Huygens, Christiaan, Christiani Hugenii opera varia; Bd. 2: Opera geometrica. Opera astronomica. Varia de optica

List of thumbnails

< >
421
421 (662)
422
422 (663)
423
423 (664)
424
424 (665)
425
425 (666)
426
426 (667)
427
427 (668)
428
428 (669)
429
429 (670)
430
430 (671)
< >
page |< < (670) of 568 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div390" type="section" level="1" n="156">
          <pb o="670" file="0410" n="429" rhead="CHRISTIANI HUGENII"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8831" xml:space="preserve">Porro quæri poteſt de animalibus, tam ratione utentibus
              <lb/>
            quàm brutis; </s>
            <s xml:id="echoid-s8832" xml:space="preserve">atque etiam de ſtirpibus arboribuſque; </s>
            <s xml:id="echoid-s8833" xml:space="preserve">an, quæ
              <lb/>
            iſthic naſcuntur, noſtris magnitudine reſpondeant. </s>
            <s xml:id="echoid-s8834" xml:space="preserve">Nam
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0410-01" xlink:href="note-0410-01a" xml:space="preserve">Magnitudi-
                <lb/>
              nem corpo-
                <lb/>
              rum in Pla-
                <lb/>
              netis exiſten-
                <lb/>
              tium ex Pla-
                <lb/>
              netarum
                <lb/>
              magnitudine
                <lb/>
              non recte
                <lb/>
              nonjici.</note>
            ſi hæc ipſorum globorum mole natura metiatur, eſſent in
              <lb/>
            Jove ac Saturno animalia quædam decies aut quindecies al-
              <lb/>
            tiora Elephantis, aut tantundem longitudine balænas noſtras
              <lb/>
            ſuperantia. </s>
            <s xml:id="echoid-s8835" xml:space="preserve">Tum illa quæ ratione prædita ſunt, gigantum
              <lb/>
            corpora haberent noſtris comparata. </s>
            <s xml:id="echoid-s8836" xml:space="preserve">Qua quidem in re ni-
              <lb/>
            hil video quod vel mirum ſit, vel fieri nequeat. </s>
            <s xml:id="echoid-s8837" xml:space="preserve">Nulla ta-
              <lb/>
            men ratione cogimur ut re ipſa id ita eſſe credamus; </s>
            <s xml:id="echoid-s8838" xml:space="preserve">quan-
              <lb/>
            doquidem in multis rebus apparet non iis menſuræ regulis
              <lb/>
            naturam ſe obſtrinxiſſe quæ noſtra opinione convenientiores
              <lb/>
            videbantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8839" xml:space="preserve">Veluti quod ipſorum globorum Planetariorum
              <lb/>
            moles nequaquam pro diſtantia eorum a Sole conſtituta ſit,
              <lb/>
            cum Mars manifeſto minor ſit Venere, etſi remotior: </s>
            <s xml:id="echoid-s8840" xml:space="preserve">cum-
              <lb/>
            que converſio Jovis, ſuper axe ſuo, 10 horis peragatur;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8841" xml:space="preserve">Telluris vero, tantò minoris, impendat horas 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s8842" xml:space="preserve">Poſſet
              <lb/>
            vero dubitari, cum proportionem in his ita negligat Natu-
              <lb/>
            ra, an non fortaſſe pumiliones quidam ſint incolæ Planeta-
              <lb/>
            rum, aut ranis muribuſve non majores. </s>
            <s xml:id="echoid-s8843" xml:space="preserve">Sed oſtendam poſt-
              <lb/>
            ea cur id nequaquam conſentaneum putandum ſit.</s>
            <s xml:id="echoid-s8844" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8845" xml:space="preserve">Aliud quoque dubium exoriri poſſet, utrum genus unum
              <lb/>
            tantum animalium quæ rationem ſortita ſint, an plura in
              <lb/>
            Planetis ſingulis reperiantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8846" xml:space="preserve">num diſpari rationis vi. </s>
            <s xml:id="echoid-s8847" xml:space="preserve">Ac
              <lb/>
            profecto tale quid in Terra hac noſtra contigiſſe cernimus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8848" xml:space="preserve">Non de iis nunc dico quæ figuram hominum præferunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s8849" xml:space="preserve">
              <lb/>
            (etſi de his quoque id non abſurde dici poſſit) ſed ſi quo-
              <lb/>
            rundam è beſtiarum genere, ſenſum intellectumque ſpecte-
              <lb/>
            mus; </s>
            <s xml:id="echoid-s8850" xml:space="preserve">veluti canum, ſimiarum, caſtorum, elephantorum; </s>
            <s xml:id="echoid-s8851" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0410-02" xlink:href="note-0410-02a" xml:space="preserve">In
                <unsure/>
              Planetis
                <lb/>
              ut in Terra
                <lb/>
              varia eſſe
                <lb/>
              animalia
                <lb/>
              quibus ratio
                <lb/>
              competat.</note>
            imo & </s>
            <s xml:id="echoid-s8852" xml:space="preserve">avium quarundam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8853" xml:space="preserve">apicularum, ea talia ſunt, ut
              <lb/>
            nequaquam folum genus hominum rationis particeps dicen-
              <lb/>
            dum videatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8854" xml:space="preserve">Apparet enim quoddam hujus inſtar in iſtis
              <lb/>
            omnibus, quod, abſque ulla inſtitutione aut experientia, iis
              <lb/>
            ineſſe deprehenditur.</s>
            <s xml:id="echoid-s8855" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Et inter ea
            <lb/>
          Hominibus
            <lb/>
          @milia.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8856" xml:space="preserve">Attamen dubitari nequit quin longè præcellat hominum
              <lb/>
            intelligentia & </s>
            <s xml:id="echoid-s8857" xml:space="preserve">ingenium, quippe innumeris rebus </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>