Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

List of thumbnails

< >
11
11
12
12
13
13
14
14
15
15
16
16 (2)
17
17 (3)
18
18 (4)
19
19 (5)
20
20 (6)
< >
page |< < (27) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div28" type="section" level="1" n="22">
          <pb o="27" file="0041" n="41" rhead="SECTIO SECUNDA."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div33" type="section" level="1" n="23">
          <head xml:id="echoid-head29" style="it" xml:space="preserve">Sequuntur Experimenta quæ ad Sectionem
            <lb/>
          pertinent Secundam.</head>
          <head xml:id="echoid-head30" xml:space="preserve">Ad §. 5.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s729" xml:space="preserve">DE tubulis capillaribus: </s>
            <s xml:id="echoid-s730" xml:space="preserve">Experimenta innumera de horum tubulorum
              <lb/>
            indole à variis ſumta fuerunt, quos inter eminet Georgius Bernhar-
              <lb/>
            dus Bulffingerus, qui non ſolum præcipua collegit, ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s731" xml:space="preserve">pluri-
              <lb/>
            ma de ſuis addidit, vid. </s>
            <s xml:id="echoid-s732" xml:space="preserve">Comm. </s>
            <s xml:id="echoid-s733" xml:space="preserve">Acad. </s>
            <s xml:id="echoid-s734" xml:space="preserve">ſc. </s>
            <s xml:id="echoid-s735" xml:space="preserve">Petrop. </s>
            <s xml:id="echoid-s736" xml:space="preserve">tom. </s>
            <s xml:id="echoid-s737" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s738" xml:space="preserve">pag. </s>
            <s xml:id="echoid-s739" xml:space="preserve">233. </s>
            <s xml:id="echoid-s740" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s741" xml:space="preserve">ſeqq.</s>
            <s xml:id="echoid-s742" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s743" xml:space="preserve">I. </s>
            <s xml:id="echoid-s744" xml:space="preserve">Ut oculis recte appareret, quam contrariæ ſint Indolis hâ in par-
              <lb/>
            te mercurius & </s>
            <s xml:id="echoid-s745" xml:space="preserve">reliqua fluida, confici curavi vas vitreum A B C (Fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s746" xml:space="preserve">11.)
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s747" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0041-01" xlink:href="note-0041-01a" xml:space="preserve">Fig. 11.</note>
            ex duobus cruribus verticalibus compoſitum, quorum alterum A B diame-
              <lb/>
            trum habebat trium linearum vel quatuor, alterum B C vix tertiæ partis
              <lb/>
            lineæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s748" xml:space="preserve">Cum vas liquore quocunque implebatur, ſuperficies altius erat in
              <lb/>
            crure ſtrictiore quam ampliore, veluti in D & </s>
            <s xml:id="echoid-s749" xml:space="preserve">G, mercurius autem ſolus
              <lb/>
            depreſſior eſt in ſtrictiore quam ampliore, veluti in F & </s>
            <s xml:id="echoid-s750" xml:space="preserve">G.</s>
            <s xml:id="echoid-s751" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s752" xml:space="preserve">II. </s>
            <s xml:id="echoid-s753" xml:space="preserve">Oſtenſurus mercurium non aliam ob rationem à natura aliorum
              <lb/>
            fluidorum recedere, quam ob fortiorem particularum ſuarum mutuam at-
              <lb/>
            tractionem cogitavi de his experimentis: </s>
            <s xml:id="echoid-s754" xml:space="preserve">tubulum nempe gracilem mercu-
              <lb/>
            rio ſuctione implevi eumque horizontaliter poſitum ſenſim erexi; </s>
            <s xml:id="echoid-s755" xml:space="preserve">Sic
              <lb/>
            effluxit mercurius, nunquam tamen omnis & </s>
            <s xml:id="echoid-s756" xml:space="preserve">altitudo verticalis mercurii in
              <lb/>
            tubulo reſidui in omni ſitu ſibi conſtabat. </s>
            <s xml:id="echoid-s757" xml:space="preserve">Quod ſi autem, cum mercu-
              <lb/>
            rius in tubulo ſic ſuſpenditur, extremitas tubi mercurio in vaſe ſtagnanti ad-
              <lb/>
            movetur, protinus omnis effluit. </s>
            <s xml:id="echoid-s758" xml:space="preserve">Priora Phœnomena, ni fallor, indicant
              <lb/>
            mercurio & </s>
            <s xml:id="echoid-s759" xml:space="preserve">aliis fluidis idem contingere, cum vi attractrici nullus eſt lo-
              <lb/>
            cus; </s>
            <s xml:id="echoid-s760" xml:space="preserve">mercurium autem fortiſſime ſe attrahere docet phœnomenon ultimum.</s>
            <s xml:id="echoid-s761" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s762" xml:space="preserve">III. </s>
            <s xml:id="echoid-s763" xml:space="preserve">Sumatur tubus cylindricus vitreus diametri 3 aut 4 linearum,
              <lb/>
            fundo inſtructus ex Charta ſubtili, aut tenuiſſima lamina ferrea parato & </s>
            <s xml:id="echoid-s764" xml:space="preserve">
              <lb/>
            in medio minimo foraminulo perforato, ut oſtendit (Figura 12.) </s>
            <s xml:id="echoid-s765" xml:space="preserve">Inclinetur
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0041-02" xlink:href="note-0041-02a" xml:space="preserve">Fig. 12.</note>
            tubus A C B D & </s>
            <s xml:id="echoid-s766" xml:space="preserve">impleatur totus mercurio, dein ſenſim erigatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s767" xml:space="preserve">fiet quod
              <lb/>
            antea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s768" xml:space="preserve">quamvis tubus ſit ampliſſimus, non tamen effluet omnis mercu-
              <lb/>
            rius, ſed ſuſpenſa hærebit ejus pars, veluti M C D N, hæcque eo major
              <lb/>
            erit quo minus eſt ejus foraminulum o. </s>
            <s xml:id="echoid-s769" xml:space="preserve">Dein cum fundum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>