443429PRÆFATIO.
bus corporum generibus, ex quibusGeometra calculi ope determinabit
firmitatem corporis datæ materiei, figuræ, & magnitudinis.
firmitatem corporis datæ materiei, figuræ, & magnitudinis.
Præterea obſervabam Regulam Univerſalem ab omnibus fuiſſe
quæſitam, poſitamque, quæ proportionem contineret inter Cohæ-
rentiam abſolutam & reſpectivam, quam in Experimentis Mariot-
tus deprehenderat: Quoniam vero pauca tantum capta erant Expe-
rimenta, quomodo & ſcire & convinci poteramus omnia corpora
eodem comparata eſſe modo, ac ea quæ Philoſophus examinaverat?
Idcirco dubitare incepi an non nimis cito Univerſalis Regula ſtabi-
lita fuiſſet; & quia in Phyſica ſæpiſſime deprehenderam corporum
ſingulares indoles reſpuiſſe nonnullas generales regulas, quas an-
tea Philoſophi poſuerant, hic idem poſſe obtinere ſuſpicabar:
mecum præterea conſiderans corporis ejuſdem tenacitatem & flexi-
litatem mire variari, aliam eſſe in ligno viridi, aliam in parum ſic-
cato, aliam in prorſus arido; majorem in hoc corpore, minorem eſſe
in alio, ratus fui hanc doctrinam prius accuratius eſſe enuclean-
dam & plurimis Tentaminibus illuſtrandam, quam poſſet Regula
Univerſalis ſtabiliri; nec dubitaſſe poenituit me poſtea, cum ex Ex-
perimentis plurimis didici Regulam Univerſalem Cohærentiæ reſpe-
ctivæ non dari, quia valde differt proportio, quæ inter Abſo.
lutam & Reſpectivam viget, aliquando eſt illa ad hanc uti 3 ad 1,
aliquando uti 18 ad 1, imo plures proportiones inter memoratas
intermediæ dantur. Inſuper unanimi conſenſu aſſumtum fuit cor-
porum variæ altitudinis Cohærentiam Reſpectivam eſſe in altitudi-
nis ratione duplicata; hæc negari nequit, datur enim in nonnullis
corporibus, ſed alia quoque dantur quæ ad eam proxime accedunt,
alia quæ eam reſpuunt: quam varietatem prævidebam facile, dete-
ctâ corporum mirâ flexilitate & diverſiſſimâ proportione inter Co-
hærentiam abſolutam & reſpectivam. Quibus perpenſis ab ovo in-
choare materiam hanc volui, atque in ea diligenter & accurate in-
ſtituere Experimenta, quæ vera & inconcuſſa fundamenta forent:
cum autem plurima deſiderentur, & modo nonnulla hucuſque ce-
perim, Introductionem ad Cohærentiam Solidorum vocavi hanc Diſ-
tertationem.
quæſitam, poſitamque, quæ proportionem contineret inter Cohæ-
rentiam abſolutam & reſpectivam, quam in Experimentis Mariot-
tus deprehenderat: Quoniam vero pauca tantum capta erant Expe-
rimenta, quomodo & ſcire & convinci poteramus omnia corpora
eodem comparata eſſe modo, ac ea quæ Philoſophus examinaverat?
Idcirco dubitare incepi an non nimis cito Univerſalis Regula ſtabi-
lita fuiſſet; & quia in Phyſica ſæpiſſime deprehenderam corporum
ſingulares indoles reſpuiſſe nonnullas generales regulas, quas an-
tea Philoſophi poſuerant, hic idem poſſe obtinere ſuſpicabar:
mecum præterea conſiderans corporis ejuſdem tenacitatem & flexi-
litatem mire variari, aliam eſſe in ligno viridi, aliam in parum ſic-
cato, aliam in prorſus arido; majorem in hoc corpore, minorem eſſe
in alio, ratus fui hanc doctrinam prius accuratius eſſe enuclean-
dam & plurimis Tentaminibus illuſtrandam, quam poſſet Regula
Univerſalis ſtabiliri; nec dubitaſſe poenituit me poſtea, cum ex Ex-
perimentis plurimis didici Regulam Univerſalem Cohærentiæ reſpe-
ctivæ non dari, quia valde differt proportio, quæ inter Abſo.
lutam & Reſpectivam viget, aliquando eſt illa ad hanc uti 3 ad 1,
aliquando uti 18 ad 1, imo plures proportiones inter memoratas
intermediæ dantur. Inſuper unanimi conſenſu aſſumtum fuit cor-
porum variæ altitudinis Cohærentiam Reſpectivam eſſe in altitudi-
nis ratione duplicata; hæc negari nequit, datur enim in nonnullis
corporibus, ſed alia quoque dantur quæ ad eam proxime accedunt,
alia quæ eam reſpuunt: quam varietatem prævidebam facile, dete-
ctâ corporum mirâ flexilitate & diverſiſſimâ proportione inter Co-
hærentiam abſolutam & reſpectivam. Quibus perpenſis ab ovo in-
choare materiam hanc volui, atque in ea diligenter & accurate in-
ſtituere Experimenta, quæ vera & inconcuſſa fundamenta forent:
cum autem plurima deſiderentur, & modo nonnulla hucuſque ce-
perim, Introductionem ad Cohærentiam Solidorum vocavi hanc Diſ-
tertationem.