Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
431 293
432 294
433 295
434 296
435
436
437
438 297
439 298
440 299
441 300
442 301
443 302
444 303
445 304
446 305
447 306
448 307
449 308
450
451
452
453 309
454 310
455 311
456 312
457
458
459
460 313
< >
page |< < (299) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1556" type="section" level="1" n="370">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10886" xml:space="preserve">
              <pb o="299" file="0403" n="440" rhead="MATHEMATICA. LIB. II. CAP. XIII."/>
            tur ; </s>
            <s xml:id="echoid-s10887" xml:space="preserve">ut æquilibrium detur, lanci oppoſitæ imponitur
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0403-01" xlink:href="note-0403-01a" xml:space="preserve">1056.</note>
            dus, æquale ponderi tubi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10888" xml:space="preserve">mercurii in hoc contenti.</s>
            <s xml:id="echoid-s10889" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10890" xml:space="preserve">Mercurius in tubo libram gravare nequit; </s>
            <s xml:id="echoid-s10891" xml:space="preserve">illius enim a-
              <lb/>
            ctio in latera tubi, horizontalis eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s10892" xml:space="preserve">ſed aër agit in ſupe-
              <lb/>
            riorem partem tubi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s10893" xml:space="preserve">columna quæ a tubo ſuſtinetur æ-
              <lb/>
            quiponderat cum columna mercurii in tubo contenta. </s>
            <s xml:id="echoid-s10894" xml:space="preserve">Si
              <lb/>
            ſublato mercurio aër intromittatur, ſolus tubus libram gra-
              <lb/>
            vat; </s>
            <s xml:id="echoid-s10895" xml:space="preserve">quod probat, actionem aëris, in ſuperficiem inferiorem
              <lb/>
            partis ſuperioris tubi, deſtruere actionem in ſuperficiem ex-
              <lb/>
            teriorem ejuſdem partis tubi, aëremque ſurſum & </s>
            <s xml:id="echoid-s10896" xml:space="preserve">deorſum
              <lb/>
            æqualiter premere.</s>
            <s xml:id="echoid-s10897" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10898" xml:space="preserve">Hoc etiam Experimento, quæ de aëris gravitate dicta
              <lb/>
            funt, confirmantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s10899" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1558" type="section" level="1" n="371">
          <head xml:id="echoid-head509" xml:space="preserve">CAPUT XIV.
            <lb/>
          De Aëris Elaſticitate.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10900" xml:space="preserve">CEterorum fluidorum proprietates aërem habere vidi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0403-02" xlink:href="note-0403-02a" xml:space="preserve">1063.</note>
            mus; </s>
            <s xml:id="echoid-s10901" xml:space="preserve">præter has peculiarem habet, poteſtque locum
              <lb/>
            majorem aut minorem occupare, prout vi diverſa compri-
              <lb/>
            mitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s10902" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s10903" xml:space="preserve">ſtatim ac vis hæc minuitur, ſeſe expandit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10904" xml:space="preserve">Pro-
              <lb/>
            pter analogiam hujus effectus cum corporum elaſticitate,
              <lb/>
            hæc aëris proprietas hujus Elaſticitas dicitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s10905" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10906" xml:space="preserve">Aërem poſſe comprimi Experimento jam memorato con-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0403-03" xlink:href="note-0403-03a" xml:space="preserve">1064.</note>
            ſtat . </s>
            <s xml:id="echoid-s10907" xml:space="preserve">Et illum poſſe dilatari ſequenti probatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s10908" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note symbol="*" position="right" xml:space="preserve">17.</note>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1561" type="section" level="1" n="372">
          <head xml:id="echoid-head510" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Experimentum.</emph>
          1.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10909" xml:space="preserve">Detur tubus AB clauſus in A, inſundatur mercurius
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0403-05" xlink:href="note-0403-05a" xml:space="preserve">1065.</note>
            ita, ut in tubo aër relinquatur, qui in ſtatu aëris exterioris
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0403-06" xlink:href="note-0403-06a" xml:space="preserve">TAB. XXXVIII.
                <lb/>
              fig. 4.</note>
            occupet ſpatium Al; </s>
            <s xml:id="echoid-s10910" xml:space="preserve">ſi tubi extremitas B mercurio im-
              <lb/>
            mergatur, deſcendet mercurius ad g, ibique hærebit. </s>
            <s xml:id="echoid-s10911" xml:space="preserve">Al-
              <lb/>
            titudo ig multum diſſert ab altitudine mercurii in Expe-
              <lb/>
            rimento 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s10912" xml:space="preserve">capitis præcedentis.</s>
            <s xml:id="echoid-s10913" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s10914" xml:space="preserve">Hoc ex pondere aëris in tubo non oritur; </s>
            <s xml:id="echoid-s10915" xml:space="preserve">ni-
              <lb/>
            mium exiguum eſt hocce pondus, ut ſenſibilem </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>