Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
301
302
303 1
304 2
305 3
306 4
307 5
308 6
309 7
310 8
311 9
312 10
313 11
314 12
315 13
316 14
317 15
318 16
319 17
320 18
321 19
322 20
323 21
324 22
325 23
326 24
327 25
328 26
329 27
330 28
< >
page |< < (11) of 778 > >|
31311LIBER I. orthogonio) quoniam linea a e per 19 p 1 breuior eſt qualibet linearum a f, a g, a h, & etiam
aliarum quarumcunq;
ſic productarum: patet ergo propoſitum in planis. Sed & in conuexis patet
idem:
quoniam ſi perpendicularis ſuper conuexam
280[Figure 280]a b c e f g h d i ſuperficiem ſit a e, & ſit b c d i ſuperficies plana con
tingens ſuperficiem conuexam ſecundum punctũ
e, ducanturq́;
lineæ a f, a g, a h ſuper ſuperficiem pla
nam:
erunt omnes illę maiores perpendiculari: er-
go eædem productæ ad ſuperficiem conuexã ſunt
multo maiores:
patet ergo propoſitum.
22. Ducta linea à ſupremo termino lineæ ſu-
per ſuperficiem erectæ, ad lineam perpendicularẽ
cuicun lineæ à puncto incidẽtiæ lineæ erectæ in
ſubiecta ſuperficie protractæ: neceſſe eſt protractã
lineam ſuperiacenti perpendicularem eſſe. Lem-
ma ad 37 theorema opticorum Euclidis: item 42
theor. 6 libri μαθκματικυεμ συναγωγυεμ Pappi.
Sit punctũ in aere datum, quod ſit a, à quo ad ſu-
perficiem planã ſubiectam, quæ ſit b c d, erigatur li-
nea per 12 p 11, quæ ſit a b, incidens datæ ſuperficiei in puncto b:
& in ſuperficie b c d ducatur linea
d c, ut placuerit, & à puncto b ducatur perpendicularis ſuper lineam
281[Figure 281]a c b d d c, quæ ſit b d:
& copuletur linea a d. Dico, quòd a d eſt perpendi-
cularis ſuper lineã d c.
Sumatur enim in linea d c quodcunq; punctũ,
ut c, & ducantur lineæ a c, b c.
Quia itaq; linea a b eſt erecta ſuper ſu-
perficiẽ b c d, patet ք definitionẽ lineę erectę 3 defin.
11, quoniã angu-
lus a b c eſt rectus:
ergo ք 47 p 1, quadratũ lineę a c eſt æquale duob.
quadratis linearũ a b & b c:
ſed & quadratũ lineę b c eſt æquale duob.
quadratis c d & b d per 47 p 1, quia linea b d eſt perpẽdicularis ſuper
lineam c d ex hypotheſi.
Quadratum itaq; lineæ a c eſt æquale tribus
quadratis trium linearum, quæ ſunt a b & b d & c d:
ſed quadratum li-
neæ a d eſt æquale duobus quadratis duarum linearum a b & b d:

quadratum ergo lineæ a c eſt æquale duobus quadratis duarum li-
nearum a d & d c.
Ergo per 48 p 1 angulus a d c eſt rectus. Patet er-
go, quòd linea a d eſt perpendicularis ſuper lineam d c:
quod eſt
propoſitum.
23. Duabus planis ſuperficiebus æquidiſtantibus, una linea rect a incidente, quæ ad alteram
earũ erit perpendicularis, erit quo ad reliquã perpendicularis. Conuerſa 14 p 11 elem.
Sit, ut duabus ſuperficiebus planis & æquidiſtantibus incidatun a linea, quæ a b, uni ipſarum
in puncto a, & reliquæ in puncto b.
Dico, quòd ſi linea a b fuerit
282[Figure 282]c d a b perpendicularis ſuper unam iſtarum ſuperficierum, quòd erit per-
pendicularis & ſuper reliquam.
Nam à puncto a ducatur in altera ſu-
perficierum illarum linea recta, quæ a c, & in reliqua à puncto b du-
catur linea b d.
Palàm itaque, quoniam lineæ a c & b d æquidiſtant:
in infinitum enim protractæ non concurrent, quia & ſuperficies in
quibus ſunt, non concurrunt.
Si itaque alter angulorum, qui b a c
uel a b d fueritrectus:
palàm ſemper per 29 p 1, quoniam & reli-
quus ipſorum erit rectus.
Et quoniam eodem modo poteſt hoc de-
clarari de omnibus lineis in ſuperficiebus hinc inde ductis à punctis
a & b:
patet, quòd linea a b cum ſingulis ſibi conterminalibus lineis
in utraque ſuperficierum illarum productis angulos rectos facit.
Si
eſt ergo linea a b perpendicularis ſuper alteram ſuperficierum, pa-
làm, quia erit perpendicularis ſuper reliquam ipſarum:
& hoc eſt
propoſitum.
24. Si duæ ſuperficies uni ſuperficiei æquidiſtantes fuerint, eædem inter ſe erunt æquidiſtan
tes: ſuperficies quoque concurrens cum una æquidiſtantium ſuperficierum & cum reliqua con-
curret. E' 30 p 1 & 9 p 11 elementorum.
Sint duæ ſuperficies a b c & g h k æquidiſtantes uni ſuperficiei, quæ d e f. Dico, quòd
illæ duæ ſuperficies a b c & g h k neceſſariò adinuicem æquidiſtabunt.
Educatur enim à pun-
cto l ſuperficiei a b c linea perpendicularis ſuper illam ſuperficiem per 12 p undecimi, quæ

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index