Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
251 245
252 246
253 247
254 248
255 249
256 250
257 251
258 252
259 253
260 254
261 255
262 256
263 257
264 258
265 259
266 260
267 261
268 262
269 263
270 264
271 265
272 266
273 267
274 268
275 269
276 270
277 271
278 272
279 273
280 274
< >
page |< < (35) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div800" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s22342" xml:space="preserve">
              <pb o="35" file="0337" n="337" rhead="LIBER PRIMVS."/>
            tis, axe exiſtente cõmuni, omnes anguli ad centrum b cõſtituti ſunt æquales.</s>
            <s xml:id="echoid-s22343" xml:space="preserve"> Patet ergo propoſitũ.</s>
            <s xml:id="echoid-s22344" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div802" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head664" xml:space="preserve" style="it">90. Omnis ſuperficiei planæ ſecantis pyramidem rotundam uel lateratam ſecundum a-
            <lb/>
          xis longitudinem & ſuperficiei conicæ communis ſectio eſt trigonum duab{us} lineis longitudi-
            <lb/>
          nis pyramid{ιs} & diametro baſis contentũ. Ex quo patet, quoniam illa ſuperficies dιuidit pyra-
            <lb/>
          midem per æqualia: & quòd ſuperficies, quæpyramidem ſecundum lineam longitudinis per æ-
            <lb/>
          qualia ſecuerit, ſecundum axem neceſſariò ſecabit. È
            <unsure/>
          18 defin. 11 element. item 3. theor. 1 Co-
            <lb/>
          nicorum Apollonij.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s22345" xml:space="preserve">Eſto pyramis rotunda a b c, cuius uertex a:</s>
            <s xml:id="echoid-s22346" xml:space="preserve"> & diameter baſis b c:</s>
            <s xml:id="echoid-s22347" xml:space="preserve"> & ſit centrum baſis d.</s>
            <s xml:id="echoid-s22348" xml:space="preserve"> Et palàm
              <lb/>
            per pręmiſſam, quoniã linea a d eſt axis illius pyramidis.</s>
            <s xml:id="echoid-s22349" xml:space="preserve"> Superficies
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0337-01" xlink:href="fig-0337-01a" number="349">
                <variables xml:id="echoid-variables333" xml:space="preserve">a b d c</variables>
              </figure>
            itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s22350" xml:space="preserve"> plana ſecans pyramidem rotundam ſecundum axis longitudi-
              <lb/>
            nem, pertranſit puncta a & d:</s>
            <s xml:id="echoid-s22351" xml:space="preserve"> erit itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s22352" xml:space="preserve"> illa ſuperficies plana orthogo-
              <lb/>
            naliter erecta ſuper baſim pyramidis per 18 p 11.</s>
            <s xml:id="echoid-s22353" xml:space="preserve"> Communis itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s22354" xml:space="preserve"> ſe-
              <lb/>
            ctio baſis pyramidis & illιus ſuperficiei planę eſt linea recta per 3 p 11,
              <lb/>
            quæ eſt diameter baſis:</s>
            <s xml:id="echoid-s22355" xml:space="preserve"> & ſit hæc b c.</s>
            <s xml:id="echoid-s22356" xml:space="preserve"> Trigonũ itaq;</s>
            <s xml:id="echoid-s22357" xml:space="preserve"> a b c eſt in ſuper-
              <lb/>
            ficie ſecante:</s>
            <s xml:id="echoid-s22358" xml:space="preserve"> ſed & idem trigonum eſt in ſuperficie conica pyr mi-
              <lb/>
            dis.</s>
            <s xml:id="echoid-s22359" xml:space="preserve"> Et quoniam trigonum orthogonium b a d eſt illud, ex cuius per-
              <lb/>
            tranſitu deſcribιtur pyramis a b c, & trigonum a b c eſt duplum illi
              <lb/>
            per 1 p 6, patet illud, quod primò proponitur de pyramide rotunda.</s>
            <s xml:id="echoid-s22360" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Patet etiam, quòd illa ſuperficies taliter pyramidem ſecans, diuidit
              <lb/>
            ipſam per æqualia:</s>
            <s xml:id="echoid-s22361" xml:space="preserve"> quoniam tranſiens uerticem & concluſa diame-
              <lb/>
            tro, per æqualia diuidit & baſim.</s>
            <s xml:id="echoid-s22362" xml:space="preserve"> In laterata uerò pyramide, aut ſu-
              <lb/>
            perficies plana ſecans tranſit latus aut angulum:</s>
            <s xml:id="echoid-s22363" xml:space="preserve"> eritq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s22364" xml:space="preserve"> productis li-
              <lb/>
            neis ad terminum axis pyramidis, illa communis ſectio ſemper trigo
              <lb/>
            nus maior uel minor.</s>
            <s xml:id="echoid-s22365" xml:space="preserve"> Patet ergo propoſitum:</s>
            <s xml:id="echoid-s22366" xml:space="preserve"> quoniam & conuerſa
              <lb/>
            per ſe & ex præmιſsis patet.</s>
            <s xml:id="echoid-s22367" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div804" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head665" xml:space="preserve" style="it">91. Omnis pyramidis rotundæ uel lateratæ lineæ lõgitudinis ſu
            <lb/>
          per axem in uertice tantùm ſe interſecant: productæ quo aliam
            <lb/>
          ſimilem pyramidem principiant, cui{us} lineæ longitudinis ſecun-
            <lb/>
          dum poſitionem & ſitum priori pyramidi modo contrario ſe habent. È
            <unsure/>
          18 defin. 11 elemen. item
            <lb/>
          1 defin. 1 Conicorum Apollonij.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s22368" xml:space="preserve">Quòd omnes lineę longitudinis pyramidis cuiuſcunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s22369" xml:space="preserve"> prod ctę ſe ſuper axem in uertice ſecent,
              <lb/>
            euidens eſt:</s>
            <s xml:id="echoid-s22370" xml:space="preserve"> quonιam concurrunt omnes in illo puncto uerticis.</s>
            <s xml:id="echoid-s22371" xml:space="preserve"> Et quonιam omnes ſunt æquales
              <lb/>
            per 89 huius:</s>
            <s xml:id="echoid-s22372" xml:space="preserve"> patet, quia citra uerticem nulla ipſarum aliam interſe-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0337-02" xlink:href="fig-0337-02a" number="350">
                <variables xml:id="echoid-variables334" xml:space="preserve">d e a b c</variables>
              </figure>
            cat.</s>
            <s xml:id="echoid-s22373" xml:space="preserve"> Quòd etiam product æ aliam pyramιdem priori ſimilem princi-
              <lb/>
            pient, patet.</s>
            <s xml:id="echoid-s22374" xml:space="preserve"> Secet enιm ſuperficies plana pyramidem ſecundũ axis
              <lb/>
            longitudinem:</s>
            <s xml:id="echoid-s22375" xml:space="preserve"> erit ergo per præcedentem communis ſectio iſtius
              <lb/>
            ſuperficiei & ſuperficiei conicę pyramidis, trigonum æquum duplo
              <lb/>
            trigoni rectanguli pyramidem cauſſantis:</s>
            <s xml:id="echoid-s22376" xml:space="preserve"> ſed palàm per 36 huius,
              <lb/>
            quòd latera cuiuslibet trigoni producta principiant alium trigonũ
              <lb/>
            priori ſimile, cuius latera poſitionem & ſitum prioris trigoni lateri-
              <lb/>
            bus contrarium habent.</s>
            <s xml:id="echoid-s22377" xml:space="preserve"> Et quoniam tot poſſunt imaginari planæ ſu
              <lb/>
            perficies trans axem pyramidem ſecantes, quot ſunt lineæ longitu-
              <lb/>
            dinis imaginabiles in medietate pyramidis, pater, quoniam omnes
              <lb/>
            lineæ longitudinis productæ, principiant aliam pyramidem priori
              <lb/>
            ſimilem, lineis longitudinis à dextro prioris prodeuntibus in ſini-
              <lb/>
            ſtrum poſterioris, & à ſiniſtro prioris in dextrũ poſterioris, & è con-
              <lb/>
            uerſo.</s>
            <s xml:id="echoid-s22378" xml:space="preserve"> Patet ergo propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s22379" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div806" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head666" xml:space="preserve" style="it">92. Omnes lineæ longitudinis uni{us} columnæ rotundæ ſunt æ-
            <lb/>
          quales, rectos angulos cum ſemidiametris ſuarum baſium conti-
            <lb/>
          nentes, & in eadem ſuperficie cum axe exiſtentes. Ex quo patet,
            <lb/>
          quoniam axis cui{us}lιbet columnæ rotundæ centris ſuaru baſium
            <lb/>
          orthogonaliter inſiſtit. È
            <unsure/>
          21 defin. 11 element.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s22380" xml:space="preserve">Hoc non indiget demonſtratione alia, niſi ſimili illi, quæ fit in 89 huius.</s>
            <s xml:id="echoid-s22381" xml:space="preserve"> Sicut enim trigonum
              <lb/>
            orthogonium altero laterum rectum angulum continentium fixo, per reuolutionem ſuam cauſ-
              <lb/>
            ſat pyramidem rotundum:</s>
            <s xml:id="echoid-s22382" xml:space="preserve"> ſic quadrilaterum rectangulum altero ſuorum laterum fixo manente,
              <lb/>
            alijs tribus, quouſque ad locum ſuum redeant, circumductis, cauſſat motu ſuo figuram colu-
              <lb/>
            mnarem rotundam.</s>
            <s xml:id="echoid-s22383" xml:space="preserve"> fiet ergo probatio omnium eorum, quæ proponunttur hîc, ut in illa:</s>
            <s xml:id="echoid-s22384" xml:space="preserve"> quia pa-
              <lb/>
            tet totum euidenter.</s>
            <s xml:id="echoid-s22385" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>