316294M. VITR VVII POLL.
purpurarijs cortinis.
Optimum autem, quod cæruleum eſt, autorib{us} Dioſcoride lib.
V. cap. LVII. & Plinio lib. XXXV. cap. VI. Neutrum hodie inuenitur, ſed
quod in officinis vænit, quo pictores cæruleum nigrantem, ſaturum´ue, & vt di-
cunt obſcurum colorem, & cum auripigmento viridem procurant, ex iſatide fit.
Hoc gen{us} quomodo fiat, tradidit Ruelli{us} lib. II. de natura ſtirpium, vt fateamur,
vnde profecim{us}. Iſatim ſatiuam, quæ à Gallis teſtimonio Cæſaris quinto de bello
Gallico, & Plinij libri viceſimi ſecundi capite primo, cùm glastum diceretur (niſi
ſuppoſiticia ſit vox, in meliorib{us} enim eorum autorum manuſcriptis libris non in-
uenitur) nunc gueſdum nonnullis, alijs paſtellum vocatur, herbam & ſi inſignib{us}
virore cauliculis notatam, ſucco tamen inficientem cæruleo, truſſatilib{us} molis pre-
munt, vt herbaceam ſaniem excludant, deinde exuctam digerunt, & poſt tinctos
pannos, cæruleam illam innatantem feruentib{us} cortinis exemptam ſiccant pictorum
vſib{us}, indum vocantes.
V. cap. LVII. & Plinio lib. XXXV. cap. VI. Neutrum hodie inuenitur, ſed
quod in officinis vænit, quo pictores cæruleum nigrantem, ſaturum´ue, & vt di-
cunt obſcurum colorem, & cum auripigmento viridem procurant, ex iſatide fit.
Hoc gen{us} quomodo fiat, tradidit Ruelli{us} lib. II. de natura ſtirpium, vt fateamur,
vnde profecim{us}. Iſatim ſatiuam, quæ à Gallis teſtimonio Cæſaris quinto de bello
Gallico, & Plinij libri viceſimi ſecundi capite primo, cùm glastum diceretur (niſi
ſuppoſiticia ſit vox, in meliorib{us} enim eorum autorum manuſcriptis libris non in-
uenitur) nunc gueſdum nonnullis, alijs paſtellum vocatur, herbam & ſi inſignib{us}
virore cauliculis notatam, ſucco tamen inficientem cæruleo, truſſatilib{us} molis pre-
munt, vt herbaceam ſaniem excludant, deinde exuctam digerunt, & poſt tinctos
pannos, cæruleam illam innatantem feruentib{us} cortinis exemptam ſiccant pictorum
vſib{us}, indum vocantes.
Decærulei temper ationib{us}. # CAP. # XI.
CAERVLEI temperationes Alexandriæ primum
ſunt inuentæ, poſtea item Veſtorius Puteolis inſtituit
faciundum. Ratio autem eius, è quibus eſt inuenta, ſa-
tis habet admirationis. Arena enim cum nitri flore
conteritur adeo ſubtiliter, vt efficiatur quemadmo-
dum farina, & æri Cyprio limis craſsis (vt ſcobis) facto
immixta conſpergitur, vt conglomeretur. Deinde pilæ manibus verſan-
do efficiuntur, & ita colligantur vt inareſcant. Eæ aridæ componuntur
in vrceo fictili, vrceus in fornace ponitur, ita æs, & ea arena ab ignis vehe-
mentia conferueſcendo cum coaruerint, inter ſe dando, & accipiendo ſu-
dores, à proprietatibus diſcedunt, ſuisq́; rebus per ignis vehementiam con
fecta, cæruleo rediguntur colore. Vſta verò, quæ ſatis habet vtilitatis in
operibus, tectoriis ſic temperatur. Gleba ſilis boni coquitur, vt ſit in igne
candens, ea autem aceto extinguitur, & efficitur purpureo colore.
ſunt inuentæ, poſtea item Veſtorius Puteolis inſtituit
faciundum. Ratio autem eius, è quibus eſt inuenta, ſa-
tis habet admirationis. Arena enim cum nitri flore
conteritur adeo ſubtiliter, vt efficiatur quemadmo-
dum farina, & æri Cyprio limis craſsis (vt ſcobis) facto
immixta conſpergitur, vt conglomeretur. Deinde pilæ manibus verſan-
do efficiuntur, & ita colligantur vt inareſcant. Eæ aridæ componuntur
in vrceo fictili, vrceus in fornace ponitur, ita æs, & ea arena ab ignis vehe-
mentia conferueſcendo cum coaruerint, inter ſe dando, & accipiendo ſu-
dores, à proprietatibus diſcedunt, ſuisq́; rebus per ignis vehementiam con
fecta, cæruleo rediguntur colore. Vſta verò, quæ ſatis habet vtilitatis in
operibus, tectoriis ſic temperatur. Gleba ſilis boni coquitur, vt ſit in igne
candens, ea autem aceto extinguitur, & efficitur purpureo colore.
IN CAPVT XI. ANNOTAT.
Cærulei temperationes.
] Cæruleum Græci Cyanon maſculino &
fæ-
minino genere, vti Galen{us} medicamentorum ſimplicíum libro nono teſtatur, vo-
cant, etiam ſi in recentiorum medicorum commentarijs Laɀurion inuenitur. Ara-
bes lapidem laɀuli dicunt, Auicenna aɀulum, mei voce parum inflexa aſurum.
Ioannes Meſues libro de re medica ſecundo ſcribit, etiam ſtellatum vulgò dici, quod
macul{as} quaſdam aure{as} ſtellarum modo radiantes habeat. Quod ſi nuſquam alibi
vidiſſem, poterat annul{us} mihi à Lucretia Borromea Patauina puella donat{us} per-
ſuadere, cui collata Ven{us} inuenusta fuerit. Nimirum, in qua dotanda naturam
myrothecium omne exhauſiſſe credi par ſit, quartam Charitem, & Muſarum de-
cimam dic{as}, aut vnam poti{us} tres Charites, & Muſ{as} nouem. Reperitur in
minino genere, vti Galen{us} medicamentorum ſimplicíum libro nono teſtatur, vo-
cant, etiam ſi in recentiorum medicorum commentarijs Laɀurion inuenitur. Ara-
bes lapidem laɀuli dicunt, Auicenna aɀulum, mei voce parum inflexa aſurum.
Ioannes Meſues libro de re medica ſecundo ſcribit, etiam ſtellatum vulgò dici, quod
macul{as} quaſdam aure{as} ſtellarum modo radiantes habeat. Quod ſi nuſquam alibi
vidiſſem, poterat annul{us} mihi à Lucretia Borromea Patauina puella donat{us} per-
ſuadere, cui collata Ven{us} inuenusta fuerit. Nimirum, in qua dotanda naturam
myrothecium omne exhauſiſſe credi par ſit, quartam Charitem, & Muſarum de-
cimam dic{as}, aut vnam poti{us} tres Charites, & Muſ{as} nouem. Reperitur in