Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21 1
22 2
23 3
24 4
25 5
26 6
27 7
28 8
29 9
30 10
< >
page |< < (24) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div32" type="section" level="1" n="32">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2407" xml:space="preserve">
              <pb o="24" file="044" n="44" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
            impeditione, præterire poſsint. </s>
            <s xml:id="echoid-s2408" xml:space="preserve">Tum in craſsitudine eius perpetuæ taleæ
              <lb/>
            oleagineæ vſtulatæ quàm creberrime inſtruantur, vti vtræq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2409" xml:space="preserve">muri fron-
              <lb/>
            tes inter ſe (quemadmodum fibulis) his taleis colligatę æternam habeant
              <lb/>
            firmitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s2410" xml:space="preserve">Nanq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2411" xml:space="preserve">ei materiæ nec tempeſtas, nec caries, nec vetuſtas po-
              <lb/>
            teſt nocere, ſed ea & </s>
            <s xml:id="echoid-s2412" xml:space="preserve">in terra obruta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2413" xml:space="preserve">in aqua collocata permanet ſine
              <lb/>
            vitijs vtilis ſempiterno. </s>
            <s xml:id="echoid-s2414" xml:space="preserve">Itaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2415" xml:space="preserve">non ſolum in muro, ſed etiam in ſubſtru-
              <lb/>
            ctionibus, quiq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2416" xml:space="preserve">parietes murali craſsitudine eruntfaciendi, hac ratione
              <lb/>
            religati, non cito viciabuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2417" xml:space="preserve">Interualla autem turrium ita ſunt facien-
              <lb/>
            da: </s>
            <s xml:id="echoid-s2418" xml:space="preserve">vt ne longius ſit alia ab alia ſagittæ emiſsione, vti ſi qua oppugnetur,
              <lb/>
            tum à turribus quæ erunt dextra ac ſiniſtra, ſcorpionibus, reliquisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2419" xml:space="preserve">telo-
              <lb/>
            rum miſsionibus, hoſtes reijciantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2420" xml:space="preserve">Etiamq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2421" xml:space="preserve">contrà, interior turrium di-
              <lb/>
            uidendus eſt murus, interuallis tam magnis, quàm erunt turres, vt itinera
              <lb/>
            ſint interioribus partibus turrium contignata, neque ea ferro fixa. </s>
            <s xml:id="echoid-s2422" xml:space="preserve">Hoſtis
              <lb/>
            enim ſi quam partem muri occupauerit, qui repugnabunt, reſcindent: </s>
            <s xml:id="echoid-s2423" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s2424" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſi celeriter adminiſtrauerint, non patientur reliquas partes turrium mu-
              <lb/>
            riq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2425" xml:space="preserve">hoſtem penetrare, niſi ſe voluerit præcipitare. </s>
            <s xml:id="echoid-s2426" xml:space="preserve">Turres itaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2427" xml:space="preserve">rotundæ,
              <lb/>
            aut polygoniæ ſunt faciendæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s2428" xml:space="preserve">quadratas enim machinæ celerius diſsipant,
              <lb/>
            quòd angulos arietes tundendo frangunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s2429" xml:space="preserve">in rotundationibus autem (vti
              <lb/>
            cuneos) ad centrum adigendo, lędere non poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s2430" xml:space="preserve">Item munitiones mu-
              <lb/>
            ri turriumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s2431" xml:space="preserve">aggeribus coniunctæ, maxime tutiores ſunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s2432" xml:space="preserve">quòd neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2433" xml:space="preserve">arie-
              <lb/>
            tes, neque ſuffoſsiones, neque machinæ cæteræ eis valent nocere. </s>
            <s xml:id="echoid-s2434" xml:space="preserve">Sed non
              <lb/>
            in omnibus locis eſt aggeris ratio facienda, niſi quibus extra murum, ex
              <lb/>
            alto loco, plano pede acceſſus fuerit ad mœnia oppugnanda. </s>
            <s xml:id="echoid-s2435" xml:space="preserve">Itaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s2436" xml:space="preserve">in eiuſ-
              <lb/>
            modi locis primum foſſæ ſunt faciendæ, latitudinibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s2437" xml:space="preserve">altitudinibus
              <lb/>
            quàm ampliſsimis, deinde fundamentum muri deprimendum eſt intra
              <lb/>
            alueum foſſæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2438" xml:space="preserve">id extruendum eſt ea craſsitudine, vt opus terrenum fa-
              <lb/>
            cile ſuſtineatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2439" xml:space="preserve">Item interiore parte ſubſtructionis, fundamentum di-
              <lb/>
            ſtans, ab exteriore introrſus amplo ſpatio, conſtituendum eſt, ita vti co-
              <lb/>
            hortes poſsint, quemadmodum in acie, inſtructæ, ad defendendum ſupra
              <lb/>
            latitudinem aggeris conſiſtere. </s>
            <s xml:id="echoid-s2440" xml:space="preserve">Cùm autem fundamenta ita diſtantia in-
              <lb/>
            terſe fuerint conſtituta, tunc inter ea alia tranſuerſa coniuncta exteriori
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s2441" xml:space="preserve">interiori fundamento, pectinatim diſpoſita, quemadmodum ſerræ
              <lb/>
            dentes ſolent eſſe collocentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2442" xml:space="preserve">Cùm enim ſic erit factum, tunc ita oneris
              <lb/>
            terreni magnitudo diſtributa in paruas partes, neque vniuerſa pondere
              <lb/>
            premens, poteritvlla ratione extrudere muri ſubſtructiones. </s>
            <s xml:id="echoid-s2443" xml:space="preserve">De ipſo au-
              <lb/>
            tem muro è qua materia ſtruatur aut perficiatur, ideo non eſt præfinien-
              <lb/>
            dum, quod in omnibus locis, quas optamus copias, eas non poſſumus ha-
              <lb/>
            bere. </s>
            <s xml:id="echoid-s2444" xml:space="preserve">Sed vbi ſunt ſaxa quadrata, ſiue ſilex, ſiue cæmentum, aut coctus la-
              <lb/>
            ter, ſiue crudus, his erit vtendum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2445" xml:space="preserve">Non enim vti Babylone abundantes
              <lb/>
            liquido bitumine, pro calce & </s>
            <s xml:id="echoid-s2446" xml:space="preserve">arena & </s>
            <s xml:id="echoid-s2447" xml:space="preserve">cocto latere factum habent mu-
              <lb/>
            rum, ſic item poſſunt omnes regiones, ſeu locorum proprietates, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>