Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Page concordance

< >
Scan Original
31 15
32 16
33 17
34 18
35 19
36 20
37 21
38 22
39 23
40 24
41 25
42 26
43 27
44 28
45 29
46 30
47 31
48 32
49 33
50 34
51 35
52 36
53 37
54 38
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < (24) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div46" type="section" level="1" n="29">
          <pb o="24" file="0040" n="40" rhead="De Circulis Sphæræ."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2503" xml:space="preserve">3 In coluro ſolſtitiorum deſumitur menſura, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2504" xml:space="preserve">quantitas maximæ declinationis Eclypticæ, nec
              <unsure/>
            non
              <lb/>
            diſtantiæ polorum eiuſdem à polis æquatoris: </s>
            <s xml:id="echoid-s2505" xml:space="preserve">tanta autem eſt maxima Eclypticæ declinatio ab æquatore
              <lb/>
            quantus eſt arcus huius coluri inter æquatorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2506" xml:space="preserve">Eclypticam interiectus, alteraque tanta eſt diſtantia po-
              <lb/>
            lorum Eclypti æ a polis mundi. </s>
            <s xml:id="echoid-s2507" xml:space="preserve">Hanc porrò maximam Eclypticæ declinationem variam varijs tempori-
              <lb/>
            bus Aſtronomi compererunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2508" xml:space="preserve">de qua varietate in Tropicis dicendum erit.</s>
            <s xml:id="echoid-s2509" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div47" type="section" level="1" n="30">
          <head xml:id="echoid-head32" style="it" xml:space="preserve">De duobus Tropicis. Cap. VIII.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2510" xml:space="preserve">A Bſoluta iam maximorum ſex circulorum tractatione de quatuor minoribus agendum eſt, ac primum
              <lb/>
            de Tropicis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2511" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2512" xml:space="preserve">Τροπικος græcis idem eſt, ac latinis reuerſiuus; </s>
            <s xml:id="echoid-s2513" xml:space="preserve">ſicigitur dicti ſunt hi duo circuli, quòd in cælo indicent
              <lb/>
            Solis reuerſiones aut reditus, vt mox dicam.</s>
            <s xml:id="echoid-s2514" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2515" xml:space="preserve">Sunt enim Tropici duo circuli minores, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2516" xml:space="preserve">æquatori paralelli, qui in cælo nihil aliud ſunt, quam veluti
              <lb/>
            extremæ duæ Solis diurnæ circulationes, ad quas Sol motu proprio hinc inde ab æquatore excurrit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2517" xml:space="preserve">in-
              <lb/>
            de poſtea iterum ad æquatorem paulatim redire incipit, quamuis Sol non circulos, ſed ſpirales lineas de-
              <lb/>
            ſcribat, vt ſuo loco explicabitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2518" xml:space="preserve">ſunt autem veluti binæ ſolaris euagationis metæ, ac carceres, intra quos
              <lb/>
            perpetuo Sol diſcurrit. </s>
            <s xml:id="echoid-s2519" xml:space="preserve">hos in materiali Sphęra, referunt bini Tropici. </s>
            <s xml:id="echoid-s2520" xml:space="preserve">vterque autem ab æquatore tantum
              <lb/>
            diſtat, quanta eſt maxima Eclypticæ declinatio, quæ hodie in communi vſu cenſetur eſſe gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2521" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s2522" xml:space="preserve">30|. </s>
            <s xml:id="echoid-s2523" xml:space="preserve">Ecly-
              <lb/>
            pticam enim in eo puncto, quod maximè ab Æquatore recedit contingunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2524" xml:space="preserve">horum ille, qui ad Boream ver-
              <lb/>
            git Tropicus Cancri dicitur, quod initium Cancri attingat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2525" xml:space="preserve">dicitur etiam æſtiuus, Septentr@onalis, &</s>
            <s xml:id="echoid-s2526" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s2527" xml:space="preserve">alter
              <lb/>
            qui in Auſtrum recedit, Capricorni tropicus, hyemalis, Auſtralis, ſimili ratione nuncupatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s2528" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2529" xml:space="preserve">Inuentio Tropicorum in cælo, eadem opera, qua etiam maxima Eclypticæ, aut Solis declinatio haberi
              <lb/>
            poteſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2530" xml:space="preserve">nimirum per quadrantem Aſtronomicum aſtronomicè collocatum; </s>
            <s xml:id="echoid-s2531" xml:space="preserve">oportet obſeruare maximam.</s>
            <s xml:id="echoid-s2532" xml:space="preserve">
              <unsure/>
              <lb/>
            Solis altitudinem meridianam ſupra horizontem per illos dies, quibus Sol propè initium ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s2533" xml:space="preserve">verſatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s2534" xml:space="preserve">ea
              <lb/>
            enim dabit maximam Eclypticæ declinationem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2535" xml:space="preserve">conſequenter locum, per quem Tropicus ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s2536" xml:space="preserve">dicendus
              <lb/>
            eſt æquatori paralellus, in quadrante autem apparebit arcus maximę declinationis, is ſcilicet, qui inter gra-
              <lb/>
            dum æquatoris iam inuentum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2537" xml:space="preserve">gradum Tropici modo obſeruatum, interijcitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2538" xml:space="preserve">tantundem ab æquato-
              <lb/>
            re verſus Auſtrum recedit alter Tropicus; </s>
            <s xml:id="echoid-s2539" xml:space="preserve">cuius altitudo ſupra horizontem habetur, ſi tempore hyemali@
              <lb/>
            ſolſtitij obſeruetur per quadrantem minima Solis ſupra horizontem altitudo meridiana; </s>
            <s xml:id="echoid-s2540" xml:space="preserve">ſed cauendum eſt
              <lb/>
            ab hallucinatione, quam refractiones vaporum horizontem obſidentium inducere poſſunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2541" xml:space="preserve">ex quibus Sol
              <lb/>
            iuſto altior ſpectatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2542" xml:space="preserve">quapropter ſatius eſt habito ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s2543" xml:space="preserve">Tropico; </s>
            <s xml:id="echoid-s2544" xml:space="preserve">alterum ♑. </s>
            <s xml:id="echoid-s2545" xml:space="preserve">ad eandem diſtantiam, ſed Au-
              <lb/>
            ſtralem collocare. </s>
            <s xml:id="echoid-s2546" xml:space="preserve">Solis autem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2547" xml:space="preserve">Eclypticæ maxima declinatio varia, varijs ſeculis reperta eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s2548" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">
            <lb/>
          Eratoſthenes, Hipparcus, Ptolemæus eam faciunt. # gr. 23. 51|.
            <lb/>
          Albategnius poſt Ptolemæus annis 750. a Chriſto 880. # gr. 23. 35|.
            <lb/>
          Arzahel ab Albnegnio an. 190. # gr. 23. 34|.
            <lb/>
          Almeon Almanſonis ab Arzaele an. 70. # gr. 23. 33|.
            <lb/>
          Profatius Iudæus poſtea an. 160. Chriſti 1300. # gr. 23. 32|.
            <lb/>
          Purbachius, & Regiomontanus an. Chriſti 1460. # gr. 23. 28|.
            <lb/>
          Vernerius & Copernicus an. Chriſti 15 14. # gr. 23. 28|.
            <lb/>
          Tycho Braze, an. Chriſti 1580. # gr. 23. 31|.
            <lb/>
          </note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2549" xml:space="preserve">Qua ex varietate ſequitur, etiam neceſſario Tropicos eodem modo variari. </s>
            <s xml:id="echoid-s2550" xml:space="preserve">cuius variationis latitudo ſit
              <lb/>
            quaſi 24|. </s>
            <s xml:id="echoid-s2551" xml:space="preserve">vt patet ex præmiſſis obſeruationibus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2552" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2553" xml:space="preserve">Tropicorum munera ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2554" xml:space="preserve">Primum oſtendunt extremas Solis metas, ſeu extremos duos paralellos cir-
              <lb/>
            culos, quos Sol motu diurno deſcribit, tunc quando eſt in ijs Eclypticæ punctis, quæ maximè ab æquatore
              <lb/>
            recedunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2555" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2556" xml:space="preserve">in quibus in obliqua Sphæra longiſſimos, ac breuiſſimos facit dies, ac noctes artificiales: </s>
            <s xml:id="echoid-s2557" xml:space="preserve">So@e
              <lb/>
            enim principium ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s2558" xml:space="preserve">obtinente, longiſſima dies nobis, ac breuiſſima nox, contingunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2559" xml:space="preserve">percurrit enim tunc
              <lb/>
            Tropicum ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s2560" xml:space="preserve">cuius arcus diurnus, in noſtra Sphęra obliquitate, longiſſimus eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s2561" xml:space="preserve">nocturnus verò breuiſſimu@
              <lb/>
            omnium qui in tota anni periodo contingunt, contraria accidunt Sole ♑. </s>
            <s xml:id="echoid-s2562" xml:space="preserve">initium inuadente.</s>
            <s xml:id="echoid-s2563" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2564" xml:space="preserve">2 So@ſtitia contingunt Sole iuxta puncta Tropica verſante. </s>
            <s xml:id="echoid-s2565" xml:space="preserve">dicitur autem ſo@ſt@tium, quaſi ſolis ſtatio,
              <lb/>
            quòd Sol tunc videatur ſtare, ideſt, non videtur accedere ad noſtrum Verticem, aut ab eo recedere, vel non
              <lb/>
            videtur ſupra horizontem vno die magis quam altero in meridiano eleuari, aut deprimi. </s>
            <s xml:id="echoid-s2566" xml:space="preserve">pariter videtur in
              <lb/>
            eodem loco horizontis oriri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2567" xml:space="preserve">occidere, ſed apparet quotidie perc
              <unsure/>
            umdem cæli gyrum recurrere; </s>
            <s xml:id="echoid-s2568" xml:space="preserve">re vera
              <lb/>
            tamen quotidie paru quid, quod ſenſu vix percipitur, a Tropicis recedit, aut ad eos accedit; </s>
            <s xml:id="echoid-s2569" xml:space="preserve">circa verò pun-
              <lb/>
            cta Aequinoctialia admodum ſenſibiliter Sol accedit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2570" xml:space="preserve">recedit à
              <unsure/>
            noſtro Vertice, ſeu ſupra horizontem ele-
              <lb/>
            uatur, aut deprimitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2571" xml:space="preserve">ex hac Solis ſtatione ſequitur etiam dies ac nocte quodammodo ſtare, ideſt nec au-
              <lb/>
            geri, nec minui: </s>
            <s xml:id="echoid-s2572" xml:space="preserve">non igitur ſolſtitium contingit reſpectu motus diurni, quia vid@mus ſemper Solem hoc
              <lb/>
            motu circumferri: </s>
            <s xml:id="echoid-s2573" xml:space="preserve">neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2574" xml:space="preserve">reſpectu motus Solis proprij, quia certum eſt eum quotidie vnum quaſi gradum in
              <lb/>
            Zodiacc
              <unsure/>
            progredi.</s>
            <s xml:id="echoid-s2575" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2576" xml:space="preserve">Cauſa vero @olſtitiorũ eſt Eclypticæ ad Tropicos ſituatio; </s>
            <s xml:id="echoid-s2577" xml:space="preserve">nam vti materialis Sphæra oſtendit, ipſa Ecly-
              <lb/>
            ptica ante, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2578" xml:space="preserve">poſt puncta ſolſtitialia, extenditur ſecus ipſos Tropicos, minimumque ab eis recedit, ſed illis
              <lb/>
            longo ſpatio adhæret, v. </s>
            <s xml:id="echoid-s2579" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s2580" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s2581" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s2582" xml:space="preserve">Eclypticæ præcedentes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2583" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s2584" xml:space="preserve">ſequentes punctum ſolſtitij ♋. </s>
            <s xml:id="echoid-s2585" xml:space="preserve">ipſi Tropi-
              <lb/>
            co, val@è adhæret, quare quando Sol per eos graditur, parum @emper a Tropico recedit, ſed ſinguns diebu@
              <lb/>
            motu diurno gyrum circumducit ipſi Tropico proximũ, aut qui inſenſib@liter ab eo diſcrepat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2586" xml:space="preserve">atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2587" xml:space="preserve">hæc eſt
              <lb/>
            ſolſtitij ratio, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2588" xml:space="preserve">cauſa.</s>
            <s xml:id="echoid-s2589" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>