385371DE MAGNITUDINE TERRÆ.11
quod è duobus rectis reliquum deſideratur, illud adjiciatur anguſo \\ E A S, ſitque is # 50 gr. # 24 ſcr.
quod è duobus rectis reliquum deſideratur, illud adjiciatur anguſo \\ E A S, ſitque is # 50 gr. # 24 ſcr.
Id enim ad rei ſummam hic nihil admodum facit.
Ita enim non
ſemper omnia ad minutum redire mirum nemini videri debet, cum
turrium quantumvis longe diſſitarum aliqua ſit latitudo, & in ocu-
lo obſervantis ſaltem aliquem notabilem angulum ſubtendat. Ut
hoc clarius intelligatur, ſtatuamus turrim latitudine trium decem-
pedarum à nobis abeſſe intervallo decempedarum 4103. Concipia-
mus itaque animo triangulum rectangulum, cujus hæc ipſa ſunt
crura, unde angulus, quem turris Hagienſis latitudo in turri Lei-
denſis curiæ ſubtendit, dabitur 0 gr. 2 ſcr. 31. ſecundorum. Ac ta-
metſi per dioptrarum crenas ad mediam turrium latitudinem colli-
neationem dirigere ſummo ſtudio coneris, radii illic quaſi in an-
guſtiis verſantes rei viſibilis ſpeciem ita atterunt, ut ipſa pene e
conſpectu evaneſcat, vel ſaltem minus diſtincte cernatur. Sin ve-
ro utrinque dioptrarum latera viſu ſtringas, tunc refractio ab hu-
moribus oculi nata collineanti quoque non nihil illudit. Ut plane
nemini intelligenti mirum videri debeat, ipſa adeo ſcrupula non
ad libitum ſemper redire; cum turres a ſe nullum ſplendorem fun-
dant, quo claritatem aliquam obſervantium oculis affundant. Quin
illud potius magis mirandum exiſtimem, tam accurate omnia nobis
ad calculum veniſſe. Atque ea de cauſa non temere, niſi in an-
guſtias adactus, ullum angulum in iſtis abacis in conſilium advocem,
qui ſit valde acutus. Horum enim dolos, & in his minimam hal-
lucinationem pertimeſco, & ne quid vitii faciant ſedulus circum-
ſpicio. In ratione enim minoris inæqualitatis, terminis multum
differentibus, facilis eſt lapſus & periculoſus. Error enim ex mi-
nore termino in majoribus fit multiplex. Contra vero, cum angu-
li omnes erunt majuſculi, tum ratio magis opportuna eſt, & errori
minus obnoxia. Atque ideo ſi in iſtis anguli ſinguli uno aut altero
ſcrupulo augeantur, aut multentur, differentia in calculo haud per-
inde erit notabilis: Quia ratio horum ſinuum ut proxime eadem ta-
men manet. Atque ideo laterum oppoſitorum quantitatis differen-
tia à juſto non erit admodum diverſa. Ut ea ſæpe ſit paucorum
duntaxat pedum, quæ ſemel hic monere viſum eſt, ne ſæ pius no-
bis eadem eſſent iteranda. Multa enim occurrunt in turrium
ſemper omnia ad minutum redire mirum nemini videri debet, cum
turrium quantumvis longe diſſitarum aliqua ſit latitudo, & in ocu-
lo obſervantis ſaltem aliquem notabilem angulum ſubtendat. Ut
hoc clarius intelligatur, ſtatuamus turrim latitudine trium decem-
pedarum à nobis abeſſe intervallo decempedarum 4103. Concipia-
mus itaque animo triangulum rectangulum, cujus hæc ipſa ſunt
crura, unde angulus, quem turris Hagienſis latitudo in turri Lei-
denſis curiæ ſubtendit, dabitur 0 gr. 2 ſcr. 31. ſecundorum. Ac ta-
metſi per dioptrarum crenas ad mediam turrium latitudinem colli-
neationem dirigere ſummo ſtudio coneris, radii illic quaſi in an-
guſtiis verſantes rei viſibilis ſpeciem ita atterunt, ut ipſa pene e
conſpectu evaneſcat, vel ſaltem minus diſtincte cernatur. Sin ve-
ro utrinque dioptrarum latera viſu ſtringas, tunc refractio ab hu-
moribus oculi nata collineanti quoque non nihil illudit. Ut plane
nemini intelligenti mirum videri debeat, ipſa adeo ſcrupula non
ad libitum ſemper redire; cum turres a ſe nullum ſplendorem fun-
dant, quo claritatem aliquam obſervantium oculis affundant. Quin
illud potius magis mirandum exiſtimem, tam accurate omnia nobis
ad calculum veniſſe. Atque ea de cauſa non temere, niſi in an-
guſtias adactus, ullum angulum in iſtis abacis in conſilium advocem,
qui ſit valde acutus. Horum enim dolos, & in his minimam hal-
lucinationem pertimeſco, & ne quid vitii faciant ſedulus circum-
ſpicio. In ratione enim minoris inæqualitatis, terminis multum
differentibus, facilis eſt lapſus & periculoſus. Error enim ex mi-
nore termino in majoribus fit multiplex. Contra vero, cum angu-
li omnes erunt majuſculi, tum ratio magis opportuna eſt, & errori
minus obnoxia. Atque ideo ſi in iſtis anguli ſinguli uno aut altero
ſcrupulo augeantur, aut multentur, differentia in calculo haud per-
inde erit notabilis: Quia ratio horum ſinuum ut proxime eadem ta-
men manet. Atque ideo laterum oppoſitorum quantitatis differen-
tia à juſto non erit admodum diverſa. Ut ea ſæpe ſit paucorum
duntaxat pedum, quæ ſemel hic monere viſum eſt, ne ſæ pius no-
bis eadem eſſent iteranda. Multa enim occurrunt in turrium