Bernoulli, Daniel - Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Scan	Original
61	47
62	48
63	49
64	50
65	51
66	52
67	53
68	54
69	55
70	56
71	57
72	58
73	59
74	60
75
76	62
77	63
78	64
79	65
80	66
81	67
82	68
83	69
84	70
85	71
86	72
87	73
88	74
89	75
90	76

4127SECTIO SECUNDA.

Sequuntur Experimenta quæ ad Sectionem
pertinent Secundam.

Ad §. 5.

DE tubulis capillaribus: Experimenta innumera de horum tubulorum
indole à variis ſumta fuerunt, quos inter eminet Georgius Bernhar-
dus Bulffingerus, qui non ſolum præcipua collegit, ſed & pluri-
ma de ſuis addidit, vid. Comm. Acad. ſc. Petrop. tom. 2. pag. 233. & ſeqq.

I. Ut oculis recte appareret, quam contrariæ ſint Indolis hâ in par-
te mercurius & reliqua fluida, confici curavi vas vitreum A B C (Fig. 11.)
11Fig. 11. ex duobus cruribus verticalibus compoſitum, quorum alterum A B diame-
trum habebat trium linearum vel quatuor, alterum B C vix tertiæ partis
lineæ. Cum vas liquore quocunque implebatur, ſuperficies altius erat in
crure ſtrictiore quam ampliore, veluti in D & G, mercurius autem ſolus
depreſſior eſt in ſtrictiore quam ampliore, veluti in F & G.

II. Oſtenſurus mercurium non aliam ob rationem à natura aliorum
fluidorum recedere, quam ob fortiorem particularum ſuarum mutuam at-
tractionem cogitavi de his experimentis: tubulum nempe gracilem mercu-
rio ſuctione implevi eumque horizontaliter poſitum ſenſim erexi; Sic
effluxit mercurius, nunquam tamen omnis & altitudo verticalis mercurii in
tubulo reſidui in omni ſitu ſibi conſtabat. Quod ſi autem, cum mercu-
rius in tubulo ſic ſuſpenditur, extremitas tubi mercurio in vaſe ſtagnanti ad-
movetur, protinus omnis effluit. Priora Phœnomena, ni fallor, indicant
mercurio & aliis fluidis idem contingere, cum vi attractrici nullus eſt lo-
cus; mercurium autem fortiſſime ſe attrahere docet phœnomenon ultimum.

III. Sumatur tubus cylindricus vitreus diametri 3 aut 4 linearum,
fundo inſtructus ex Charta ſubtili, aut tenuiſſima lamina ferrea parato &
in medio minimo foraminulo perforato, ut oſtendit (Figura 12.) Inclinetur
22Fig. 12. tubus A C B D & impleatur totus mercurio, dein ſenſim erigatur; fiet quod
antea, & quamvis tubus ſit ampliſſimus, non tamen effluet omnis mercu-
rius, ſed ſuſpenſa hærebit ejus pars, veluti M C D N, hæcque eo major
erit quo minus eſt ejus foraminulum o. Dein cum fundum

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
61	47
62	48
63	49
64	50
65	51
66	52
67	53
68	54
69	55
70	56
71	57
72	58
73	59
74	60
75
76	62
77	63
78	64
79	65
80	66
81	67
82	68
83	69
84	70
85	71
86	72
87	73
88	74
89	75
90	76

Scan	Original
61	47
62	48
63	49
64	50
65	51
66	52
67	53
68	54
69	55
70	56
71	57
72	58
73	59
74	60
75
76	62
77	63
78	64
79	65
80	66
81	67
82	68
83	69
84	70
85	71
86	72
87	73
88	74
89	75
90	76

Scan	Original
61	47
62	48
63	49
64	50
65	51
66	52
67	53
68	54
69	55
70	56
71	57
72	58
73	59
74	60
75
76	62
77	63
78	64
79	65
80	66
81	67
82	68
83	69
84	70
85	71
86	72
87	73
88	74
89	75
90	76