Huygens, Christiaan, Christiani Hugenii opera varia; Bd. 2: Opera geometrica. Opera astronomica. Varia de optica

Table of contents

< >
< >
page |< < (682) of 568 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div390" type="section" level="1" n="156">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9161" xml:space="preserve">
              <pb o="682" file="0422" n="441" rhead="CHRISTIANI HUGENII"/>
            ribus; </s>
            <s xml:id="echoid-s9162" xml:space="preserve">cum ferro, plumbo, vitro utantur, atque ad orna-
              <lb/>
            tum auro quoque; </s>
            <s xml:id="echoid-s9163" xml:space="preserve">his omnibus nihilo inferiora illic haberi
              <lb/>
            viriſimile eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s9164" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9165" xml:space="preserve">Si vero diviſa eſt illis, ſicuti nobis, Globi ſui ſuperficies,
              <lb/>
            ut pars terram, pars maria contineat; </s>
            <s xml:id="echoid-s9166" xml:space="preserve">uti ex ſupra memora-
              <lb/>
            tis Jovis obſervationibus colligi poteſt, quia nubes vix ali-
              <lb/>
            ter quam ex maris amplis tractibus enaſcerentur; </s>
            <s xml:id="echoid-s9167" xml:space="preserve">permagna
              <lb/>
            ratio eſt ut & </s>
            <s xml:id="echoid-s9168" xml:space="preserve">navigare eos putemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9169" xml:space="preserve">Cum alioqui etiam rem
              <lb/>
            tantam, tamque utilem, noſtræ Telluris Globo ſoli non abſ-
              <lb/>
            que arrogantia aſcripturi ſimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9170" xml:space="preserve">Præſertim verò in Jovis Sa-
              <lb/>
            turnique maribus commoda eſſet navigatio propter Lunarum
              <lb/>
            plurium utrobique copiam; </s>
            <s xml:id="echoid-s9171" xml:space="preserve">quarum ductu longitudinum men-
              <lb/>
            ſuram, quam vocant, quæ nobis non contigit, facile con-
              <lb/>
            ſequi poſſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s9172" xml:space="preserve">Quod ſi navium uſum habent, quam multa
              <lb/>
            præterea habebunt quæ ad eas pertinent; </s>
            <s xml:id="echoid-s9173" xml:space="preserve">Vela, anchoras,
              <lb/>
            funes, trochleas, gubernacula; </s>
            <s xml:id="echoid-s9174" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s9175" xml:space="preserve">horum uſum poculiarem
              <lb/>
            quemadmodum nos; </s>
            <s xml:id="echoid-s9176" xml:space="preserve">ut vento penè contrario navigetur, in
              <lb/>
            contrarias vero partes eodem vento facillime. </s>
            <s xml:id="echoid-s9177" xml:space="preserve">Nec fort ſſe
              <lb/>
            nauticæ pyxidis invento carebunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s9178" xml:space="preserve">ſiquidem motus mate@æ
              <lb/>
            magneticæ, quæ terræ globum continue pervadit, eſt ejuſmo-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0422-01" xlink:href="note-0422-01a" xml:space="preserve">Navigare,
                <lb/>
              adeoque &
                <lb/>
              artes, quæ eo
                <lb/>
              faciunt ex-
                <lb/>
              colere.</note>
            di quid, ut cæteris quoque planetis convenire cenſeri poſſit.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9179" xml:space="preserve">Mechanicæ quidem ſcientia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9180" xml:space="preserve">Aſtronomiæ, in re navali
              <lb/>
            neceſſario requiritur, atque adeo utriuſque harum magiſtra
              <lb/>
            Geometria, de qua jam ante aliquid attigimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s9181" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9182" xml:space="preserve">Exiſtimo autem, etiamſi nec ad iſtas attes nec ad alias quaſ-
              <lb/>
            dam reſpiciamus, in quibus vel neceſſitas vel occaſio Geo-
              <lb/>
            metriæ inveniendæ initium fecerit, non deeſſe rationes, qui-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0422-02" xlink:href="note-0422-02a" xml:space="preserve">Ut & Geo-
                <lb/>
              mesriam.</note>
            bus veriſimile fiat ejus notitiam Planetarum incolis obtigiſſe.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s9183" xml:space="preserve">Sive enim cognitionis ipſius pretium ac dignitas ſpectetur, in
              <lb/>
            qua ſingularis quidam intelligentiæ eſt uſus, ac certa indu-
              <lb/>
            bitataque veri comprehenſio, quanta in nullis rebus diſcipli-
              <lb/>
            niſve aliis reperitu: </s>
            <s xml:id="echoid-s9184" xml:space="preserve">ſive quod eſt ejuſmodi natura ſua, ac
              <lb/>
            talia ejus axiomata & </s>
            <s xml:id="echoid-s9185" xml:space="preserve">effata, ut quocunque loco & </s>
            <s xml:id="echoid-s9186" xml:space="preserve">tempo-
              <lb/>
            re, aut quibuſcunque in mundis extet, prorſus eadem ubi-
              <lb/>
            que eſſe debeat; </s>
            <s xml:id="echoid-s9187" xml:space="preserve">videtur omnino non ſolis Telluris noſtræ
              <lb/>
            incolis res talis parata aut oblata eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s9188" xml:space="preserve">Quid quod </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>