3818M. VITRVVII POLL.
percalefactum ita molleſcit, vti in omne genus formæ faciliter fabrice-
tur: & idem cum molle & candens eſt, ſi refrigeretur tinctum frigida, re-
dureſcit, & reſtituitur in antiquam proprietatem. Licet etiam conſidera-
rehæcita eſſe, ex eo, quod æſtate, non ſolum in peſtilentibus locis, ſed
etiam in ſalubribus, omnia corpora calore fiant imbecilla: & per hyemem,
etiam quæ ſint peſtilentiſsimæ regiones, efficiantur ſalubres, ideo quòd à
refrigerationibus ſolidantur. Non minus etiam quod quæ à frigidis re-
gionibus corpora traducuntur in calidas non poſſunt durare, ſed diſſol-
uuntur. Quæ autem ex calidis locis, ſub ſeptentrionum regiones frigidas,
non modo non laborant immutatione loci valetudinibus, ſed etiam con-
firmantur. Quare cauendum eſſe videtur in mœnibus collocandis ab ijs
regionibus, quæ caloribus, flatus ad corpora hominum poſſunt ſpargere.
Námque ex principijs, quæ Græci ςοιΧ{\~ει}χ appellant, omnia corpora
ſunt compoſita, id eſt, ex calore, & humore, & terreno, & aëre, & his mi-
xtionibus naturali temperatura figurantur omnium animalium in mun-
do generatim qualitates. Ergo in quibus corporibus cum exuperat è
principijs calor, tunc interficit, diſſoluitq́; cætera feruore. Hæc autem vi-
tia efficit feruidum ab certis partibus cœlum, cũinſidit in apertas venas,
pluſquam patitur è mixtionibus naturali temperatura corpus. Item ſi
humor occupauit corporum venas, imparesq́; eas fecit, cætera principia
vt à liquido corrupta, diluuntur, & diſſoluuntur compoſitionis virtutes,
Item è refrigerationibus humoris, ventorum, & aurarum, infunduntur
vitia corporibus. Non minus aëris, etiamq́; terreni, in corpore naturalis
compoſitio augendo aut minuendo, infirmat cætera principia, terrena, ci-
bi plenitate, aërea, grauitate cœli. Sed ſi quis voluerit diligentius hæc ſen-
ſu percipere, animaduertat, attendatq́; naturas auium, & piſcium, & ter-
reſtrium animalium, & ita conſiderabit diſcrimina temperaturæ. Aliam
enim mixtionem habet genus auium, aliam piſcium, longè aliam terre-
ſtrium natura. Volucres minus habent terreni, minus humoris, caloris
temperatæ, & aëris multum. Igitur leuioribus principijs compoſitæ, fa-
cilius in aëris impetum nituntur. Aquatiles autem piſcium naturæ, quod
temperatæ ſunt à calido, plurimumq́; ex aëre & terreno ſunt compoſitæ,
ſed humoris habent oppido quàm paulum, quo minus habent è principijs
humoris in corpore, facilius in humore perdurant. Itaq; cum ad terram
perducuntur, animam cum aqua relinquunt. Item terreſtria, quòd è prin-
cipijs ab aëre caloreq́; ſunt temperata, minusq́; habent terreni, pluri-
mumq́; humoris, quod abundant humidę partes, non diu poſſunt in aqua
vitam tueri. Ergo ſi hæc ita videntur, quemadmodum propoſuimus, &
ex ijs principijs animalium corpora compoſita ſenſu percipimus, & exu-
berationibus aut defectionibus ea laborare, diſſoluiq́; indicauimus: non
dubitamus quin diligentius quæri oporteat, vti temperatiſsimas cœli
tur: & idem cum molle & candens eſt, ſi refrigeretur tinctum frigida, re-
dureſcit, & reſtituitur in antiquam proprietatem. Licet etiam conſidera-
rehæcita eſſe, ex eo, quod æſtate, non ſolum in peſtilentibus locis, ſed
etiam in ſalubribus, omnia corpora calore fiant imbecilla: & per hyemem,
etiam quæ ſint peſtilentiſsimæ regiones, efficiantur ſalubres, ideo quòd à
refrigerationibus ſolidantur. Non minus etiam quod quæ à frigidis re-
gionibus corpora traducuntur in calidas non poſſunt durare, ſed diſſol-
uuntur. Quæ autem ex calidis locis, ſub ſeptentrionum regiones frigidas,
non modo non laborant immutatione loci valetudinibus, ſed etiam con-
firmantur. Quare cauendum eſſe videtur in mœnibus collocandis ab ijs
regionibus, quæ caloribus, flatus ad corpora hominum poſſunt ſpargere.
Námque ex principijs, quæ Græci ςοιΧ{\~ει}χ appellant, omnia corpora
ſunt compoſita, id eſt, ex calore, & humore, & terreno, & aëre, & his mi-
xtionibus naturali temperatura figurantur omnium animalium in mun-
do generatim qualitates. Ergo in quibus corporibus cum exuperat è
principijs calor, tunc interficit, diſſoluitq́; cætera feruore. Hæc autem vi-
tia efficit feruidum ab certis partibus cœlum, cũinſidit in apertas venas,
pluſquam patitur è mixtionibus naturali temperatura corpus. Item ſi
humor occupauit corporum venas, imparesq́; eas fecit, cætera principia
vt à liquido corrupta, diluuntur, & diſſoluuntur compoſitionis virtutes,
Item è refrigerationibus humoris, ventorum, & aurarum, infunduntur
vitia corporibus. Non minus aëris, etiamq́; terreni, in corpore naturalis
compoſitio augendo aut minuendo, infirmat cætera principia, terrena, ci-
bi plenitate, aërea, grauitate cœli. Sed ſi quis voluerit diligentius hæc ſen-
ſu percipere, animaduertat, attendatq́; naturas auium, & piſcium, & ter-
reſtrium animalium, & ita conſiderabit diſcrimina temperaturæ. Aliam
enim mixtionem habet genus auium, aliam piſcium, longè aliam terre-
ſtrium natura. Volucres minus habent terreni, minus humoris, caloris
temperatæ, & aëris multum. Igitur leuioribus principijs compoſitæ, fa-
cilius in aëris impetum nituntur. Aquatiles autem piſcium naturæ, quod
temperatæ ſunt à calido, plurimumq́; ex aëre & terreno ſunt compoſitæ,
ſed humoris habent oppido quàm paulum, quo minus habent è principijs
humoris in corpore, facilius in humore perdurant. Itaq; cum ad terram
perducuntur, animam cum aqua relinquunt. Item terreſtria, quòd è prin-
cipijs ab aëre caloreq́; ſunt temperata, minusq́; habent terreni, pluri-
mumq́; humoris, quod abundant humidę partes, non diu poſſunt in aqua
vitam tueri. Ergo ſi hæc ita videntur, quemadmodum propoſuimus, &
ex ijs principijs animalium corpora compoſita ſenſu percipimus, & exu-
berationibus aut defectionibus ea laborare, diſſoluiq́; indicauimus: non
dubitamus quin diligentius quæri oporteat, vti temperatiſsimas cœli
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib