346324M. VITRVVII POLL.
In præuijs reb{us} percocta.
] Id eſt per qu{as} permeat, priuſquam in
apertum prodeat.
apertum prodeat.
Vti pinnæ Veſtinæ.
] Vestinos vltra Picenum eſſe tradit Strabo lib.
v.
Pinnam autem apparet oppidum eſſe Pinnenſium, quos in Veſtinis constituit Plin.
lib. III. cap. XII. quarta Italiæ regione. hodie Penna d icitur.
Pinnam autem apparet oppidum eſſe Pinnenſium, quos in Veſtinis constituit Plin.
lib. III. cap. XII. quarta Italiæ regione. hodie Penna d icitur.
Cutilijs.
] Strabo lib.
V.
non Cutili{as} vocat, ſed Cotiſcoli{as}.
ἐυ καΤισκψλίαις,
In Cotiſcolijs (inquit) frigidæ aquæ ſunt, quarum pot{us} & inſeßio morbos curant.
Plini{us} lib. XXXI. cap. II. Cutili{as} cum Vitruuio dixit. Cutiliæ, ait, in Sabinis
gelidißimæ, ſuctu quodam corpora inuadunt, vt propè morſ{us} videri poßit, aptißi-
mæ ſtomacho, neruis, vniuerſo corpori. E{as} aqu{as} ex vi neceſſe eſt aluminoſ{as} &
nitroſ{as} eſſe, ſed pl{us} aluminis, quàm nitri habere.
In Cotiſcolijs (inquit) frigidæ aquæ ſunt, quarum pot{us} & inſeßio morbos curant.
Plini{us} lib. XXXI. cap. II. Cutili{as} cum Vitruuio dixit. Cutiliæ, ait, in Sabinis
gelidißimæ, ſuctu quodam corpora inuadunt, vt propè morſ{us} videri poßit, aptißi-
mæ ſtomacho, neruis, vniuerſo corpori. E{as} aqu{as} ex vi neceſſe eſt aluminoſ{as} &
nitroſ{as} eſſe, ſed pl{us} aluminis, quàm nitri habere.
Strumarum minuit tumores.
] Strumæ autore Aegineta lib.
IIII.
cap. XXXIII. ſunt glandulæ obduratæ, quib{us} collum, axillæ, inguina occupan-
tur, Græcis Χοιράδισυ dicuntur, nostri etiam ſcroful{as} vulgò appellant, fortaſſe
quod his ſcrofæ, id eſt porcæ tentantur & laborant. Struma Cornelio Celſo lib. V.
cap. XXXVIII. eſt tumor, in quo ſubterconcretæ quædam ex pure & ſanguine
quaſi glandulæ oriuntur. Extant rei veterinariæ collectanea ab autore Græco ne-
quaquam negligendo concinnata, in ijs, libro primo capite viceſimo nonnullos γλαυ-
δι{ομ}λας Apſyrt{us} dicit proprie in iumentis appellare eiuſmodi ἀδιςνας ſiue Χοιρά-
δας. Nimirum Græci propter commercium vocem Romanam vſurpauerunt. Si
plura cupis, legito Galenum lib. XIII. methodi.
cap. XXXIII. ſunt glandulæ obduratæ, quib{us} collum, axillæ, inguina occupan-
tur, Græcis Χοιράδισυ dicuntur, nostri etiam ſcroful{as} vulgò appellant, fortaſſe
quod his ſcrofæ, id eſt porcæ tentantur & laborant. Struma Cornelio Celſo lib. V.
cap. XXXVIII. eſt tumor, in quo ſubterconcretæ quædam ex pure & ſanguine
quaſi glandulæ oriuntur. Extant rei veterinariæ collectanea ab autore Græco ne-
quaquam negligendo concinnata, in ijs, libro primo capite viceſimo nonnullos γλαυ-
δι{ομ}λας Apſyrt{us} dicit proprie in iumentis appellare eiuſmodi ἀδιςνας ſiue Χοιρά-
δας. Nimirum Græci propter commercium vocem Romanam vſurpauerunt. Si
plura cupis, legito Galenum lib. XIII. methodi.
Vbi autem aurum, argentum, ferrum, æs, plumbum.
] Hoc di-
cit, quia videntur aquæ attritu infici, aliquid\’ odoris, ſaporis, coloris, facultatis
etiam earum rerum, qu{as} alluerint, induere. Metalla autem non eſſe ſine ſapore,
indicio erit liquor in v{as} cuiuſuis metalli coniect{us}, ſi aliquandiu ſteterit. Eſt ve-
rò æris ingrat{us}, & amar{us} odor, deinde ferri, pòſt plumbi candidi, min{us} cætero-
rum. Plumbum candidum voco, quod falsò hodie omnes ſtannum dicunt. Eſt
enim aliud quiddam ſtannum, quàm quod nunc audit, nempe, quando natura
duab{us} argenti portionib{us} vnam plumbi nigri immiſcuit. Odorem aurum, cum
ſentit ignes, ex ſe emittit ſuauem, ſed qui vix ſenſu percipiatur, argentum ſubfœ-
tidum, æs & ferrum magis fœtidum, hebetem plumbi genera. Auri color eſt ful-
u{us}, argenti candid{us}, æris ſubrubens, ferri ſubniger, plumbi candidi argenteo mi-
n{us} candid{us}, plumbi nigri fuſc{us}. Facultates horum & reliquorum metallico-
rum (quarum in aquis, quòd ipſa lambant, maxima habenda eſt ratio) ſcribunt
Pedani{us} Dioſcorides libro quinto, & Galen{us} nono libro de ſimplicium medica-
mentorum facultatib{us}. Quod ſi ſemel de medicatis aquis ſcire cupis, lege Hiero-
nymum Cardanum contradicentium medicorum libro ſecundo, tractatu quarto con-
tradict. tertia.
cit, quia videntur aquæ attritu infici, aliquid\’ odoris, ſaporis, coloris, facultatis
etiam earum rerum, qu{as} alluerint, induere. Metalla autem non eſſe ſine ſapore,
indicio erit liquor in v{as} cuiuſuis metalli coniect{us}, ſi aliquandiu ſteterit. Eſt ve-
rò æris ingrat{us}, & amar{us} odor, deinde ferri, pòſt plumbi candidi, min{us} cætero-
rum. Plumbum candidum voco, quod falsò hodie omnes ſtannum dicunt. Eſt
enim aliud quiddam ſtannum, quàm quod nunc audit, nempe, quando natura
duab{us} argenti portionib{us} vnam plumbi nigri immiſcuit. Odorem aurum, cum
ſentit ignes, ex ſe emittit ſuauem, ſed qui vix ſenſu percipiatur, argentum ſubfœ-
tidum, æs & ferrum magis fœtidum, hebetem plumbi genera. Auri color eſt ful-
u{us}, argenti candid{us}, æris ſubrubens, ferri ſubniger, plumbi candidi argenteo mi-
n{us} candid{us}, plumbi nigri fuſc{us}. Facultates horum & reliquorum metallico-
rum (quarum in aquis, quòd ipſa lambant, maxima habenda eſt ratio) ſcribunt
Pedani{us} Dioſcorides libro quinto, & Galen{us} nono libro de ſimplicium medica-
mentorum facultatib{us}. Quod ſi ſemel de medicatis aquis ſcire cupis, lege Hiero-
nymum Cardanum contradicentium medicorum libro ſecundo, tractatu quarto con-
tradict. tertia.
Aut Neuricos.
] Neurici, ſiue Neruici, vtroque enim modo dicuntur, ſunt,
qui neruorum labores patiuntur. Sed illud à Græco νσύρομ, hoc à Latino neru{us}.
qui neruorum labores patiuntur. Sed illud à Græco νσύρομ, hoc à Latino neru{us}.
Et in Aſty.
] Asty, ſiue Aſtu, vt Latini pronunciant, quamuis oppidum
quod ſignificet, vt apud Homerum non rarò, ei{us} tamen appellatione etiamſi no-
men non adijceretur, Athen{as} accipi receptum eſt, vt apud Latinos Vrbis vocabu-
lo ſignificatur Roma. Vtuntur Terenti{us} in Eunucho, & ibi Donat{us}. Cicero de
quod ſignificet, vt apud Homerum non rarò, ei{us} tamen appellatione etiamſi no-
men non adijceretur, Athen{as} accipi receptum eſt, vt apud Latinos Vrbis vocabu-
lo ſignificatur Roma. Vtuntur Terenti{us} in Eunucho, & ibi Donat{us}. Cicero de