Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
41 11
42 12
43 13
44 14
45 15
46 16
47 17
48 18
49 19
50 20
51 21
52 22
53
54
55
56 23
57 24
58 25
59 26
60 27
61 28
62
63
64
65 29
66 30
67 31
68 32
69
70
< >
page |< < (11) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div76" type="section" level="1" n="33">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s786" xml:space="preserve">
              <pb o="11" file="0041" n="41" rhead="MATHEMATICA. LIB. I. CAP. IV."/>
            cunda infinite exigua eſt reſpectu primæ, demonſtramus enim angulum quemcun-
              <lb/>
            quein ſecunda ſuperari ab angulo quocunque, id eſt, utcumque exiguo, in prima.</s>
            <s xml:id="echoid-s787" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s788" xml:space="preserve">Sit c tertia proportionalis ipſis a & </s>
            <s xml:id="echoid-s789" xml:space="preserve">b, utcunque ſumtis; </s>
            <s xml:id="echoid-s790" xml:space="preserve">ergo ac = bb.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s791" xml:space="preserve">Multiplicando per c æquationem ax = yy, habemus acx = yyc, id eſt bbx = yyc. </s>
            <s xml:id="echoid-s792" xml:space="preserve">
              <lb/>
            in ſecunda curva bbx valet z
              <emph style="super">3</emph>
            ; </s>
            <s xml:id="echoid-s793" xml:space="preserve">ergo z
              <emph style="super">3</emph>
            = yyc, ſi abſciſſa x fuerit eademiu
              <lb/>
            utraque curva.</s>
            <s xml:id="echoid-s794" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s795" xml:space="preserve">Ex æquatione hac deducimus z, c:</s>
            <s xml:id="echoid-s796" xml:space="preserve">:yy, z
              <emph style="super">2</emph>
            : </s>
            <s xml:id="echoid-s797" xml:space="preserve">unde patet yy ſuperari à zz, id
              <lb/>
            eſt, y minorem eſſe z, quamdiu hæc ac ſuperatur, unde ſequitur curvam ſe-
              <lb/>
            cundam dum ex A profluit, antequam z valeat c, inter tangentem & </s>
            <s xml:id="echoid-s798" xml:space="preserve">curvam
              <lb/>
            primam dari quod univerſaliter obtineri hac demonſtratione conſtat.</s>
            <s xml:id="echoid-s799" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s800" xml:space="preserve">Ponamus nunc tertiam dari curvam AI, cujus axis etiam eſt AD, & </s>
            <s xml:id="echoid-s801" xml:space="preserve">cujus æ-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0041-01" xlink:href="note-0041-01a" xml:space="preserve">42.</note>
            quatio, manentibus iiſdem abſciſſis x, ſit dx = u
              <emph style="super">4</emph>
            ; </s>
            <s xml:id="echoid-s802" xml:space="preserve">u eſt ordinata quæ-
              <lb/>
            cunque; </s>
            <s xml:id="echoid-s803" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s804" xml:space="preserve">d linea determinata; </s>
            <s xml:id="echoid-s805" xml:space="preserve">hanc ſi augeamus, mutamus curvam & </s>
            <s xml:id="echoid-s806" xml:space="preserve">mi-
              <lb/>
            nuimus angulum quem curva cum tangente AF efficit; </s>
            <s xml:id="echoid-s807" xml:space="preserve">formaturque hiſce
              <lb/>
            curvis tertia claſſis angulorum, qui in infinitum minui poſſunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s808" xml:space="preserve">in qua
              <lb/>
            nullus datur angulus, qui non ſuperetur ab angulo quocunque in ſecunda.</s>
            <s xml:id="echoid-s809" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s810" xml:space="preserve">Datis b & </s>
            <s xml:id="echoid-s811" xml:space="preserve">d quibuſcunque, ſit bb ad dd; </s>
            <s xml:id="echoid-s812" xml:space="preserve">ut dad quartam quam dicamus e; </s>
            <s xml:id="echoid-s813" xml:space="preserve">erit
              <lb/>
            ergo bbe = d
              <emph style="super">3</emph>
            , & </s>
            <s xml:id="echoid-s814" xml:space="preserve">æquatio curvæ bbx = z
              <emph style="super">3</emph>
            mutabitur in hanc bbex = d
              <emph style="super">3</emph>
            x
              <lb/>
            = z
              <emph style="super">3</emph>
            e; </s>
            <s xml:id="echoid-s815" xml:space="preserve">ideoque z
              <emph style="super">3</emph>
            e = u
              <emph style="super">4</emph>
            , ſi agatur de iiſdem abſciſſis in utraque curva; </s>
            <s xml:id="echoid-s816" xml:space="preserve">id-
              <lb/>
            circo u, e:</s>
            <s xml:id="echoid-s817" xml:space="preserve">:z
              <emph style="super">3</emph>
            , u
              <emph style="super">3</emph>
            ; </s>
            <s xml:id="echoid-s818" xml:space="preserve">ergo u ſuperat z, quamdiu e ſuperat u, &</s>
            <s xml:id="echoid-s819" xml:space="preserve">, exeundo ex A,
              <lb/>
            curva, cujus abſciſſæ ſunt u, tranſit inter AF & </s>
            <s xml:id="echoid-s820" xml:space="preserve">aliam curvam Q. </s>
            <s xml:id="echoid-s821" xml:space="preserve">D. </s>
            <s xml:id="echoid-s822" xml:space="preserve">E.</s>
            <s xml:id="echoid-s823" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s824" xml:space="preserve">Curvæ, quarum æquatio eſt f
              <emph style="super">4</emph>
            x = t
              <emph style="super">3</emph>
            poſita f quantitate determinatâ in ſin-
              <lb/>
            gulis curvis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s825" xml:space="preserve">t ordinata quæcunque, dabunt novam claſſem angulorum mino-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0041-02" xlink:href="note-0041-02a" xml:space="preserve">43.</note>
            rum omnibus memoratis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s826" xml:space="preserve">eodem modo claſſes in infinitum formari poſſunt,
              <lb/>
            ſemperque omnes anguli in claſſe quacunque ſuperantur ab omnibus angulis in claſ-
              <lb/>
            ſe præcedenti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s827" xml:space="preserve">ſuperant omnes angulos in claſſe ſequenti.</s>
            <s xml:id="echoid-s828" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s829" xml:space="preserve">Inter duas claſſes quaſcunque datur ſeries infinita claſſium; </s>
            <s xml:id="echoid-s830" xml:space="preserve">quæ omnes eandem
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0041-03" xlink:href="note-0041-03a" xml:space="preserve">44.</note>
            proprietatem babent, ut angulus quicunque unius ſit infinite parvus reſpectu angulo-
              <lb/>
            rum claſſis præcedentis, id eſt, ut ab omnibus ſuperetur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s831" xml:space="preserve">infinite magnusre-
              <lb/>
            ſpectu claſſis ſequentis, cujus omnes angulos ſuperat.</s>
            <s xml:id="echoid-s832" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s833" xml:space="preserve">Curvæ ax = yy & </s>
            <s xml:id="echoid-s834" xml:space="preserve">bbx = z
              <emph style="super">3</emph>
            claſſes formant diverſas; </s>
            <s xml:id="echoid-s835" xml:space="preserve">quia ordinatarum di-
              <lb/>
            menſio z
              <emph style="super">3</emph>
            id ſecunda unitate ſuperat dimenſionem y
              <emph style="super">2</emph>
            primæ curvæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s836" xml:space="preserve">demon-
              <lb/>
            ſtrabimus autem claſſes differre, quantumvis parum hæ dimenſiones differant,
              <lb/>
            unde conſtabit propoſitum: </s>
            <s xml:id="echoid-s837" xml:space="preserve">quia inter hoſce numeros 2 & </s>
            <s xml:id="echoid-s838" xml:space="preserve">3, & </s>
            <s xml:id="echoid-s839" xml:space="preserve">alios quoſ-
              <lb/>
            cunque, innumeridaripoſſunt, quiinter ſe differunt, quorum nulli, quantumvis
              <lb/>
            parum differentes, dari poſſunt, inter quos iterum non alii innumeri dari
              <lb/>
            poſſint.</s>
            <s xml:id="echoid-s840" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s841" xml:space="preserve">Sit ax = yy & </s>
            <s xml:id="echoid-s842" xml:space="preserve">g 1 {1/10} x = s 2 {1/10} id eſt, g {11/10} x = s {21/10}; </s>
            <s xml:id="echoid-s843" xml:space="preserve">ordinatas deſignat s, & </s>
            <s xml:id="echoid-s844" xml:space="preserve">g
              <lb/>
            conſtantem lineam, quamdiu curva non mutatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s845" xml:space="preserve">Fiat ut a ad g, ita g {1/10} ad
              <lb/>
            quartam quantitatem, quæ dicatur b {1/10}; </s>
            <s xml:id="echoid-s846" xml:space="preserve">ergo g{11/10} = ab{1/10}; </s>
            <s xml:id="echoid-s847" xml:space="preserve">multiplican-
              <lb/>
            do per b {1/10} æquationem ax = yy datur ab {1/10} x = g {11/10} x = y
              <emph style="super">2</emph>
            b {1/10} = s {21/10};
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s848" xml:space="preserve">under deducimus s {1/10}, b {1/10}:</s>
            <s xml:id="echoid-s849" xml:space="preserve">: yy. </s>
            <s xml:id="echoid-s850" xml:space="preserve">ss. </s>
            <s xml:id="echoid-s851" xml:space="preserve">Idcirco in viciniis puncti A, ubi s
              <lb/>
            neceſſario minor eſt determinatâ b, erit etiam y minor s unde liquet quod de
              <lb/>
            angulis dictum.</s>
            <s xml:id="echoid-s852" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s853" xml:space="preserve">Inter duas claſſes quaſcunque, quantitatum, quæ in infinitum differunt, da-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0041-04" xlink:href="note-0041-04a" xml:space="preserve">45.</note>
            ri in infinitum claſſes intermedias ex conſideratione mediarum proportiona-
              <lb/>
            lium etiam deducitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s854" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>