Huygens, Christiaan, Christiani Hugenii opera varia; Bd. 2: Opera geometrica. Opera astronomica. Varia de optica
page |< < (632) of 568 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div369" type="section" level="1" n="148">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8036" xml:space="preserve">
              <pb o="632" file="0370" n="388" rhead="CHRIST. HUGENII ASSERTIO"/>
            rum literarum ſenſu, ut etiam de controverſiis quæ, ut vo-
              <lb/>
            cant, facti ſunt, neceſſario iis ſtandum ſit: </s>
            <s xml:id="echoid-s8037" xml:space="preserve">ac plane, quie-
              <lb/>
            tem Telluris rationibus potius adſtruendam, quàm diploma-
              <lb/>
            tis ſanciendam, exiſtimant. </s>
            <s xml:id="echoid-s8038" xml:space="preserve">Quin etiam in Gallia paſſim
              <lb/>
            Syſtema Copernici non tanquam hypotheſin, ſed ut liqui-
              <lb/>
            dam veritatem propugnari certum eſt, idque ab ipſis Eccle-
              <lb/>
            ſiaſticis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8039" xml:space="preserve">Sacerdotibus, qui voluminibus totis publice do-
              <lb/>
            ctrinam eam tradunt, nihil, quod ſciam, Roma contradi-
              <lb/>
            cente. </s>
            <s xml:id="echoid-s8040" xml:space="preserve">Quæ omnia perpendens, pridem credidi præter A-
              <lb/>
            ſtronomiæ ignaros, imperitamque multitudinem, tantùm
              <lb/>
            adhuc Cleanthes aliquos, in quibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s8041" xml:space="preserve">Fabrius, antiquo er-
              <lb/>
            rori adhæreſcere, vique irrita Telluris motui obniti.</s>
            <s xml:id="echoid-s8042" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8043" xml:space="preserve">Cæterum cum mordicus, ut ait, hoc propoſitum teneat,
              <lb/>
            ac planetas reliquos proinde nullo modo Terræ aſſimilandos
              <lb/>
            putet, nihil mirum eſt, nec ferre eum potuiſſe Saturnicola-
              <lb/>
            rum ullam mentionem fieri. </s>
            <s xml:id="echoid-s8044" xml:space="preserve">Ubi tamen injuria me culpat.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8045" xml:space="preserve">Nam non ita de illis diſſerui, ut eſſe aliquos affirmarem, aut,
              <lb/>
            rationibus adductis, veriſimile id eſſe evincerem. </s>
            <s xml:id="echoid-s8046" xml:space="preserve">Quin imo
              <lb/>
            abſtinere me dixi plura ſcribere de Aſtronomia, qualis inco-
              <lb/>
            lentibus Saturnum futura eſſet, eo quod abſurdum nimis ple-
              <lb/>
            rique arbitrentur homines in planetis degere; </s>
            <s xml:id="echoid-s8047" xml:space="preserve">qui proinde
              <lb/>
            fruſtra me inveſtigare dicturi eſſent, quid ii obſervent, qui
              <lb/>
            in rerum natura non ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s8048" xml:space="preserve">Cum autem, in periodo Lunæ
              <lb/>
            Saturniæ computanda, menſes Saturnicolarum nominavi,
              <lb/>
            nihil novum aut inſolitum Aſtronomis feci, quibus nihil fre-
              <lb/>
            quentius eſt, quam ut in Soleaut Luna aliquem exiſtere imagi-
              <lb/>
            nentur, qui inde aſtrorum motus ſpeculetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8049" xml:space="preserve">Non erat itaque
              <lb/>
            quod commentum hoc de Saturnicolis me ibi propoſuiſſe Fa-
              <lb/>
            brius culparet. </s>
            <s xml:id="echoid-s8050" xml:space="preserve">Quanquam etſi ſecus foret, neque primus
              <lb/>
            ego hoc prodidiſſem, neque ridiculum adeo, apud Philoſo-
              <lb/>
            phos quidem, quam ille exiſtimat. </s>
            <s xml:id="echoid-s8051" xml:space="preserve">Verum præter inſtitu-
              <lb/>
            tum ad iſta non digrediar. </s>
            <s xml:id="echoid-s8052" xml:space="preserve">Vocat me Fabriani Syſtematis
              <lb/>
            contemplatio, illius nempe quo, poſtquam meum diruit,
              <lb/>
            phænomena circa Saturnum commodè exponi poſſeconfidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s8053" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Nam priora illa, quibus Saturni ipſius motum novis legibus
              <lb/>
            ordinare aggreditur, nihil huc pertinent, neque </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>