3616M. VITRVVII POLL.
culum, ſiue delumbata circinatione rotundi, vti puluinat{us} iuglandium nucum
calyx nominatur à Plinio lib. XV. In aliquib{us} exemplarib{us} pro puluinatis co-
lumnis, ſcriptum eſt puluinatis capitulis, quomodo vocauit capite vltimo libri ter-
tij. Quæ ſcriptio cuicuimodi illa eſt, magis adlubefacit.
calyx nominatur à Plinio lib. XV. In aliquib{us} exemplarib{us} pro puluinatis co-
lumnis, ſcriptum eſt puluinatis capitulis, quomodo vocauit capite vltimo libri ter-
tij. Quæ ſcriptio cuicuimodi illa eſt, magis adlubefacit.
Sí cubículís &
Bíblíothecís ab oríente lumína capíẽtur, &
c.
]
De balneis lib. V. cap. X. De reliquis, qu{as} cœli regiones ſpectare debeant, idem
ſcribit lib. VI. cap. VII.
De balneis lib. V. cap. X. De reliquis, qu{as} cœli regiones ſpectare debeant, idem
ſcribit lib. VI. cap. VII.
Et ad pecuníæ copíam, &
ad elegantíæ dígnítatem ædífícía
altè díſponantur. ] Fœneratorib{us} & publicanis ædificia commodiora & ſpa-
cioſiora, & ab inſidijs tuta eſſe facienda non obſcurè tradit libro VII. cap. VIII.
vt affirmare auſim hoc loco ſcriptum fuiſſe, aliter, non alte, etiam ſi exemplaria
quæ viderim manu ſcripta, cum vulgatis libris conſentiant.
altè díſponantur. ] Fœneratorib{us} & publicanis ædificia commodiora & ſpa-
cioſiora, & ab inſidijs tuta eſſe facienda non obſcurè tradit libro VII. cap. VIII.
vt affirmare auſim hoc loco ſcriptum fuiſſe, aliter, non alte, etiam ſi exemplaria
quæ viderim manu ſcripta, cum vulgatis libris conſentiant.
De partib{us} Architecturæ in priuatorum & publicorum
ædificiorum distributionib{us}, & gnomonices & machi-
nationis. # CAP. # III.
ædificiorum distributionib{us}, & gnomonices & machi-
nationis. # CAP. # III.
PARTES ipſius Architecturæ ſunt tres, Aedificatio,
Gnomonice, Machinatio. Aedificatio autem diuiſa eſt
bipartito, è quibus vna eſt mœnium & communium
operum in publicis locis collocatio: altera eſt priuato-
rum ædificiorum explicatio. Publicorum autem di-
ſtributiones ſunt tres, è quibus vna eſt defenſionis, alte-
ra religionis, tertia opportunitatis. Defenſionis, eſt murorum turriumq́;
& portarum ratio, ad hoſtium impetus perpetuo repellendos excogitata.
Religionis, Deorum immortalium fanorum, ædiumq́; ſacrarum colloca-
tio. Opportunitatis, omnium locorum ad vſum publicum diſpoſitio, vti
portus, fora, porticus, balnea, theatra, inambulationes, cæteraq́; , quę ijſdem
rationibus in publicis deſignantur locis. Hæc autem ita fieri debent, vt
habeatur ratio firmitatis, vtilitatis, venuſtatis. Firmitatis erit habita ra-
tio, cum fuerit fundamentorum ad ſolidum depreſsio, & ex quaq; mate-
ria copiarum ſine auaritia diligens electio. Vtilitatis autem, emendata &
ſine impeditione, vſulocorum, diſpoſitio, & ad regiones ſui cuiuſque ge-
neris apta & commoda diſtributio. Venuſtatis verò, cum fuerit operis
ſpecies grata & elegans, membrorumq́q; commenſus iuſtas habeat ſymme-
triarum rationes.
Gnomonice, Machinatio. Aedificatio autem diuiſa eſt
bipartito, è quibus vna eſt mœnium & communium
operum in publicis locis collocatio: altera eſt priuato-
rum ædificiorum explicatio. Publicorum autem di-
ſtributiones ſunt tres, è quibus vna eſt defenſionis, alte-
ra religionis, tertia opportunitatis. Defenſionis, eſt murorum turriumq́;
& portarum ratio, ad hoſtium impetus perpetuo repellendos excogitata.
Religionis, Deorum immortalium fanorum, ædiumq́; ſacrarum colloca-
tio. Opportunitatis, omnium locorum ad vſum publicum diſpoſitio, vti
portus, fora, porticus, balnea, theatra, inambulationes, cæteraq́; , quę ijſdem
rationibus in publicis deſignantur locis. Hæc autem ita fieri debent, vt
habeatur ratio firmitatis, vtilitatis, venuſtatis. Firmitatis erit habita ra-
tio, cum fuerit fundamentorum ad ſolidum depreſsio, & ex quaq; mate-
ria copiarum ſine auaritia diligens electio. Vtilitatis autem, emendata &
ſine impeditione, vſulocorum, diſpoſitio, & ad regiones ſui cuiuſque ge-
neris apta & commoda diſtributio. Venuſtatis verò, cum fuerit operis
ſpecies grata & elegans, membrorumq́q; commenſus iuſtas habeat ſymme-
triarum rationes.
IN CAPVT III. ANNOTAT.
Aedífícatío.
] Hæc libris octo primis abſoluitur.
Gnomoníce.
] Declaratur libro nono.
Ea autem eſt, quæ ex gnomonis, id eſt
ſtyli vmbra, horologiorum deſcriptiones, & rationes docet.
ſtyli vmbra, horologiorum deſcriptiones, & rationes docet.