Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[11.] DE HOROLOGIIS IN VNIVERSVM, eorumque neceſſitate, atque inuentione.
[12.] DE HOROLOGIIS SCIOTHERICIS eorum{q́ue} varijs generibus.
[13.] DE QV ADRVPLICI HORARVM, atque ex ipſis horologiorum varietate.
[14.] DE INVENTORIBVS SCIOTHERI- corum horologiorum, eorum{q́ue} ſcriptoribus.
[15.] PROBLEMA PRIMVM. PROPOSITIO PRIMA.
[16.] LEMMA.
[17.] COROLLARIVM.
[18.] SCHOLIVM.
[19.] THEOREMA PRIMVM. PROPOSITIO SECVNDA.
[20.] THEOREMA 2. PROPOSITIO 3.
[21.] SCHOLIVM.
[22.] THEOREMA 3. PROPOSITIO 4.
[23.] COROLLARIVM.
[24.] THEQREMA 4. PROPOSITIQ 5.
[25.] COROLLARIVM.
[26.] THEOREMA 5. PROPOSITIO 6.
[27.] SCHOLIVM.
[28.] COROLLARIVM.
[29.] THEOREMA 6. PROPOSITIO 7.
[30.] COROLLARIVM.
[31.] PROBLEMA 2. PROPOSITIO 8.
[32.] SCHOLIVM.
[33.] LEMMA.
[34.] LEMMA PRIMVM.
[35.] LEMMA II.
[36.] LEMMA PRIMVM.
[37.] LEMMA II.
[38.] THEOREMA 7. PROPOSITIO 9.
[39.] SCHOLIVM.
[40.] THEOREMA 8. PROPOSITIQ 10.
< >
page |< < (23) of 677 > >|
4323LIBER PRIMVS. tioni prædicti paralleli. Sic quoque ſectio coni, cuius baſis parallelus eſt ♏, & ♓, & horologii Hori-
zontalis ad latitudinem borealem grad.
78. min. 30. Parabole erit; quippe cum huiuſce latitudinis com-
plementum, hoc eſt, grad.
11. min. 30. æquale ſit declinationi paralleli ♏ & ♓. Idem dic de conis,
quorum baſes ſunt paralleli boreales prædictis oppoſiti, nempe parallelus ♋;
♊, & ♌; ♉ υ, & ♍, vbi
tamen polus antarcticus ſupra Horizontem eleuatur.
Ex his facile erit iudicare, quænam plana horolo-
giorum Parabolas faciant, Sole quemcunque parallelum poſſidente.
Si enim Sol exiſtat in parallelo ſe-
ptentrionali, quem circulus maximus plano horologii æquidiſtãs tangit, erit communis ſectio horologij,
&
coni vmbræ baſim habentis parallelum auſtralem oppoſitum, Parabole; vbi videlicet polus arcticus ſu-
pra horologii planum extollitur.
At vero ſi antarcticus polus ſupra planum horologii conſpiciatur, & Sol
obtineat parallelum auſtralem, quem circulus maximus horologii plano æquidiftans contingit, fiet Pa-
rabole in cono vmbræ, cuius baſis eſt parallelus ſeptentrionalis oppoſitus, vt ex dictis patet.
Nam in figu-
1110 ra ſuperiore, ſi B, ponatur polus arcticus, &
Sol exiſtat in parallelo ſeptentrionali D E, deſcribet quidem
radius Solis conos A D E, A F G, ſed horologii planum H I, in cono vmbræ A F G, cuius baſis F G, paral-
lelo Solis D E, opponitur, faciet parabolen K L M.
Si uerò B, ponatur polus antarcticus, & Sol percur-
rat parallelum auſtralem D E, faciet eodem modo planum horologii parabolen in cono vmbræ ſepten-
trionali A F G, &
c. In eadem quoque figura vides polum arcticum B, tantum eleuari ſupra planum F E,
tangens parallelum D E, Borealem, quantum eſt cõplementum declinationis paralleli oppoſiti auſtralis
F G, &
c. cum altitudo poli ſit arcus B E, complementum uero declinationis arcus C F, qui illi æqualis
2226. tertij. eſt, propter æquales angulos ad verticem in centro E, quibus inſiſtunt.
In vniuerſum enim circulus qui-
libet maximus tangit illum parallelum, cuius declinatio æqualis eſt complemento altitudinis poli ſupra
illum circulum maximum, vel quod idem eſt, cuius declinationis complementum æquale eſt altitudi-
ni poli ſupra circulum maximum.
id quod figura ſatis indicat.
3320
THEOREMA 5. PROPOSITIO 6.
SECTIONES communes earundem ſuperficierum conicarum,
44Planum horolo
gii æquidiſtans
maximo circu-
lo baſes conica
rum ſuperficie-
rum ſecanti fa-
@it duas hyper-
bolas oppoſitas
& æquales.
&
plani horologij æquidiſtantis circulo maximo, qui baſes conicarum
ſuperficierum ſecat, Hyperbolę ſunt oppoſitæ, &
ęquales.
21[Figure 21]553066407750
SINT in eadem Sphæra duæ ſuperficies conicæ, quæ prius; & H I, circulus maximus ſecans
vtramque baſim:
Cui circulo æquidiſtet planum horologii K L, faciens in ſuperficiebus conicis
ſectiones M N O, P Q R.
Dico ſectiones M N O, P Q R, Hyperbolas eſſe oppoſitas, & æquales.
Cum enim ſuperficies conicæ A D E, A F G, ad verticem A, coniunctæ, ſecentur plano K L, non
per verticem;
erit in vtraque ſuperficierum, per propoſ. 14. lib. 1. Apollonij, ſectio, quæ appella-
tur Hyperbole, &
duarum ſectionum eadem erit diameter K L, & c. Hyperbolæ igitur ſunt MNO,
P Q R, oppoſitæ, &
æquales quoque, vt ex dicta propoſ. 14. lib. 1. Apoll. elicitur. Sectiones ergo
communes earundem ſuperficierum conicarum, &
c. Quod erat demonſtrandum.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index