem licet itidem