Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1
page |< < (254) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1322" type="section" level="1" n="335">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9383" xml:space="preserve">
              <pb o="254" file="0350" n="383" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
            nem circuli, cujus centrum non multum ab O diſtat, ſeſe
              <lb/>
            expandit.</s>
            <s xml:id="echoid-s9384" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9385" xml:space="preserve">Ex hiſce ſacile deducitur motus undæ ponè obſtaculum
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0350-01" xlink:href="note-0350-01a" xml:space="preserve">881.</note>
            ut MN.</s>
            <s xml:id="echoid-s9386" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9387" xml:space="preserve">Undæ ſæpe producuntur ex motu corporis tremulo, quæ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0350-02" xlink:href="note-0350-02a" xml:space="preserve">882.</note>
            etiam per circulum ſeſe expandunt, licet per lineam rectam
              <lb/>
            corpus eat & </s>
            <s xml:id="echoid-s9388" xml:space="preserve">redeat; </s>
            <s xml:id="echoid-s9389" xml:space="preserve">aqua enim agitatione elevata deſcen-
              <lb/>
            dendo cavitatem format, quæ ab omni parte elevatione cir-
              <lb/>
            cumdatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s9390" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9391" xml:space="preserve">Undæ variæ ſeſe mutuo non perturbant, dum juxta va-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0350-03" xlink:href="note-0350-03a" xml:space="preserve">883.</note>
            rias directiones moventur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9392" xml:space="preserve">Cujus effectus ratio hæc eſt;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9393" xml:space="preserve">quamcunque ex motu undæ figuram adepta fuerit aquæ ſu-
              <lb/>
            perficies, in hac elevatio & </s>
            <s xml:id="echoid-s9394" xml:space="preserve">depreſſio dari poſſunt, ut & </s>
            <s xml:id="echoid-s9395" xml:space="preserve">
              <lb/>
            motus qualis in undæ motu requiritur.</s>
            <s xml:id="echoid-s9396" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9397" xml:space="preserve">Qui unquam undarum motum attente conſideravit, hæc
              <lb/>
            omnia cum Experimentis congruere vidit.</s>
            <s xml:id="echoid-s9398" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9399" xml:space="preserve">Celeritas undarum ut determinetur, motus alius cum ha-
              <lb/>
            rum motu analogus examinandus eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s9400" xml:space="preserve">Detur fluidum in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0350-04" xlink:href="note-0350-04a" xml:space="preserve">884.</note>
            tubo cylindrico curvo EH, ſuperetque altitudo fluidi in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0350-05" xlink:href="note-0350-05a" xml:space="preserve">TAB. XXXIV.
                <lb/>
              fig. 5.</note>
            crure EF altitudinem in alio crure quantitate lE, quæ
              <lb/>
            differentia in duas partes æquales ſecanda eſt in i. </s>
            <s xml:id="echoid-s9401" xml:space="preserve">Gravi-
              <lb/>
            tate ſua deſcendit fluidum in crure EH, dum æqualiter in
              <lb/>
            tubo EH adſcendit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9402" xml:space="preserve">ita quando ſuperficies fluidi perve-
              <lb/>
            nit ad i, ad eandem in utroque crure datur altitudinem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9403" xml:space="preserve">
              <lb/>
            in hoc ſitu ſolo fluidum poteſt quieſcere: </s>
            <s xml:id="echoid-s9404" xml:space="preserve">ſed celeritate de-
              <lb/>
            ſcendendo acquiſita motum continuat, magisque adſcendit
              <lb/>
            in tubo GH, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9405" xml:space="preserve">in EF deprimitur ad l uſque, niſi qua-
              <lb/>
            tenus ab attritu tubi motus minuitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9406" xml:space="preserve">Fluidum in tubo
              <lb/>
            GH magis elevatum etiam gravitate deſcendit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9407" xml:space="preserve">fluidum
              <lb/>
            in tubo it & </s>
            <s xml:id="echoid-s9408" xml:space="preserve">redit, donec ex attritu totum motum amiſe-
              <lb/>
            rit.</s>
            <s xml:id="echoid-s9409" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9410" xml:space="preserve">Quantitas materiæ movendæ eſt totum fluidum in tubo;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9411" xml:space="preserve">vis motrix eſt pondus columnæ lE; </s>
            <s xml:id="echoid-s9412" xml:space="preserve">hoc fluidum premens
              <lb/>
            eodem motu cum reliquo fluido in tubo agitatur & </s>
            <s xml:id="echoid-s9413" xml:space="preserve">reſpe-
              <lb/>
            ctu hujus quieſcit; </s>
            <s xml:id="echoid-s9414" xml:space="preserve">agit ergo in fluidum motum ut in quie-
              <lb/>
            ſcens & </s>
            <s xml:id="echoid-s9415" xml:space="preserve">toto ſuo pondere premit in inferius fluidum . </s>
            <s xml:id="echoid-s9416" xml:space="preserve">
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0350-06" xlink:href="note-0350-06a" xml:space="preserve">252.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>