382270MACHINARUM
quatenus licet adſueſcendum.
Hoc modo correcta ſemel len-
tis poſitio ad omnes obſervationes valebit. Neque hic ſubti-
liter nimium objiciat quiſquam quod obliquo fili aſcenſu,
cum ad aſtra dirigitur, paulo minor efficitur flexus ejus à
gravitate ortus, quam cum filum idem horizonti parallelum
extenditur. Eſt enim differentia hæc perexigua, præſertim
in tanta fili levitate; & lentium paralleliſmus, ut jam dixi-
mus, ad geometriæ leges exactus non requiritur.
tis poſitio ad omnes obſervationes valebit. Neque hic ſubti-
liter nimium objiciat quiſquam quod obliquo fili aſcenſu,
cum ad aſtra dirigitur, paulo minor efficitur flexus ejus à
gravitate ortus, quam cum filum idem horizonti parallelum
extenditur. Eſt enim differentia hæc perexigua, præſertim
in tanta fili levitate; & lentium paralleliſmus, ut jam dixi-
mus, ad geometriæ leges exactus non requiritur.
Multo magis ventus obeſſe dicendus foret, filum ſinuans
atque in latus impellens, præſertim in magnis, quas dixi-
mus, longitudinibus; niſi quod tubis quoque idem ventus
adverſus eſt, qui concuſſu ejus tremunt ac vacillant, magno
ſpectantis incommodo; ut propterea ſæpe obſervationibus
ſuperſedendum fuerit. Sed quo æquiore animo hæc diſpen-
dia feramus, ſciendum eſt, flantibus ventis, ſemper fere
aëris pelluciditatem adeo turbari, etiamſi ſerenus videatur,
ut hoc uno omnis teleſcopiorum proſpectus impediatur;
quod exercitatis ignotum eſſe nequit. Imo & tranquillo in-
terdum ac prorſus ſereno cœlo, ſcintillantibus cum maxime
ſideribus, fruſtra tamen teleſcopia adhibentur; humido vapo-
re quodam aërem obſidente, quo fit ut ad Planetarum corpo-
ra reſpicienti, undatio quædam tremula & fluctuans omnem
viſus aciem intercipiat. Poſſetque, ubi hoc accidit, ipſa len-
tium bonitas ſuſpecta eſſe, niſi alio tempore ac puriore cœlo
fuiſſet cognita. Idem vapor, ut hoc quoque obiter admo-
neam, non raro, lenti majori adhæreſcens, radiorum lucis
partem avertit: cui malo, calefacto modice ad ignem vitro,
occurritur.
atque in latus impellens, præſertim in magnis, quas dixi-
mus, longitudinibus; niſi quod tubis quoque idem ventus
adverſus eſt, qui concuſſu ejus tremunt ac vacillant, magno
ſpectantis incommodo; ut propterea ſæpe obſervationibus
ſuperſedendum fuerit. Sed quo æquiore animo hæc diſpen-
dia feramus, ſciendum eſt, flantibus ventis, ſemper fere
aëris pelluciditatem adeo turbari, etiamſi ſerenus videatur,
ut hoc uno omnis teleſcopiorum proſpectus impediatur;
quod exercitatis ignotum eſſe nequit. Imo & tranquillo in-
terdum ac prorſus ſereno cœlo, ſcintillantibus cum maxime
ſideribus, fruſtra tamen teleſcopia adhibentur; humido vapo-
re quodam aërem obſidente, quo fit ut ad Planetarum corpo-
ra reſpicienti, undatio quædam tremula & fluctuans omnem
viſus aciem intercipiat. Poſſetque, ubi hoc accidit, ipſa len-
tium bonitas ſuſpecta eſſe, niſi alio tempore ac puriore cœlo
fuiſſet cognita. Idem vapor, ut hoc quoque obiter admo-
neam, non raro, lenti majori adhæreſcens, radiorum lucis
partem avertit: cui malo, calefacto modice ad ignem vitro,
occurritur.
Videamus nunc &
illud quod de illuſtranda lente eadem
diximus ad malum ſubrecta. Quæ ſi valde procul diſtet,
puta ad ducentorum & amplius pedum intervallum, vix vi-
detur tantum luminis, ut ab obſervatore cerni poſſit, acce-
ptura, etiamſi lucerna convexo vitreo juvetur, uti præcepi-
mus. Sed hic intendere amplius lumen licebit, vel aucto lu-
cernæ ipſius ellychnio, vel latiori lente adhibita leniusque
convexa, quæ lucem transmiſſam, etiamſi pari
diximus ad malum ſubrecta. Quæ ſi valde procul diſtet,
puta ad ducentorum & amplius pedum intervallum, vix vi-
detur tantum luminis, ut ab obſervatore cerni poſſit, acce-
ptura, etiamſi lucerna convexo vitreo juvetur, uti præcepi-
mus. Sed hic intendere amplius lumen licebit, vel aucto lu-
cernæ ipſius ellychnio, vel latiori lente adhibita leniusque
convexa, quæ lucem transmiſſam, etiamſi pari