Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

List of thumbnails

< >
301
301 		302
302
303
303 (1) 		304
304 (2)
305
305 (3) 		306
306 (4)
307
307 (5) 		308
308 (6)
309
309 (7) 		310
310 (8)
< >
page |< < (3) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div651" type="section" level="0" n="0">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s20373" xml:space="preserve">
              <pb o="3" file="0305" n="305"/>
            regularis poteſt fieri reflexio, ut nos declarabimus ſuo loco:</s>
            <s xml:id="echoid-s20374" xml:space="preserve"> nectamen intelligimus per hæc ſpe-
              <lb/>
            cula ſolùm corpor a polita artificio, ſed potius per naturam.</s>
            <s xml:id="echoid-s20375" xml:space="preserve"> Quia dum demonſtrationem his ſpe
              <lb/>
            culis applicamus, natur alia corpor a eiuſdem figuræ intelligimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20376" xml:space="preserve"> Quòd enim in artificialib.</s>
            <s xml:id="echoid-s20377" xml:space="preserve">cor
              <lb/>
            poribus exemplariter accidit, in corporibus natur alibus certius accidere neceſſe est.</s>
            <s xml:id="echoid-s20378" xml:space="preserve"> Et dum ſic
              <lb/>
            per figur as ſpeculorum diſcurrimus, cæleſtes & omnes natur ales influentias à ſubiectis corpo-
              <lb/>
            ribus ſub quodam reflexionis modo ad alia corpora declaramus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20379" xml:space="preserve"> In his enim diuerſit atibus la-
              <lb/>
            tens eſt naturæ operatio:</s>
            <s xml:id="echoid-s20380" xml:space="preserve"> & ab eiſdem agentibus, ſecundum huius diuerſit atis modum, fit diuer
              <lb/>
            ſitas formarum, & accidit uiſibus, ſi ad locũ reflexionis deueniant, ut ad ipſos fiat reflexio:</s>
            <s xml:id="echoid-s20381" xml:space="preserve"> quo-
              <lb/>
            niam uiſibus, ut quodam poſteriori formis natur alibus & corporibus exiſtentibus, ipſorum præ
              <lb/>
            ſentia rebus natur alibus nibiladdit.</s>
            <s xml:id="echoid-s20382" xml:space="preserve"> Horum it a ſpeculorum communes paßiones, & omnes
              <lb/>
            proprietates ſpeculorum planorum in quinto libro propoſuimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20383" xml:space="preserve"> In ſexto uerò libro demonſtra-
              <lb/>
            uimus paßiones, quæ accidunt uiſibus & rebus ex reflexione facta à ſpeculis ſphæricis conuexis.</s>
            <s xml:id="echoid-s20384" xml:space="preserve">
              <lb/>
            In ſeptimo uerò poſuimus paßiones accidentium à ſpeculis columnaribus uel pyramidalibus
              <lb/>
            conuexis:</s>
            <s xml:id="echoid-s20385" xml:space="preserve"> & hæc duo ſpecula ſimul coniunximus propter conformitatem plurium paßionum.</s>
            <s xml:id="echoid-s20386" xml:space="preserve">
              <lb/>
            In octauo, de reflexionibus, quæ fiunt à ſpeculis ſphæricis concauis, prolixius tract auimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20387" xml:space="preserve"> In
              <lb/>
            nono quo, de his, quæ fiunt à ſpeculis columnaribus uel pyramidalibus concauis:</s>
            <s xml:id="echoid-s20388" xml:space="preserve"> & in eodem de
              <lb/>
            ſpeculis quibuſdam irregularibus, à quorum tot ali ſuperficie fit reflexio lucis & uirtutis ad pun
              <lb/>
            ctum unum (quæ ſpecula comburentia dicimus) adiunximus tract atum.</s>
            <s xml:id="echoid-s20389" xml:space="preserve"> In decimo uerò libro
              <lb/>
            huius ſcientiæ, egimus de tertio modo uidendi, quie eſt per medium alterius diaphani, ut cum per
              <lb/>
            aerem fit uiſio, ſub aqua, uel ſub uitro.</s>
            <s xml:id="echoid-s20390" xml:space="preserve"> Et de deceptionibus, quæ ex hoc accidunt uiſui:</s>
            <s xml:id="echoid-s20391" xml:space="preserve"> nam & ſi
              <lb/>
            uiſus non fuerit, eædem paßiones uirtuti accidunt agenti.</s>
            <s xml:id="echoid-s20392" xml:space="preserve"> Et in hoc quo decimo tractatu adie-
              <lb/>
            cimus paßionem ſoli uiſui accidentem ex diuerſitate mediorum, ut eſt impreßio arcus dæmonis,
              <lb/>
            qui dicitur iris:</s>
            <s xml:id="echoid-s20393" xml:space="preserve"> quoniam & illius generatio ex hac præſenti ſcientia ortum habet:</s>
            <s xml:id="echoid-s20394" xml:space="preserve"> ſic́ quaſio-
              <lb/>
            mnium uiſibilium gener alibus paßionibus pertractatis, operi finem damus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20395" xml:space="preserve"> Patet it a expræ-
              <lb/>
            mißis, quòd triplex eſt modus uidendi:</s>
            <s xml:id="echoid-s20396" xml:space="preserve"> quidam per unum medium tantùm, qui eſt uiſio directa:</s>
            <s xml:id="echoid-s20397" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quidam uerò per reflexionem formarum uiſibilium à corporibus politis:</s>
            <s xml:id="echoid-s20398" xml:space="preserve"> quidam uerò per refra-
              <lb/>
            ctionem formarum uiſibilium propter diuerſitatẽ mediorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s20399" xml:space="preserve"> Hiquo tres modiuidendi, ſignũ
              <lb/>
            ſunt triplicis actionis formarum & omnium uirtutum cœleſtium & naturalium.</s>
            <s xml:id="echoid-s20400" xml:space="preserve"> Quædame-
              <lb/>
            nim agunt directè in obiectum ſuſceptibile, & hæc actio eſt fortior, quoniam eſt directè intenta
              <lb/>
            per naturam, & fit ſecũdum lineas rectas.</s>
            <s xml:id="echoid-s20401" xml:space="preserve"> Accidit aũt illi uirtuti corporalis debilitas, propter
              <lb/>
            remotionem maiorem agentis ab ipſo acto:</s>
            <s xml:id="echoid-s20402" xml:space="preserve"> ſolenim non adeò calefacit remotiora, ſicut propin-
              <lb/>
            quiora calefactibilia, quæ ſunt eiuſdem diſpoſitionis.</s>
            <s xml:id="echoid-s20403" xml:space="preserve"> Alia uerò natur alis actio fit per reflexio-
              <lb/>
            nem à corporibus alijs, ut radij ſolis à corpore lunæ reflectuntur:</s>
            <s xml:id="echoid-s20404" xml:space="preserve"> quamuis enim propter rarit atẽ
              <lb/>
            lunaris corporis quiddam ſolaris tranſeat uirtutis:</s>
            <s xml:id="echoid-s20405" xml:space="preserve"> plurimi tamen radiorum reflectuntur infe-
              <lb/>
            rius, ut à ſpeculo ſphærico conuexo.</s>
            <s xml:id="echoid-s20406" xml:space="preserve"> Eſt ergo illi actioni conueniens omne, quod diximus in paßio
              <lb/>
            nibus ſpeculorum, aßimilante ſe figura corporis (à quo fit reflexio) figuræ ſpeculari.</s>
            <s xml:id="echoid-s20407" xml:space="preserve"> Tertia uerò
              <lb/>
            maneries natur alium actionum, eſt per plur a media diuerſorum diaphanorum, quæ ſimiliter
              <lb/>
            in ſuo modo agendi diuerſitatem accipit, quam uiſibus accidere dicemus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20408" xml:space="preserve"> In his it a naturalib.</s>
            <s xml:id="echoid-s20409" xml:space="preserve">
              <lb/>
            actionibus uiſus ſignum eſt, non cauſa, niſi fortè deceptio ſit per ſe proueniens in uiſu:</s>
            <s xml:id="echoid-s20410" xml:space="preserve"> quoniam
              <lb/>
            non exiſtente perceptione uiſiua, ijdem modi ſunt omnium natur alium actionum.</s>
            <s xml:id="echoid-s20411" xml:space="preserve"> His itaque
              <lb/>
            præmißis, aggrediamur intentum.</s>
            <s xml:id="echoid-s20412" xml:space="preserve"> Hoctamen legentem latere nolumus, quia dum ex libro ele-
              <lb/>
            mentorum Euclidis arguimus, ſola nominatione numeri libri & theorematis conten-
              <lb/>
            ti ſumus:</s>
            <s xml:id="echoid-s20413" xml:space="preserve"> dum uerò aliquid ex hoc noſlro libro adducimus, & nume-
              <lb/>
            rum & theorema huius libri nominamus.</s>
            <s xml:id="echoid-s20414" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum