Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
[Figure 321]
[Figure 322]
[Figure 323]
[Figure 324]
[Figure 325]
[Figure 326]
[Figure 327]
[Figure 328]
[Figure 329]
[Figure 330]
[Figure 331]
[Figure 332]
[Figure 333]
[Figure 334]
[Figure 335]
[Figure 336]
[Figure 337]
[Figure 338]
[Figure 339]
[Figure 340]
[Figure 341]
[Figure 342]
[Figure 343]
[Figure 344]
[Figure 345]
[Figure 346]
[Figure 347]
[Figure 348]
[Figure 349]
[Figure 350]
< >
page |< < (311) of 677 > >|
327311LIBER TERTIVS. in altero habent, propterea quòd & ſtyli ſumuntur æquales, & declinatio in vtroque eadem ponitur, li-
cet in contrari{as} ea partes vergat, fit vt lineamenta, quæ nobis ad vnum horologium conuerſis dextra
ſunt, in alio exiſtant ad ſiniſtram, &
contra.
221[Figure 221]11102220
CAVSA quoque mutationis numerorum horarum in earum complementa vſque ad 12. perſpicua
eſt.
Quoniam enim, vt ſupra dixim{us}, in auſtralib{us} horologiis horæ poſitæ ad dextram lineæ meridianę
3330 numerandæ ſunt à meridie, &
quæ ad ſiniſtram ſunt, à media nocte; in borealib{us} verò contra: effici-
tur, vt horæ à meridie in vno horologio ſint horę à media nocte in altero, &
contra; quandoquidem dex-
trę vni{us}, quæ numerabantur à meridie, fiunt ſiniſtræ in altero, ac propterea à media nocte ſupputantur,
&
econtrario, vt docuimus. Igitur linea proxima ad dextram lineæ horæ 12. meridiei, quæ in auſtrali
horologio monſtr at horam 1.
à meridie, in altero auſtrali neceſſario oſtendet horam 11. à media nocte,
cum iam in hoc translata ſiniſtram partem occupet, &
contra. Linea verò proxima ad dextram lineæ
horæ 12.
mediæ noctis in vno boreali horologio indicans horam 1. à media nocte, in altero boreali ad ſini-
ſtr am iam partem translata ſignificabit horam 11.
à meridie, & è contrario.
IAM verò ſi horologium à meridie declinãs in ortum, vel occaſum inuertatur, it a vt ſuperior pars
44Quomodo ex
horologio declí
nã te à meridie
fiat horologiú
declinans à bo
rea in oppoſita
facie plani ho-
rologii deline@
dum.
in inferiorem mutetur, &
quæ poſt hane mutationem nobis ad horologium conuerſis dextra eſt, fiat ſini-
5540 ſtra, &
contra, factum erit ex eo horologium à ſeptentrione totidem gradib{us}, quot illud à meridie rece-
dit, deflectens, in oppoſitam tamen partem, adeo vt illo vergente in ortum, hoc in occaſum ſpectet, &

contra:
quale eſt illud, quod in facie plani oppoſita depingi ſolet, vt in ſcholio propoſ. 13. ſuperioris libri
demonſtr auimus.
Poteſt autem hæc inuerſio horologii ita quoque institui, vt prius dextra pars in ſiniſtrã,
&
contra: deinde poſt hanc mutationem ſuperior in inferiorem mutetur, & è contrario. Huiuſmodi ho-
rologium exprimunt lineamenta auſtr alis horologii in facie boreali deſcripta, ita vt ſingulæ lineæ ſingu-
lis lineis reſpondeant, dummodo pars ſuperior mutetur in inferiorem.
Nam ſi hæc mutatio fiat, appare-
bunt nobis ad faciem oppoſitam horologii conuerſis lineæ ad partem dextram, quæ pri{us} poſt illam muta
tionem ſuperioris partis in inferiorem in auſtrali facie ad ſiniſtram nobis collocatæ erant, &
contra, vt
manifestum eſt.
6650
QVIA verò ex horologio auſtrali, ſi pars ei{us} dextra fiat ſiniſtra, & contra, fit aliud auſtrale, quod
in contrariam partem declinat, vt dictum eſt;
efficitur, vt ſi pars ſuperior hui{us} horologij, quod ex illo
factum eſt, in inferiorem mutetur, habeam{us} horologium boreale reſpondens priori illi horologio auſtrali,
77Si pars ſupe-
rior horologii,
quod à meridie
in ortum defle
ctit, fiat infe-
rior, factũ erit
horologium à
borea in ottũ
quoque decli-
nans; in occa-
ſum vero, ſi il-
lud ad occasũ
vergat.
dummodo numeri reſtituantur, qui pri{us} in illo auſtrali horologio erant;
it a vt ſi illud à meridie in ortum
deflectit, hoc à borea in occaſum declinet, &
ſi illud in occaſum, hoc in ortum vergat: quia hac ratione
facta eſt mutatio partis ſiniſtræ in dextram, quando nimirum factum eſt horologium à meridie in contra-
riam partem declinans;
& rurſus pars, quæ poſt hane mutationem ſuperior eſt, mutatur in inferiorem, &
contra, quæ quidem omnia requiruntur, vt ex auſtr ali fiat boreale in oppoſita facie deſcribendum, vt di-
ctum eſt.
Itaque hanc nobis regulam colligere licebit. Horologium australe declinans in ortum, ſi ei{us}
pars ſuperior fiat inferior, dabit horologium boreale ęqualis declinationis in ortum quoque vergens:
Auſtrale verò in occaſum deflectens ſimiliter inuerſum, vt ſuperior pars in inferiorem mutetur,

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index