Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of figures

< >
[251] e d a n b g m q t k z h l
[252] f g k h d c e a b
[253] h d a m e c k z g b
[254] n a d p e q o r f k h g b l c m
[Figure 255]
[256] b a c d
[257] a c b d
[258] c a b d e
[259] a b c d e f
[260] a e b f g
[261] a b c d g c d g f
[262] a b c d
[263] a b e c d
[264] a b c d e f
[265] a b c d
[266] a b c d
[267] a b e c d
[268] a b e c d
[269] a b c e d
[270] a b g d e z
[271] e a b c d f
[272] a d e c b
[273] a c f d b e
[274] g d a h b c f k
[275] g d e a z b f c
[Figure 276]
[277] a b c d e f
[278] e a b k l f g h m c d
[Figure 279]
[280] a b c e f g h d i
< >
page |< < (35) of 778 > >|
33735LIBER PRIMVS. tis, axe exiſtente cõmuni, omnes anguli ad centrum b cõſtituti ſunt æquales. Patet ergo propoſitũ.
90. Omnis ſuperficiei planæ ſecantis pyramidem rotundam uel lateratam ſecundum a-
xis longitudinem & ſuperficiei conicæ communis ſectio eſt trigonum duab{us} lineis longitudi-
nis pyramid{ιs} & diametro baſis contentũ. Ex quo patet, quoniam illa ſuperficies dιuidit pyra-
midem per æqualia: & quòd ſuperficies, quæpyramidem ſecundum lineam longitudinis per æ-
qualia ſecuerit, ſecundum axem neceſſariò ſecabit. È 18 defin. 11 element. item 3. theor. 1 Co-
nicorum Apollonij.
Eſto pyramis rotunda a b c, cuius uertex a: & diameter baſis b c: & ſit centrum baſis d. Et palàm
per pręmiſſam, quoniã linea a d eſt axis illius pyramidis.
Superficies
349[Figure 349]a b d citaq;
plana ſecans pyramidem rotundam ſecundum axis longitudi-
nem, pertranſit puncta a & d:
erit itaq; illa ſuperficies plana orthogo-
naliter erecta ſuper baſim pyramidis per 18 p 11.
Communis itaq; ſe-
ctio baſis pyramidis & illιus ſuperficiei planę eſt linea recta per 3 p 11,
quæ eſt diameter baſis:
& ſit hæc b c. Trigonũ itaq; a b c eſt in ſuper-
ficie ſecante:
ſed & idem trigonum eſt in ſuperficie conica pyr mi-
dis.
Et quoniam trigonum orthogonium b a d eſt illud, ex cuius per-
tranſitu deſcribιtur pyramis a b c, & trigonum a b c eſt duplum illi
per 1 p 6, patet illud, quod primò proponitur de pyramide rotunda.

Patet etiam, quòd illa ſuperficies taliter pyramidem ſecans, diuidit
ipſam per æqualia:
quoniam tranſiens uerticem & concluſa diame-
tro, per æqualia diuidit & baſim.
In laterata uerò pyramide, aut ſu-
perficies plana ſecans tranſit latus aut angulum:
eritq́; productis li-
neis ad terminum axis pyramidis, illa communis ſectio ſemper trigo
nus maior uel minor.
Patet ergo propoſitum: quoniam & conuerſa
per ſe & ex præmιſsis patet.
91. Omnis pyramidis rotundæ uel lateratæ lineæ lõgitudinis ſu
per axem in uertice tantùm ſe interſecant: productæ quo aliam
ſimilem pyramidem principiant, cui{us} lineæ longitudinis ſecun-
dum poſitionem & ſitum priori pyramidi modo contrario ſe habent. È 18 defin. 11 elemen. item
1 defin. 1 Conicorum Apollonij.
Quòd omnes lineę longitudinis pyramidis cuiuſcunq; prod ctę ſe ſuper axem in uertice ſecent,
euidens eſt:
quonιam concurrunt omnes in illo puncto uerticis. Et quonιam omnes ſunt æquales
per 89 huius:
patet, quia citra uerticem nulla ipſarum aliam interſe-
350[Figure 350]d e a b ccat.
Quòd etiam product æ aliam pyramιdem priori ſimilem princi-
pient, patet.
Secet enιm ſuperficies plana pyramidem ſecundũ axis
longitudinem:
erit ergo per præcedentem communis ſectio iſtius
ſuperficiei & ſuperficiei conicę pyramidis, trigonum æquum duplo
trigoni rectanguli pyramidem cauſſantis:
ſed palàm per 36 huius,
quòd latera cuiuslibet trigoni producta principiant alium trigonũ
priori ſimile, cuius latera poſitionem & ſitum prioris trigoni lateri-
bus contrarium habent.
Et quoniam tot poſſunt imaginari planæ ſu
perficies trans axem pyramidem ſecantes, quot ſunt lineæ longitu-
dinis imaginabiles in medietate pyramidis, pater, quoniam omnes
lineæ longitudinis productæ, principiant aliam pyramidem priori
ſimilem, lineis longitudinis à dextro prioris prodeuntibus in ſini-
ſtrum poſterioris, & à ſiniſtro prioris in dextrũ poſterioris, & è con-
uerſo.
Patet ergo propoſitum.
92. Omnes lineæ longitudinis uni{us} columnæ rotundæ ſunt æ-
quales, rectos angulos cum ſemidiametris ſuarum baſium conti-
nentes, & in eadem ſuperficie cum axe exiſtentes. Ex quo patet,
quoniam axis cui{us}lιbet columnæ rotundæ centris ſuaru baſium
orthogonaliter inſiſtit. È 21 defin. 11 element.
Hoc non indiget demonſtratione alia, niſi ſimili illi, quæ fit in 89 huius. Sicut enim trigonum
orthogonium altero laterum rectum angulum continentium fixo, per reuolutionem ſuam cauſ-
ſat pyramidem rotundum:
ſic quadrilaterum rectangulum altero ſuorum laterum fixo manente,
alijs tribus, quouſque ad locum ſuum redeant, circumductis, cauſſat motu ſuo figuram colu-
mnarem rotundam.
fiet ergo probatio omnium eorum, quæ proponunttur hîc, ut in illa: quia pa-
tet totum euidenter.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index